Euphorbia cyparissias
 | Ovom članku potrebni su dodatni izvori zbog proverljivosti. (October 2016) |
| Euphorbia cyparissias | |
|---|---|
| |
Naučna klasifikacija 
| |
| Carstvo: | Plantae |
| Kladus: | Tracheophytes |
| Kladus: | Angiospermae |
| Kladus: | Eudicotidae |
| Kladus: | Rosids |
| Red: | Malpighiales |
| Porodica: | Euphorbiaceae |
| Rod: | Euphorbia |
| Vrsta: | E. cyparissias
|
| Binomno ime | |
| Euphorbia cyparissias | |
Uskolisna mlečika (Euphorbia cyparissias) je višegodišnja, zeljasta biljka iz porodice Euphorbiaceae. [1]
Etimologija[uredi | uredi izvor]
Latinsko ime roda Euphorbia potiče od istoimenog grčkog lekara koji je bio lični lekar kralja Mauritanije Juba II. Ime vrste cyparissias na latinskom znači čempres. [2]
Opis[uredi | uredi izvor]
Uskolisna mlečika je višegodišnja, zeljasta biljka visine od 15 do 50 centimetara, gola ili ponekad neznatno dlakava, sivo zelena sa puzećim korenom cilindrične forme. Stabljike su uspravljene, uglavnom mnogobrojne, gusto olistale, razgranate sa donjim granama koje su sterilne. Listovi su sedeći, spiralno i gusto raspoređeni, dužine od 1 do 2.5 centimetara, širine od 2 do 3 milimetra, usko linearni, na granama čak i vrlo uzani od 0.1 do 0.5 milimetara, čitavom dužinom jednake širine, zatupasti ili kratko ušiljeni (ušiljeni na bočnim granama), sa jednim nervnom, često iskrivljeni. Pricvetni listovi su rombični ili srcasti, tupi, jednake dužine i širine, žuti ili često purpurni. Terminalna cvast polihazijum je 10 do 18-toradijalna (pazušnih cvasti ima od 1 do 12). Cijacijum je dug 3 milimetra sa polumesečatim dvorogim nektarijama, sa kratkim zatupastim roščićima. Plod je čaura, gola, dugačka 3 milimetra, sa tri brazde, istaknuto tačkasta. Seme je glatko, dugačko 2 milimetra, jajaste ili okrugle forme. Seme se raznosi mravima (mirmekofilija). Cveta u periodu od aprila do jula. [1]
Stanište[uredi | uredi izvor]
Raste na sunčanim i toplim, često suvim mestima, u svetlim šumama i žbunjacima, na ivica šuma i proplancima, po utrinama, brdskim sušnim livadama, na pesku, na padinama, na umereno vlažnim livadama i pašnjacima. Prostire se od nizija pa sve do alpijskog pojasa. Preferira suva ili dobro navlažena zemljišta koja su osunčana. [1]
Opšte rasprostranjenje[uredi | uredi izvor]
Raste na prostorima čitave srednje i južne Evrope, kao i južnog dela Skandinavije, srednje i južne Rusije, u Sibiru pa sve do Bajkalskog jezera. U Severnoj Americi predstavlja alohtonu vrstu, dok je na Balkanskom poluostrvu i u Srbiji široko rasprostranjena. [1]
Fitohemija[uredi | uredi izvor]
Kad se biljka preseče ona luči belo, gorko i vrlo ljuto mleko koje na koži izaziva zapaljenje i plikove. Seme je takođe ljuto i otrovno, kao i cela biljka po sebi. Stoka je ne pase. Otrovnost euforbije potiče od hemijski aktivnog jedinjenja euforbona. Nekada se upotrebljavala kao sredstvo za purgiranje i izazivanje rana. Danas nema primenu u medicini. U narodu se i dalje koristi za spoljašnju upotrebu - skidanje bradavica, dok se za unutrašnje efekte koristi retko (izazivanje povraćanja i čišćenje). [3]