Haj-Nehaj

Tvrđava Haj-Nehaj

Haj-Nehaj ili samo Nehaj je nekadašnja tvrđava u Crnoj Gori, koja se nalazi oko 10 km sjeverozapadno od Bara, pokraj Sutomora. Grad se nalazi na istoimenom stjenovitom brdu, malo povučenom od mora ka planini Sozini na 231 m nadmorske visine.

Najstariji pomen Nehaja je iz 1542. godine. U jednom izvještaju iz 1555. godine gdje se govori da grad leži između Bara i Paštrovića, nalazi se i podatak da su ga tada čuvala samo dva vojnika i jedan tobdžija. Još kasnije, 1558. godine navodi se u drugom izvještaju da u slučaju potrebe grad može da primi 900 ljudi. Na najstarijoj poznatoj graviri Bara iz 1550. godine vidi se u gornjem lijevom uglu. Ima mjesta pretpostavci da je nastao možda krajem 15. vijeka.

Grad je vrlo nepristupačan sa svih strana osim sa zapada, gdje se nalazi i ulaz. Kod samog ulaza, u kome se mogu uočiti tri faze gradnje, ima naknadno prizidanu cisternu za vodu. Na najvišoj tački brda, koja je u okviru grada, nalazi se crkvica posvećena svetom Dimitriju sazidana prije utvrđenja. U osnovi je grad koncipiran za borbu vatrenim oružjem. Ima okrugle kule i vrlo mnogo puškarnica iz kasnijeg perioda. Nad skoro vertikalnim stijenama na krajnjem istočnom dijelu nalazi se barutana. Čitav južni, viši dio grada i dio prema ulazu ispunjen je stambenim objektima. Ovi djelovi bi mogli biti i nešto stariji od sjevernog.

Izvori

• Napomena: Tekst ovog članka je delom, ili u potpunosti, preuzet sa ove stranice prezentacije Srednjevjekovni gradovi Crne Gore, uz odobrenje. Kao osnova za izradu prezentacije korišćena je knjiga Pavla Mijovića i Mirka Kovačevića „Gradovi i utvrđenja u Crnoj Gori“ (Beograd-Ulcinj 1975), čiji su pojedini delovi uključeni u nju, uz dozvolu autora.