Donja Lomnica

Donja Lomnica
Donja Lomnica;
Administrativni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Jablanički
Opština	Vlasotince
Stanovništvo
— 2011.	533
Geografske karakteristike
Koordinate	42° 59′ 20″ S; 22° 07′ 17″ I / 42.989° S; 22.1215° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	280 m
	Donja Lomnica Donja Lomnica na karti Srbije
Ostali podaci
Pozivni broj	016
Registarska oznaka	VL

Donja Lomnica je naselje u Srbiji u opštini Vlasotince u Jablaničkom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 533 stanovnika (prema popisu iz 2002. bio je 591 stanovnik).

Donja Lomnica se nalazi na obali dveju malih rečica-potoka: Male reke i Goleme reke. Obe se sastaju u sredini sela i čine rečicu Šišavicu koja prolazi kroz susedno selo Šišava. Donja Lomnica je povezana asfaltnim putem sa Vlasotincem i susednim selom Sredorom.

Legende[uredi | uredi izvor]

Naziv mesta[uredi | uredi izvor]

Lomnica je dobila ime po tome što je za vreme vladavine Turaka mesto bilo pod hrastovom šumom, pa su seljani tada stalno krali šumu i lomili dogovor sa Turcima i tako je po toj legendi selo dobilo naziv Lomnica.

Dukati[uredi | uredi izvor]

Od vremena pod Turcima ostala je legenda po kojoj se kaže da je jedan Turčin prodao trup stare kruške Srbinu za krčag vina. Kad je Srbin dovezao trup kući i udario sekirom da nacepa drva za ogrev, ispali su dukati koje je verovatno sakrio neki hajduk u tom vremenu, koje je uzeo od Turaka.

Demografija[uredi | uredi izvor]

U naselju Donja Lomnica živi 478 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,0 godina (39,7 kod muškaraca i 42,4 kod žena). U naselju ima 181 domaćinstvo, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,27.

Ovo naselje je u potpunosti naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija^[1]
Godina	Stanovnika
1948.	476
1953.	522
1961.	608
1971.	628
1981.	634
1991.	597	596
2002.	591	591
2011.	533

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[2]

Srbi	591	100,0%
nepoznato	0	0,0%

Stanovništvo prema polu i starosti^[3]


	m	ž
?	1	0
80+	5	4
75—79	5	9
70—74	18	22
65—69	20	28
60—64	18	22
55—59	10	17
50—54	23	14
45—49	17	18
40—44	32	22
35—39	28	16
30—34	19	28
25—29	17	11
20—24	17	23
15—19	20	19
10—14	21	16
5—9	23	13
0—4	5	10
Prosek :	39,7	42,4

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	78	82	102	135	152	150	181

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	23	51	17	51	25	12	2	0	0	0	3,27

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena	Nepoznato
Muški	250	69	163	17	1	0
Ženski	253	41	163	41	7	1
UKUPNO	503	110	326	58	8	1

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	152	65	0	0	22
Ženski	80	54	0	0	7
UKUPNO	232	119	0	0	29
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	0	48	7	0	0
Ženski	0	3	4	0	0
UKUPNO	0	51	11	0	0
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	0	1	0	3	1
Ženski	0	1	1	3	1
UKUPNO	0	2	1	6	2
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	0	0	0	5
Ženski	1	0	0	5
UKUPNO	1	0	0	10

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

Selo čine pet familija:

Konjarci -poreklom iz Bugarske (najstarija familija),
Krstinci -poreklom iz Gornjeg Oraha,
Zdravkovci -poreklom iz Gornje Lomnice,
Komaričani -poreklom iz sela Komarica,
Rajkovići -su najmlađa familija u selu.

Nekada su se ljudi bavili isključivo stočarstvom, pa i dan danas po brdima ima još ostataka čobanskih koliba u kojima su bile smeštene ovce i goveda. U selu je bilo potkivača, a i kovača. Veliki broj meštana su bili pečalbari ciglari, a danas su poznati zidari pečalbari. U selu ima dosta poznatih preduzimača zidara. Mnogi se bave i poljoprivredom, naročito stočarstvom i prodaju mleko privatnoj pekari. Ovaj kraj je poznat i po vinogradarstvu, voćarstvu i pčelarstvu. Dosta radnika iz Lomnice je radilo u fabrikama u Vlasotincu i na benziskoj pumpi, a ima i onih koji rade u opštini i u prosveti i putuju privatnim prevozom do radnog mesta. Mnogi meštani su u selu otvorili privatne prodavnice i tako stekli egzistenciju, a ima i privatnih zanatliija koji rade paušalno: mehaničari, stolari, limari i drugi.

