Bošnjački blok (Crna Gora)

Dodaj veze
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Bošnjački blok
Bošnjački blok
ČelniciHarun Hadžić,
Šefket Krcić,
Erdžan Fetahović
Osnovana2006.
SedišteRožaje, Plav
 Crna Gora
IdeologijaDesni centar
Politička pozicijazaštita prava bošnjačkog naroda u Crnoj Gori, očuvanje jedinstvenog Sandžaka
Za druge upotrebe pogledajte stranicu Bošnjački blok.

Bošnjački blok (bošnj. Bošnjački blok), takođe poznat i kao Bošnjački blok za jedinstveni Sandžak, odnosno Bošnjački blok za očuvanje državne zajednice Srbije i Crne Gore, bivša je koalicija nekolicine političkih i kulturnih organizacija bošnjačkog naroda u Crnoj Gori, koja je osnovana u proljeće 2006. godine. Bošnjački blok se zalagao za očuvanje jedinstvenog Sandžaka, protiveći se svim daljim državno-političkim podjelama te oblasti. Polazeći od tog osnovnog cilja, prvaci Bošnjačkog bloka nisu podržavali zamisao o odvajanju Crne Gore od Srbije, smatrajući da bi to dovelo do konačne i nepovratne podjele Sandžaka i dalje fragmentacije i marginalizacije bošnjačkog naroda u čitavom regionu. Nastupajući sa takvih pozicija, Bošnjački blok je u aprilu 2006. godine pozvao Bošnjake u Crnoj Gori da se na predstojećem referendumu o državnom statusu ne izjašnjavaju u prilog nezavisnosti. U sklopu realizacije svojih strateških opredjeljenja, prvaci Bošnjačkog bloka su tokom referendumske kampanje sarađivali sa raznim političkim i društvenim organizacijama koje su se takođe zalagale za očuvanje Državne zajednice Srbije i Crne Gore.[1][2]

Položaj Sandžaka u okviru Državne zajednice Srbije i Crne Gore (2003-2006)

Djelatnost[uredi | uredi izvor]

Etnička mapa Sandžaka po opštinama, prema rezultatima popisa (2002-2003)
Glavni članci: Referendum o nezavisnosti Crne Gore 2006. i Bošnjaci u Crnoj Gori

Krajem 2005. i početkom 2006. godine, u vrijeme priprema za održavanje referenduma o državnom statusu Crne Gore, bošnjački narod se u crnogorskom dijelu Sandžaka suočio sa velikim političkim i istorijskim izazovima, koji su proisticali iz moguće državno-političke podjele Sandžaka, koja bi nastupila kao posljedica eventualnog raspada tadašnje Državne zajednice Srbije i Crne Gore. Takva podjela je sa sobom nosila opasnost od dalje fragmentacije i marginalizacije Bošnjaka, što je izazivalo zabrinutost među bošnjačkim političkim prvacima, kako u Crnoj Gori, tako i u Srbiji.[3]

Nastojeći da crnogorske Bošnjake pridobije za koncept nezavisne Crne Gore, državne vlasti su početkom 2006. godine izvršile snažan pritisak na pojedine bošnjačke stranke i druge organizacije u cilju njihovog svrstavanja uz blok koji se zalagao za odvajanje Crne Gore od Srbije, što je rezultiralo stvaranjem objedinjene Bošnjačke stranke, koja je stupila u pregovore sa crnogorskim vladajućim strankama.[4][5]

Pregovori su rezultirali sklapanjem Podgoričkog sporazuma, koji je potpisan 23. marta 2006. godine između predstavnika Bošnjačke stranke i vladajuće Demokratske partije socijalista Crne Gore. U zamjenu za podršku DPS-a rješavanju ključnih pitanja od značaja za bošnjački narod u Crnoj Gori, Bošnjačka stranka se obavezala da će podržati odvajanje Crne Gore od Srbije. Nakon sklapanja sporazuma, rukovodstvo BS je pozvalo bošnjačke glasače da na predstojećem referendumu glasaju za nezavisnost Crne Gore.[6][7][8][9][10][11]

Rezultati referenduma, po opštinama (2006)

Takvo svrstavanje dijela bošnjačkih prvaka uz separatistički blok izazvalo je zabrinutost u drugom dijelu bošnjačke političke i kulturne javnosti u Crnoj Gori, a prvenstveno među onim bošnjačkim prvacima koji su se protivili podjeli Sandžaka, rukovodeći se širim interesima bošnjačkog naroda. Stoga je tokom proljeća 2006. godine pokrenuta inicijativa da se na svrstavanje dijela bošnjačkih prvaka uz separatistički blok odgovori stvaranjem autentičnog Bošnjačkog bloka u vidu šire koalicije bošnjačkih političkih i kulturnih organizacija koje su se protivile podjeli Sandžaka i daljoj fragmentaciji bošnjačkog naroda. Takvu inicijativu je krajem marta 2006. godine podržalo i Bošnjačko nacionalno vijeće iz Novog Pazara.[12]

