Ulica Staparski put (Sombor)
  Staparski put
| |
|---|---|
  | |
| Početak | Venac vojvode Stepe Stepanovića |
| Kraj | Obilaznica i put za Stapar |
| Dužina | 1600 m |
| Širina | 7 do 8 m |
| Stvorena | |
| Nazvana | |
| Stari nazivi | Edvarda Kardelja |
 | |
|
Pogled na ulicu
 
| |
Ulica Staparski put jedna je od najstarijih gradskih ulica u Somboru. Proteže se pravcem koji povezuje Venac vojvode Stepe Stepanovića i vodi u pravcu Stapara.
Ime ulice[uredi | uredi izvor]
Ime ulice se nije menjalo, osim između 1981. I 1991. godine, kada je nosila ime nekadašnjeg jugoslovenskog državnika Edvarda Kardelja.[1]
O ulici[uredi | uredi izvor]
Sam početak ulice, kuće koje se tu nalaze sazidane su u 19. veku. Kuće u nastavku ulice su novijeg datuma. Kako se razvijao i širio grad tako se i ova ulica produžavala.
Kuće u ovoj ulici su ranije postojale samo sa njene desne strane do ulice Samka Radosavljevića. Sa leve strane, od početka 19. veka, nalazi se zdanje Županije.[2]
Krajem 19. veka i tokom prve polovine 20. veka desna strana ulice je znatno produžena, sve do današnjeg stadiona. Leva strana izgrađena je do polovine 20. veka.[1]
Ulica je popločana kaldrmom krajem sedamdesetih godina 19. veka, a asgfaltirana 1960. godine.[1]
U drugoj polovini 20. veka, sedamdesetih godina, prizemne kuće na desnoj strani ulice postepeno su rušene i na njihovom mestu građene višesptnice. Upravo od ovog dela Staparskog puta počinje Nova Selenča, savremeno urbano naselje, sa više desetina višespratnih stambenih zgrada sagrađenih tokom prethodnih šest decenija.[2]
Ulica Staparski put se završava u delu koji predstavlja industrijsku zonu grada i gde su smešteni prodajni objekti većih tržnih centara i megamarketa.
Susedne ulice[uredi | uredi izvor]
- Venac vojvode Stepe Stepanovića
- Ulica Samka Radosavljevića
- Ulica Podgorička
- Ulica Žarka Zrenjanina
- Ulica Vojnička
- Ulica Jovana Cvijića
- Ulica Bore Stankovića
- Ulica Josipa Pančića
- Prvomajski bulevar
- Ulica Franje Rackog
- Ulica Cara Dušana
- Ulica Milete Protića
- Ulica Prote Mateje Nenadovića
Staparskim putem[uredi | uredi izvor]
Županija[uredi | uredi izvor]
Na samom njenom početku sa leve strane je zgrada Županije.
Reprezativna i monumentalna dvospratna palata bivše Bačko-bodroške Županije je izuzetno vredno i veliko arhitektonsko delo, nalazi se kod najvećeg gradskog parka. Na arhitektonskoj koncepciji objekta i parka oseća se daleki uticaj francuskih kraljevskih stilova i dvoraca.
Zgrada odiše svečanim izgledom.
Danas sedište uprave Grada i Zapadno-bačkog okruga, ovo zdanje Sombora je izgrađeno 1808. za smeštaj administracije Bač-bodroške županije, a sadašnji izgled je dobio 1882. kada su mu dozidani bočni tornjevi i začelje.
Zgrada danas ima 270 prostorija, korisne površine 8.750 m2, jedna je od najvećih podignuti građevina toga vremena u Vojvodini.[3]
Poreska uprava[uredi | uredi izvor]
Na samom desnom uglu (na broju 2), Staparskog puta i Venca vojvode Stepe Stepanovića, podignuta je, između 1954. i 1957. godine, masovna zgrada Narodne banke.[2] Kasnije je to Služba platnog prometa, a danas Poreska uprava.
Dom učenika srednjih škola[uredi | uredi izvor]
Na broju 1A sa leve strane ulice nalazi se Dom učenika srednjih škola.
Dom je podignut na mestu nekadašnjih kasarni iz 18. veka, početkom šezdesetih godina prošlog veka.[2]
U domu su smešteni učenici koji se školuju van svog mesta stalnog boravka u srednjim školama u Somboru. Zgrada Doma je u poslednjih nekoliko godina potpuno renovirana.[4]
Autobuska stanica Severtrans[uredi | uredi izvor]
Autobuska stanica koja se nalazi sa leve strane ulice sagrađena je 1977. godine.[2]
Gradski stadion[uredi | uredi izvor]
Početkom pedesetih godina, pred kraj leve strane ulice, sagrađen je Gradski stadion.
Hipodrom[uredi | uredi izvor]
Na samom kraju ulice, sa leve strane, uvučen, na adresi JUG 3, nalazi se Hipodrom. Izgrađen je 1963. godine. Tradicionalno, ovde se već duže od pola veka, u prvoj nedelji avgusta, održavaju Konjičke trke za pehar "Somborskih novina", a od skoro i Defile jahača, fijakera i zaprega, u organizaciji udruženja ljubitelja konja "Zapadna Bačka".[2]
Sem ovih objekata u ulici su smeštene firme, uslužne delatnosti i prodavnice različite namene.
Zanimljivost[uredi | uredi izvor]
Na samom početku ulice sa desne strane na broju 6 nalazi se prizmena kuća iz druge polovine 19. veka, na čijoj su fasadi sačuvane tri topovske kugle iz 1849. godine.[2] U toj kući danas je smeštena Eurobank-a.
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Drvored u ulici -
Jedna od tri topovske kugle iz 1849. godine na fasadi kuće -
Dom učenika srednjih škola -
Gradski stadion -
Pogled na završetak ulice
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v Stepanović, Milan (2020). U tom Somboru...Grad u prizmi stoleća. Sombor: Udruženje građana "Norma"; Gradska biblioteka "Karlo Bijelicki"; Gradski muzej. str. 274—275.
- ^ a b v g d đ e Stepanović, Milan. „Staparski put”. Ravnoplov. Pristupljeno 21. 10. 2020.
- ^ Vojnović, Milan; Jančić, Sima. „Zdanje Županije”. Moj Sombor. Pristupljeno 21. 10. 2020.
- ^ „O domu”. Dom učenika Sombor. Pristupljeno 21. 10. 2020.