R-7 Semjorka
_misil.svg)
| |
|---|---|
| Tip: | Interkontinentalna balistička raketa |
| Poreklo: | SSSR |
| Službena istorija | |
| U službi: | 1959 - 1968 |
| Koristio: | SSSR |
| Ratovi: | Hladni rat |
| Istorija produkcije | |
| Dizajner: | Sergej Koroljev |
| Dizajnirano: | 1953 |
| Proizvođač: | Raketno-kosmička korporacija „Energija“ sa S. P. Koroljev |
| Specifikacije | |
| Masa: | 280 t |
| Dužina: | 34 m |
| Obim: | 3.02 m |
| Raketni motori: |
1. faza: 4 odbaciva četvorokomorna RD-107 bustera, svaki sa 2 vernier motora plus četvorokomorno RD-108 jezgro sa 4 vernier motora RD-107 4x 907.4 kN RD-108 1x 907.4 kN Vernier 12x 38.259 kN |
| Gorivo: | Kerozin T-1 i tečni kiseonik |
| Sistem vođenja: | Inercijalni sa radio kontrolom vernier motora |
| Sistem skretanja: | 12 vernier motora |
| Tačnost: | 2-2.5 km (maks. devijacija 10 km) |
R-7 Semjorka (rus. Р-7 Семёрка) je prva sovjetska interkontinentalna balistička raketa uvedena u upotrebu, istovremeno i prva na svetu. Ponešto izmijenjena korišćena je za lansiranje prvog vještačkog satelita Sputnjik-1. Kasnije je postala osnova za rakete-nosače Vostoka, Voshoda, Sojuza, i raketu Molnija.
GRAU oznaka rakete je 8K71, a NATO oznaka SS-6 Sapwood.
Opis[uredi | uredi izvor]
R-7 je dugačka 34 metra, prečnika 3 metra i mase 280 tona. Ima 2 stepena pogonjena tekućim kiseonikom i kerozinom. Domet je oko 8800 km, tačnost na cilju 5 km, sa nuklearnom bojnom glavom od 3 megatona.
Prvi stepen sačinjavaju 4 bočne rakete koje se po upotrebi odbacuju. Centralni stepen radi sve vrijeme i sačinjava drugi stepen rakete. Vođenje je inercijalno.
Razvoj[uredi | uredi izvor]
Razvoj je počeo 1953. godine u OKB-1, Sergej Koroljov je bio glavni konstruktor.
Nasuprot nekim tvrdnjama da je raketa bila samo poboljšanje starije R-1 rakete, mnogi novi sistemi i rješenja su korišćeni. Umjesto sktretanja mlaza kod V-2, korišćeni su posebni motori za manevar. Umjesto alkohola je korišćen kerozin, sistem vođenja je bio drugačiji, i tako dalje.
Poslije dugog razvoja, prvi test rakete je urađen 15. maja 1957. godine iz Bajkonura. Prvi uspješan let je izveden 21. avgusta 1957. godine. Dana 4. oktobra 1957. godine Sputnjik-1 je lansiran sa izmijenjenom verzijom rakete R-7.
Poboljšana verzija rakete pod oznakom 8K74 (R-7A) je razvijena 1958—1959., sa dometom 12000 km, većom nosivošću i poboljšanjima u sistemu vođenja. Ova raketa je uvedena u naoružanje sovjetske armije, ali ni u kojem trenutku više od desetak raketa nije bilo spremno za lansiranje, zbog komplikovanog i osjetljivog sistema punjenja tekućim gorivom.
Upotreba[uredi | uredi izvor]
Prva jedinica naoružana sa R-7 je postala operativna 9. februara 1959. godine, a potpuna borbena sposobnost je postignuta 1962. godine.
Sistem je bio skup i težak za prikrivanje. Da bi rakete bile spremne za akciju, morale su biti napunjene isparljivim tekućim kiseonikom, a proces je trajao 20 sati. U stanju spremnosti za lansiranje su mogle ostati samo oko jedan dan, pa su bile potencijalna laka meta za američke bombardere prilikom punjenja gorivom.
Zbog ovih velikih mana, SSSR je ubrzao napore na dobijanju boljih raketa nosača nuklearnih bojnih glava. Do 1968. godine rakete R-7 su izbačene iz vojne upotrebe.
Iako nepodesna kao oružje, R-7 je postala osnova za razvoj sovjetskih raketa-nosača vještačkih satelita i kosmičkih letjelica.