Postoje i druge familije:

Miračici,Kurdici,Kaldarci,Girci,Genini,Žeravičkini,Bavonjci,Grudainci,Veličkovi(Čungurci),Cvetkovci i Stambolici.
Selo je nastalo oko 1790 godine.

Infrastruktura[uredi | uredi izvor]

Selo je zbijenog tipa. U selu postoji vodovod, struja i telefon, a i kablovska televizija. Selo ima i ambulantu koja opslužuje sva okolna sela u lečenju stanovnika. Dva puta nedeljno dolazi lekar iz Vlasotinca. Kuće su moderno sagrađene, a skoro svako domaćinstvo poseduje traktor i kola. Omladina ima prostor gde se svaki dan skupljaju i taj prostor zovu "PODRUMČE". Trenutno se za sportsku rekreaciju omladina koristi dvorište seoske škole. U toku leta se organizuje turnir “Sveta Trojica” u malom fudbalu.

Obrazovanje[uredi | uredi izvor]

Selo Donja Lomnica ima zajedničku četvorogodišnju i osmogodišnju osnovnu školu “Braća Milenković” sa selom Šišavom, sa kojim se graniči, jer je škola sagrađena u lomničkom ataru. Sagradio ju je Lomničanin Živojin Stamenković-Amerikanac zajedno sa meštanima. On je pomogao u novcu i besplatnoj dodeli građevinskog zemljišta 1922. godine. U toj školi su učili mnogi viđeniji školovani Lomničani: pravnici, sudije (Vita Krstić), veterinari, profesori, pedagozi, nastavnici, sociolozi, bankari, ekonomisti kao i majstori građevinari-preduzimači.

Običaji[uredi | uredi izvor]

Iz starina su bile poznate vodenice na rečici koja je dolazila iz sela Sredor, a najpoznatiji vodeničar je bio Stamenković. Danas su vodenice zapuštene u korov, a neke su u ruševinama. Od starih običaja u porodičnom i seoskom veselju se slave slave (Trojica (Duhovi), Božić, Uskrs), kravaji, ispraćaji u vojsku i svadbe. Neki običaji se prepričavaju, kao dodolice, koje su pevale pored rečice, dozivajući da padne kiša, a starije žene su im donosile kačamak. Posle ručka su devojke pevale i prskale se vodom iz reke. I danas se na Božić unosi badnjak i peče prase, na Uskrs se maste jaja i farbaju, a na Đurđevdan se donosi grančica od vrbe i njome kiti kapija.

Zanimljivosti[uredi | uredi izvor]

Ljudi iz ovog kraja su uzimali učešće u svim ratovim :u ratu za konačno oslobođenje od Turaka, u Prvom i Drugom svetskom ratu i u ratovima tokom raspada bivše SFRJ(Socijalističke Federativne republike Jugoslavije).Od Lomničana tog 1.maja.1917.godine je na mestu Kolarnica od Bugara streljano:Dragutin D.Mladenović,Svetozar M.Stojiljković,Mihail Janković,Đorđe Mišić,Gavrilo Stojiljković,Mihajlo Stamenković,Dragutin P.Stanković,Petar Stanković,Jovan Cvetković i Dimitrije Zdravković.Na mestu gde su ovi ljudi streljani podignuta je spomen ploča u čast nevinim žrtvama.Ljudi veruju da svako veče u 12 sati na tom mestu se čuju glasovi žrtva. Selo je 2010godine napravilo svoj klub pod nazivom "FK Donja Lomnica"(OFK Vlasotince-Donja Lomnica), stadion se nalazio u Vlasotincu danas klub postoji ali još ne radi.

Reference[uredi | uredi izvor]

^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

[1] „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.

[2] „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.

[3] „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

[1]

[2]

[3]