Odbrambena linija Amsterdama

Odbrambena linija Amsterdama
Odbrambena linija Amsterdama
Svetska baština Uneska
Mesto	Holandija
Koordinate	52° 22′ 28″ S; 4° 53′ 35″ I / 52.374444444444° S; 4.8930555555556° I
Površina	17.554.365 ha (1,8895361×1012 sq ft)
Kriterijumi	Kulturno dobro: ii, iv, v
Referenca	759
Upis	1996 (-1976. sednica)
Ugroženost	ne
Veb-sajt	www.stelling-amsterdam.nl/index.htm

Odbrambena linija Amsterdama na karti Holandije

Odbrambena linija Amsterdama ili Steling van Amsterdam (hol. Stelling van Amsterdam) je 135 km² dug prsten kojeg čine 42 utvrđenja na udaljenosti od oko 10-15 km² od sedišta Amsterdama, u području nizija koje se u slučaju rata mogu lako potopiti.^[1] Planirana poplava tzv. ”vodena crta“ (waterlinie), bi ispunila područje vodom dubine oko 30 sm, što je nedovoljno za plovidbu, ali dovoljno da se uspori potencijalni nadirući neprijatelj. U tom slučaju Amsterdam bi bio poslednje holandsko uporište. Betonska utvrđenja su izgrađena na mestima gde su putevi, pruge i brane da bi prelazile preko vodene linije. Takođe, sve građevine koje su udaljene 1 km² od utvrđenja morale su da budu izgrađene od drveta, tako da bi se u slučaju potrebe mogle spaliti i ukloniti.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Odbrambena linija Amsterdama izgrađena je od 1880. do 1920. godine i u svoje vreme je bio vrhunac fortifikacijske arhitekture i planiranja. Zbog toga je 1996. godine upisana na UNESKO-v spisak Svetske baštine u Evropi.^[2]^[3] Linija se sastojala od 7 utvrđenja: severna, severozapadna, zapadna, jugozapadna, južna, jugoistočna i Zauder Ze utvrđenje. Ali, vrlo brzo nakon Prvog svetskog rata, zbog izuma aviona i tenkova, većina ovih utvrđenja je zastarela a da nikada nije ni korišćena. Ipak, održavane su za vojnu ulogu sve do 1693. godine. Danas njima upravljaju gradska veća zadužena za okolinu, pa se mogu turistički posetiti.