Leunovo

Koordinate: 41° 41′ 42″ S; 20° 47′ 52″ I / 41.695° S; 20.7978° I / 41.695; 20.7978
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Leunovo
mkd. Леуново
Bogorodičnia crkva u Leunovu
Administrativni podaci
DržavaSeverna Makedonija
OpštinaMavrovo i Rostuša
Stanovništvo
 — (2002)6
Geografske karakteristike
Koordinate41° 41′ 42″ S; 20° 47′ 52″ I / 41.695° S; 20.7978° I / 41.695; 20.7978
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina1.260 m
Leunovo na karti Severne Makedonije
Leunovo
Leunovo
Leunovo na karti Severne Makedonije
Ostali podaci
Poštanski broj1256
Pozivni broj(+389) 45
Registarska oznakaGV

Leunovo (mkd. Леуново) je naseljeno mesto u Severnoj Makedoniji, u severozapadnom delu države. Leunovo pripada opštini Mavrovo i Rostuša.

Danas je Leunovo važno turističko naselje u okviru veće visokoplaninske turističke oblasti Mavrova.

Geografski položaj[uredi | uredi izvor]

Naselje Leunovo je smešteno u severozapadnom delu Severne Makedonije. Od najbližeg većeg grada, Gostivara, naselje je udaljeno 25 km jugozapadno.

Leunovo se nalazi u okviru visokoplaninske oblasti Mavrovo. Naselje je položeno visoko, na severoistočnim visovima planine Bistre. Zapadno se protezala Mavrovska visoravan, koje 1947. godine, podizanjem brane, pretvoreno u Mavrovsko jezero. Nadmorska visina naselja je približno 1.260 metara.

Klima u naselju je oštra planinska.

Leunovo se danas nalazi u najvećem nacionalnom parku u Severnoj Makedoniji, Nacionalnom parku „Mavrovo“.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Iz Leunova potiče Petar Novaković "Čardaklija" austrijski kapetan, pa dobrovoljac u srpskoj narodnoj vojsci, jedan od istaknutih ličnosti u Prvom srpskom ustanku.[1] Uz njega se javlja kao austrijski frajkor kapetan i zemljak, iz istog sela Vlajko Stojanović.

Početkom 20. veka većina meštana Leunova su bili vernici Srpske pravoslavne crkve.[2] Bilo je 1898. godine tu 50 srpskih domova.[3] To su "čisti Srbi" (1906) koji odavno tu žive i ne znaju svoje staro poreklo. Broj kuća u Lesnovu je 1906. godine iznosio 156.

Po drugom izvoru, 1899. godine u mestu (koje pripada Gostivarskoj nahiji) je stanovništvo podeljeno: 50 srpskih kuća i isto toliko "bugaraških".[4] Godine 1888. tu je bugarska škola.[5] Srpska narodna škola je otvorena 1892. godine.[6] Po izveštaju iz 1897. godine u Leunovu je dvorazredna narodna škola - zajednička (jer se oba naroda lepo slažu), a ukupno istu pohađa 25 učenika.[7] Leunovska škola je 1911. godine srpska.[8] Pop Stavra Spirić je februar-jula 1914. godine vršio učiteljsku dužnost u Leunovu.[9] Njegov kolega, učitelj u leunovskoj školi do Prvog svetskog rata bio je Sergije Lazarević; a 1917. godine vodio se kao "nestali".[10] Avgusta 1914. godine za katedru je seo diplomirani učitelj Dimitrije Cvetković.

Meštani Leunova (Gavra i Joksim Karadžić, Isajlo Jakovljević, Kiprian Panović, Ivan i Marko Manoilović, Marko Petković, Đerasim Damnjanović i Ćira Petković) su 14. jula 1889. godine u pismu Društvu Sveti Sava napisali:

Obraćamo se s molbom društvu Sv. Save kao braniocu i pomagaču u održanju pravoslavne vere. U selu Leunovu, Okrugu Tetovskom u Staroj Srbiji, imamo crkvu koju smo jedva podigli i sveštenika g. Lazara Popovića, koga jedva održavamo zbog naše sirotne imovine, zato se i obraćamo Društvu Sv. Save najučtivije moleći da nas pomogne da možemo održati našu crkvu, a to samo u tome da našoj crkvi pokloni jedan par odela za Službu božiju, nešto od knjiga crkvenih kao i drugih potrebnih stvari, koje Društvo za nužno nađe, jer zbog naše velike sirotinje nismo u stanju nabaviti.[11]

U mestu je 1897. godine posle mnogo godina "milošću Sultanovom", ponovo proslavljen Sv. Sava - školska slava. Svečanost je započela svetom liturgijom u pravoslavnom hramu posvećenom Uspeniju Presvete Bogorodice. Litija je proslavu prenela u školsko zdanje. Paroh pop Lazar Isailović izveo je vodoosvećenje u školi, a zatim slavski kolač prerezao sa đacima.[12]

Srbi pečalbari iz mesta, braća Dionizije i Ugriša Todorović su iz tada ruskog grada Kišinjeva doneli dar. Nabavili su za seoski hram jevanđelje tvrdo ukoričeno sa pozlaćenim koricama, vredno pet turskih lira.[13]

Godine 1906. udovica Savka Janić iz Beograda poklonila je mesnom hramu jednu svešteničku odeždu, u spomen svog pokojnog muža Samuila, koji je bio rodom iz Leunova.[14]

S proleća 1905. godine Leunovo i okolna sela je terorisao Arnautin, Azir iz Orčuma.[15] Tražio je novac od stanovništva preteći im oružjem, a turske vlasti ga nisu dirale. Za vreme Drugog balkanskog rata sredinom septembra 1913. godine odmetnici Arnauti su potpuno uništili sela Leunovo i Nićiforovo.[16]

Despotović mlekar iz Leunova je 1927. godine otvorio radnju za proizvodnju butera "Narcisa" i sireva. Svoje proizvode je izlagao na Poljoprivrednoj izložbi u Skoplju 1928. godine.[17]

Stanovništvo[uredi | uredi izvor]

Po popisu stanovništva iz 2002. godine Leunovo je imalo 6 stanovnika.

Pretežno stanovništvo u naselju su etnički Makedonci (100%).

Većinska veroispovest u naselju je pravoslavlje.

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Tihomir Đorđević: "Makedonija", Beograd 1929.
  2. ^ "Nova iskra", Beograd 1906.
  3. ^ "Delo", Beograd 1. januar 1899.
  4. ^ "Delo", Beograd 1899.
  5. ^ "Otadžbina", Beograd 1888.
  6. ^ "Pravda", Beograd 13. april 1934.
  7. ^ "Delo", Beograd 1897.
  8. ^ "Prosvetni glasnik", Beograd 1911.
  9. ^ "Prosvetni glasnik", Beograd 1914.
  10. ^ "Beogradske novine", Beograd 1917.
  11. ^ Hadži Vasiljević 1936, str. 418.
  12. ^ "Carigradski glasnik", Carigrad 1897. godine
  13. ^ "Carigradski glasnik", Carigrad 1899. godine
  14. ^ "Carigradski glasnik", Carigrad 1906. godine
  15. ^ "Pravda", Beograd 4. maj 1905.
  16. ^ "Balkanski rat u slici i reči", Beograd 6. oktobar 1913.
  17. ^ "Vreme", Beograd 27. maj 1928.

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Vasiljević Hadži, Jovan (1936). Spomenica Društva Svetoga Save, 1886-1936. Beograd. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Leunovo na Vikimedijinoj ostavi.


Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Леуново&oldid=26917560”