Muslimanska zajednica Albanije

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Muslimanska zajednica Albanije
Komuniteti Mysliman i Shqipërisë  (albanski)
Osnovni podaci
Samostalnost24. februar 1923.
Verski poglavarglavni muftija Bujar Saphiu
SedišteTirana
JurisdikcijaAlbanija
Jezikalbanski
Kalendarislamski kalendar
kmsh.al

Muslimanska zajednica Albanije (MZA; alb. Komuniteti Mysliman i Shqipërisë) nezavisna je vjerska organizacija muslimana u Albaniji osnovana 24. februara 1923. godine. Sjedište zajednice se nalazi u Tirani, a sadašnji glavni muftija (alb. Kryemyftiu) je Bujar Spahiu.[1]

Istorija[uredi | uredi izvor]

Organizovani život muslimana u današnjoj Albaniji počeo je sa osmanskom vladavinom. Svi muslimani koji su živjeli u Osmanskom carstvu bili su dio islamske zajednice na čelu sa sultanom, koji je zamijenio ulogu kalifa. Tokom vladavine sultana Murata II nadležnosti kalifa prenesene su na velikog muftiju. Od tada, veliki muftija je imao titulu šeik-el-islama i smatran je najvišim islamskim vjerskim autoritetom u Osmanskom carstvu. Međutim, svaka regija u kojoj su živjeli muslimani imala je svog muftiju koji je bio podređen šeik-el-islamu. Poslije nezavisnosti Albanije 1912. godine Islamska zajednica Albanije bila pod upravom šeik-el-islama u Istanbulu do 1923. godine. Prateći vladinim program, albanski muslimanski kongres 1923. godine sazvan u Tirani odlučio je da prekinu vezu sa kalifatom i da osnuje Muslimansku zajednicu Albanije.[2]

Zajednica je bila aktivna do 1967. godine, kada je komunistički režim Envera Hodže proglasio Albaniju jedinom nereligioznom zemljom na svijetu, zabranjujući sve oblike vjerske obrede u javnosti. Poslije pada komunizma 16. novembra 1990. godine, Muslimanska zajednica Albanije je ponovo uspostavljena na čelu sa glavnim muftijom hafizom Sabrijem Kočijem.[3]

Sa početkom Rata protiv terorizma Džordža V. Buša, većina arapskih nevladinih organizacija koje su finansirale institucije MZA protjerane su iz zemlje ili su morale da smanje svoju djelatnost. Od tada, turske organizacije — uglavnom one bliske duhovnom propovjedniku Fetulahu Gulenu sa sjedištem u Sjedinjenim Američkim Državama — preuzele su kontrolu nad njima. Gulenov pokret kontroliše pet od sedam medresa u zemlji.[4] Izbor Skendera Bručaja za glavnog muftiju MZA pratile su kontroverze.[5] Pojedini imami i drugi islamski klirici smatrali su to nezakonitim aktom u suprotnosti sa pravilima MZA i Bručajevom postavljanje na toj položaj su pučem Fetulahovog pokreta.[5]

Glavne muftije[uredi | uredi izvor]

Br. Ime
Vrijeme službe
1 Vehbi Dibra 12. mart 1923. 1929.
2 Behdžet Šapati 1929. 1942.
3 Šerif Langu 1942. 1945.
4 Musa H. Ali Baša 1945. 1954.
5 Sulejman Mirta 1954. 1966.
6 Esat Miftija 1966. 1967.
upražnjeno tokom komunističke ere (1967—1990)
7 Sabri Koči 6. novembar 1990. 2003.
8 Selim Muča 17. mart 2004. 8. mart 2014.
9 Skender Bručaj 8. mart 2014. 2. mart 2019.
9 Bujar Spahiu 2. mart 2019 trenutno

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Bujar Spahiu fiton zgjedhjet, Ylli Gurra: KMSH u kap nga Gylenistët (VIDEO) - Shqiptarja.com”. shqiptarja.com (na jeziku: albanski). 2. 3. 2019. Pristupljeno 27. 5. 2020. 
  2. ^ Zaimi, Ali (25. 2. 2013). „90 vjet Komunitet Mysliman Shqiptar”. Zani i Nalte (na jeziku: albanski). Pristupljeno 27. 5. 2020. 
  3. ^ „Hafiz Sabri Koçi, pishtar i lirisë së besimit – Tirana Observer”. www.tiranaobserver.al (na jeziku: albanski). 12. 11. 2015. Arhivirano iz originala 2. 9. 2018. g. Pristupljeno 27. 5. 2020. 
  4. ^ Nielsen et al. 2014, str. 24.
  5. ^ a b Nielsen et al. 2014, str. 19.

Literatura[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Муслиманска_заједница_Албаније&oldid=26945731”