U sklopu realizacije ove zamisli, došlo je do niza sastanaka između predstavnika pojedinih bošnjačkih političkih i kulturnih organizacija u Crnoj Gori, što je rezultiralo stvaranjem Bošnjačkog bloka, nakon čega je došlo do uspostavljanja saradnje između Bošnjačkog bloka i drugih političkih oranizacija koje su se takođe zalagale za očuvanje državne zajednice.[13][14][15] Nakon toga, čelnici Bošnjačkog bloka su se aktivno uključili u referendumsku kampanju, pozivajući Bošnjake u Crnoj Gori da glasaju protiv državne nezavisnosti koja bi dovela do cijepanja Sandžaka.[9][16][17][18][19]

Pojava Bošnjačkog bloka izazvala je uzbunu među crnogorskim secesionistima, kojima su glasovi Bošnjaka u tom trenutku bili neophodni. Stoga je u crnogorskim medijima otpočela žestoka kampanja protiv čelnika Bošnjačkog bloka,[20][21] a takođe je povedena i posebna kampanja protiv bošnjačkih prvaka iz Srbije, koji su se takođe protivili podjeli Sandžaka. U sveopštu kampanju protiv čelnika Bošnjačkog bloka uključili su se i pojedini strani mediji (Slobodna Evropa, Deutsche Welle) koji su otvoreno podržavali secesiju Crne Gore.[2][22] Kampanja u medijima je potom rezultirala nizom incidenata i fizičkih napada na čelnike Bošnjačkog bloka od strane radikalnih pristalica nezavisnosti Crne Gore.[23]

Neposredno nakon referenduma, koji je održan 21. maja 2006. godine, postalo je očigledno da je tokom glasanja došlo do brojnih nepravilnosti.[24] Predstavnici Bošnjačkog bloka su tim povodom javno ukazali na velike propuste koji su učinjeni tokom sprovođenja referendumskog procesa, pogotovo na području opštine Plav.[25] Uprkos brojnih prigovora, zvanični rezultati referenduma su sprovedeni u djelo 3. juna 2006. godine, kada je Crna Gora i zvanično proglasila državnu nezavisnost, što je dovelo do konačne državno-političke podjele Sandžaka i odvajanja bošnjačkog naroda u Crnoj Gori od bošnjačkog naroda u Srbiji.

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ PCNEN (2006): Bosnjački blok se pridružio onima koji su za zajedničku državu
  2. ^ a b Slobodna Evropa (2006): Bošnjački blok za jedinstveni Sandžak podržao unioniste
  3. ^ Slobodna Evropa (2005): Plebiscitarno za procrnogorsku građansku opciju?
  4. ^ Bošnjaci Net (2006): U Rožajama osnovana Bošnjačka stranka
  5. ^ Slobodna Evropa (2006): Počela djelovati Bošnjačka stranka u Crnoj Gori
  6. ^ Deutsche Welle (2006): Bošnjačka stranka odlučila da podrži crnogorsku nezavisnost uz jedan uslov
  7. ^ Bošnjaci Net (2006): Sigurni mandati i bosanski jezik
  8. ^ Večernje novosti (2006): Bošnjaci sa Milom, ako ne vrda
  9. ^ a b Večernje novosti (2006): Preti glas minus
  10. ^ Mondo (2010): Obećanja Mila Đukanovića o Sandžaku
  11. ^ „Sandžak Vijesti (2015): Milo Đukanović 2006. uoči referenduma o nezavisnosti CG potpisao sporazum kojim priznaje autonomiju Sandžaka a sada to negira”. Arhivirano iz originala 09. 07. 2019. g. Pristupljeno 14. 07. 2019. 
  12. ^ Bošnjačko nacionalno vijeće (2006): Vijeće poziva na formiranje Bošnjačkog bloka u Crnoj Gori
  13. ^ Bošnjaci Net (2006): U Rožajama formiran Bošnjački blok
  14. ^ PCNEN (2006): Bošnjacki blok zvanično u bloku za SiCG
  15. ^ Glas Amerike (2006): Bulatović: Vlada Crne Gore Deklaracijom prekršila Zakon o referendumu
  16. ^ B92 (2006): Kampanja za zajedničku državu
  17. ^ Večernje novosti (2006): Primedbe na propagandu
  18. ^ Glas Amerike (2006): Vlahović: Međunarodno priznanje Crne Gore neće biti ni dugo niti problematično
  19. ^ Slobodna Evropa (2006): Vesti - Podgorica
  20. ^ PCNEN (2006): Kujović: Bosnjački blok čine politički marginalci
  21. ^ PCNEN (2006): Reis Fejzić optuzio Haruna Hadžića za zlupotrebu
  22. ^ Deutsche Welle (2006): Referendum u Crnoj Gori zavisi od Bošnjaka
  23. ^ Večernje novosti (2006): Pro­mo­ci­je uz pi­što­lje
  24. ^ Markuš 2007.
  25. ^ Večernje novosti (2006): Sumnjivo sve po spisku

Literatura[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Бошњачки_блок_(Црна_Гора)&oldid=27799630”