Veliki pacifički tepih od smeća
Veliki pacifički tepih od smeća[1] (engl. Great Pacific Garbage Patch ili Eastern Garbage Patch) je gomila plutajuće plastike na severnom delu Tihog okeana. Ovaj region plutajućeg smeća se nalazi otprilike između 135° i 155° ZGD i 35° i 42 °CGŠ. List „San Francisko kronikl”, navodi da je ovaj „tepih“ danas težak više od 3,5 miliona tona i da 80 odsto čini plastični otpad koji seže više od 30 metara u dubinu[1]. Veliki pacifički tepih od smeća je počeo da se stvara 1950-ih godina, a njegovo uklanjanje bi koštalo na milijarde dolara[1].
Đubre
[uredi | uredi izvor]Centar Velikog pacifičkog tepiha od smeća je relativno miran region tihog okeana, a morske struje koje kruže oko njega donose smeće. To uzrokuje akomulaciju plutajućeg smeća u velikim gomilama. Dok je kroz istoriju ovo smeće bilo biorazgradivo, danas se u Velikom pacifičkom tepihu od smeća skupljaju plastika i ostali nerazgradivi materijali. Ovi materijali se mogu samo usitnjavati, ali njihove čestice ipak ostaju u vodi. Čestice nastale raspadanjem plastike liče na zooplankton tako da ih Scifomeduze često jedu misleći da su hrana. Mnogi od ovih komadića plastike završavaju u stomacima ptica ili drugih morskih životinja.[2]
Istraživač okeana Čarls Mur (engl. Charles Moore) je nekoliko godina ispitivao koncentraciju plastičnih čestica u Velikom pacifičkom tepihu od smeća. On je zabeležio koncentraciju od oko 3.340.000 komadića plastike po km² mase od oko 5,1 kg/km².[3]
Neki izvori[4] su javili da je to „plutajući kontinent od đubreta koji je oko 2 puta veći od površine Teksasa, ali to nisu potvrdila naučna istraživanja.
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ a b v Tepih od smeća pluta Pacifikom Arhivirano na sajtu Wayback Machine (9. februar 2008) na www6.serbiancafe.com
- ^ „"Across the Pacific Ocean, plastics, plastics, everywhere."” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 19. 08. 2019. g. Pristupljeno 13. 03. 2012.
- ^ Charles, Moore; Moore S; Leecaster M; Weisberg S (04. 12. 2001). „A Comparison of Plastic and Plankton in the North Pacific Central Gyre”. Marine Pollution Bulletin (objavljeno 04. 12. 2001). 42 (12): 1297—1300. doi:10.1016/S0025-326X(01)00114-X.
- ^ Justin, Berton (19. 10. 2007). „Continent-size toxic stew of plastic trash fouling swath of Pacific Ocean”. San Francisco Chronicle. San Francisco: Hearst: W—8. Pristupljeno 22. 10. 2007.
Literatura
[uredi | uredi izvor]- UNEP: World's Largest Landfill (pdf) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (13. maj 2008)
- Trashed: Across the Pacific Ocean, plastics, plastics, everywhere Arhivirano na sajtu Wayback Machine (30. decembar 2005)
- ACF: Plastics in the Plankton
- CNN: How sneakers, toys and hockey gear help ocean science
- The Problem with Plastic: Waves of Junk Are Flowing Into Food Chain Arhivirano na sajtu Wayback Machine (30. avgust 2006)
- "Plastic trash vortex menaces Pacific sealife: study" Reuters article from 11-5-2006
- "Continent-size toxic stew of plastic trash fouling swath of Pacific Ocean", San Francisco Chronicle, October 19, 2007
- Animated Pacific trash vortex showing drift of ocean pollution
- Plastic Turning Vast Area of Ocean into Ecological Nightmare Arhivirano na sajtu Wayback Machine (12. septembar 2015)
- Oliver J. Dameron, Michael Parke, Mark A. Albins and Russell Brainard (April 2007). "Marine debris accumulation in the Northwestern Hawaiian Islands: An examination of rates and processes", Marine Pollution Bulletin 54 (4), 423-433.
