Mustafa Hilmi Hadžiomerović
| Mustafa Hilmi Hadžiomerović | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1816. |
| Mesto rođenja | Kulen Vakuf,  Osmansko carstvo |
| Datum smrti | 10. februar 1895. (78/79 god.) |
| Mesto smrti | Sarajevo, .svg){kind=small} Kondominijum Bosna i Hercegovina |
| Sarajevski muftija | |
| Godine | 1856 — 1882 |
| Prethodnik | Muhamed Šakir Muidović |
| Reis-ul-ulema Bosne i Hercegovine | |
| Godine | 1882 — 1893 |
| Naslednik | Mehmed Teufik Azabagić |
Mustafa Hilmi Hadžiomerović (Kulen Vakuf, 1816 — Sarajevo, 10. februar 1895) je bio sarajevski muftija i reis-ul-ulema Bosne i Hercegovine.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je u Kulen Vakufu 1816. godine. Osnovno versko i opšte obrazovanje stekao je u rodnom mestu u mektebu pred mualimom Husein-efendijom. Kraće vreme je učio u medresi u Prijedoru, a onda odlazi u Sarajevo u Gazi Husrev-begov hanikah 1833. U hanikahu i Kuršumliji medresi učio je pred Mehmed-efendijom Kučukom. Kod Kučuka je učio do Munla Džamije, a potom je pohađao predavanja sarajevskog muftije Muhameda Šakira Muidovića i Muhameda Telalagića, koji su predavali u svojim kućama. Odlazi u Istanbul 1837, u Hekim-Čelebi medresu gde nastavlja obrazovanje pred najpoznatijim alimima toga vremena, Vidinlijom i Denizlijom. Posle 15 godina obrazovanja u Istanbulu, uzeo je idžazet i spremio se za povratak sa bosanskim hadžijama, koji su se u to vreme vraćali iz Meke. Hadžije iz Bosanskog Novog su ga nagovorile da postane muderis u Novom. Kada su stigli u Sarajevo, tamo je bilo upražnjeno mesto muderisa u Kuršunliji medresi zbog smrti Muhameda Kučuka. Prijatelji i poznanici, naročito hadži Muhamed Hamamdžić, počeli su ga nagovarati da postane muderis, da bi on nakon dogovora sa hadžijama iz Novog, odlučio da postane muderis 1852. godine. Posle godinu dana imenovan je imamom Alebi-atik džamije.[1]
Muftija[uredi | uredi izvor]
Kada je 1856. godine smenjen sarajevski muftija Muhamed Šakir Muidović, na njegovo mesto je postavljen Hadžiomerović, koji se već istakao svojim sposobnostima, naročito poznavanjem šerijatskog prava. Vršeći muftijsku službu, Hadžiomerović je izdao veliki broj fetvi na niz aktuelnih pitanja koja su nametale prilike i društveni odnosi tokom osmanske i početkom austrougarske vlasti. Šejh-ul-islam je svojim dekretom 9. februara 1882. ovlastio Hadžiomerovića da sve verske stvari i sve šerijatske poslove izviđa i vrši i da za okružja i kotare sposobne kadije postavlja i imenuje ujedno poverivši mu i Vrhovni šerijatski sud, a rumelijski kadi-asker ga imenuje za sarajevskog kadiju sa pravom da imenuje kadije po okruzima i kotarevima, da im izdaje murasele i da se trudi, da šerijatske zaključke pravedno izvodi i da među ehalijom ankamišerliju potpuno vrši. Ovakav položaj Hadžiomerovića bio je potpuno analogan položaju muftije na području Bugarske i Rumelije.
Imajući u vidu aktivnost Mešihata u prvoj polovini 1882. i ranije, austrougarska okupaciona uprava je imenovala Hadžiomerovića, u jesen iste godine, za reis-ul-ulemu Bosne i Hercegovine, o čemu je car doneo odluku 17. oktobra 1882, a svečano ustoličenje prvog reis-ul-uleme obavljeno je 15. decembra 1882. godine. Iscrpljen dugogodišnjim radom, podneo je ostavku na položaj reis-ul-uleme 1893. godine. Ostavka mu je prihvaćena i on je otišao u penziju. Umro je u nedelju 10. februara 1895. godine, i sahranjen je na Grlića brdu u Sarajevu.[2]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Prvi reisu-l-ulema:Mustafa Hilmi ef. Hadžiomerović (1882—1893) akos.ba
- ^ Biografije dosadašnjih reisu-l-ulema Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. decembar 2017) reisu-l-ulema.islamskazajednica.ba