Serratia marcescens
| Serratia marcescens | |
|---|---|
| |
| S. marcescens na agarnoj ploči | |
| Naučna klasifikacija | |
| Domen: | |
| Tip: | |
| Klasa: | |
| Red: | |
| Porodica: | |
| Rod: | |
| Vrsta: | S. marcescens
|
| Binomno ime | |
| Serratia marcescens Bizio 1823[1]
| |
Serratia marcescens je Gram-negativna bakterija u obliku štapića, koja pripada porodici Enterobacteriaceae. Uzrokuje bolničke infekcije ljudi, a kod pacijenata sa kateterom može dovesti do bakterijemije. Takođe može uzrokovati infekcije urinarnog trakta ili infekcije rana.Obično se nalazi u gastrointestinalnom sistemu.Može se nalaziti i na desnima, pri čemu svojim pigmentom prodigiozinom oboji zube.Rasprostranjena je u okolini i pokazuje sklonost prema vlažnoj sredini. Može da se naće u kupatilima (pločice,tuševi) ili u bazenima.Teško je odstraniti sa pojedinh mesta. U tu svrhu se koriste dezinficijensi, isušivanje površina i odstranjivanje prljavštine.
Identifikacija[uredi | uredi izvor]
Serratia marcescens je pokretna bakterija i može da raste na temperaturi od 5-40oC i pH od 5-9. Po Gramu se boji negativno.Za razliku od drugih Gram-negativnih bakterija uzrokuje hidrolizu kazeina. U metaboličkim procesima bakterija koristi triptofan, zatim citrat kao izvor ugljenika a neke ugljen hidrate razlaže do kiseline.
Patogenost[uredi | uredi izvor]
Kod ljudi Serratia marcescens može da uzrokuje infekcije mokraćnih puteva, organa za disanje kao i infekcije očiju. Ređe se pojavljuje kao uzročnik upale pluća, moždanih opni i endokarditisa. Kod dece ponekad može da dovede do infekcija organa za varenje. Neki sojevi Serratia marcescens su otporni na antibiotike što komplikuje lečenje pacijenata. Otpornost je vezana na plazmide koji nose jedan ili više gena koju određuju tip otpornosti. Najveću otpornost pokazuje prema ampicilinu i makrolidnim antibioticima kao što su eritromicin i azitromicin. U slučaju kada pored Serratia marcescens u infekciji učestvuju i druge vrste bakterija bolest je težeg stepena i može da dovede i do smrtnog ishoda.
Raširenost[uredi | uredi izvor]
Serratia marcescens se kao komenzal nalazi u organima za varenje ljudi i životinja ali se održava i u slobodnoj prirodi. Često kontaminira površine i različite tečnosti u bolničkoj sredini. Može uzrokovati bolničke infekcije posebno kod pacijenata sa teškom osnovnom bolešću. U tom okruženju, dolazi u kontakt sa mnogim antibioticima pri čemu stiče otpornost prema jednom ili više vrsta antibiotika.
Otpornost[uredi | uredi izvor]
Serratia marcescens je otporna na mnoge uticaje svoje sredine. Otporna je na više koncentracije opšte korištenih dezinfekcionih sredstava. Medicinski je značajna njena otpornost prema većem broju antibiotika. Preko 90% slučajeva tu otpornost kodira plazmid koji nosi gene rezistencije prema ampicilinu, tetraciklinu, gentamicinu i drugim vrstama antibiotika. Taj plazmid je prenosiv i na druge sojeve iste bakterije ali i na druge vrste bakterija kao što je Pseudomonas aeruginosa.
Medicinska oprema kao izvor infekcije[uredi | uredi izvor]
U SAD je tokom 2008. godine utvrđeno prisustvo Serratia marcescens u medicinskom potrošnom materijalu, odnosno kontaminaciji špriceva što je dovelo do infekcije pacijenata. Tri godine kasnije je takođe u SAD Serratia marcescens dovedena u vezu sa pojavom oboljenja kod 19 pacijenata u bolnici od kojih je bilo deset smrtnih slučajeva. Zajedničko za sve pacijente je primanje hrane putem injekcija.
Praćenje toka podzemnih voda[uredi | uredi izvor]
Serratia marcescens je zbog prisustvo lako uočljivog pigmenta, korištena i za praćenje toka podzemnih voda.
Testovi sa Serratia marcescens kao biološkim oružjem
Do 1950. godine verovalo se da je Serratia marcescens apatogena bakterija tj da nije sposobna da izazove bolest. Koristila se zbog svoje crvene boje u školskim ogledima. Tokom hladnog rata vojska SAD koristila je u terenskim uslovima Serratia marcescens za simulaciju ratovanja biološkim oružjem, kao zamenu za bakteriju Francisella tularensis, biološkim oružjem tog vremena. Razlog primene ove bakterije u simulaciji je lako uočljiv pigment putem koga se mogu pratiti pojedini parametzri pri izvođenju eksperimenta.
Otkriće[uredi | uredi izvor]
Serratia marcescens je prvi otkrio venecijanski farmaceut Barolomeo Bazio 1819. godine. On je u gradu Padovi zapazio da je palenta prebojena crvenom bojom koja je poticala od bakterijskog pigmenta. Naziv Serratia bakteriji je dao u čast fizičara Serafino Serati. Kasnije je bakterija dobila ime Monas prodigiosus i Bacillus prodigiosus.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Genus Serratia”. List of Prokaryotic Names with Standing in Nomenclature (LPSN). Pristupljeno 6. 6. 2016.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Karakašević i sar.Mikrobiologija i parazitologija.Medicinska knjiga Beograd-Zagreb, 1987.
- Đokić M, Milanović M, Begović V,Ristić-Anđelkov A,To,manović B: Infektivni endokarditis retke etiologije (Serratia marcescens).
- Vojnosanit Pregl. 61:689-694.2004.
- Džavec E,Melnik J,Adelberg E:Medicinska mikrobiologija.Prevod. Savremena administracija,Beograd,1998.
- Hernandez Marchant R; Oyarce Rojas P; O, Arcaya (1960). „The red diaper syndrome. Serratia marcescens infection”. Rev Chil Pediatr. 31 (4): 335—9. PMID 13713665. doi:10.4067/s0370-41061960000400001.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- „Serratia marcescens”. NCBI Taxonomy Browser. 615.
- Type strain of Serratia marcescens at BacDive - the Bacterial Diversity Metadatabase
| Normativna kontrola: Državne |
|---|
