Sjenički soj pramenke
Sjenički soj pramenke (Sjenička ili pešterska ovca) dobila je ime po mestu Sjenica na Pešterskoj visoravni koja se nalazi na jugozapadu Srbije, na nadmorskoj visini preko 1.000 metara.
Sa Peštera se ova ovca zadnjih decenija proširila na skoro ceo zapadni deo Srbije, severni deo Crne Gore, a ima je i u Bosni i Hercegovini.
Građa tela[uredi | uredi izvor]
Sjenička ovca je jedna od naših najkrupnijih sojeva pramenke. Visina grebena ovaca iznosi oko 65, a ovnova 70 cm. Masa tela ovaca je u proseku 45, a kod ovnova 60 kg. Randman mesa je oko 24%. Grudi su joj dosta duboke, ali je grudni koš uzan. Glava sjeničke ovce je obrasla dlakom koja je najčešće bela, sa crnim kolutovima oko očiju, sa crno oivičenom gubicom donje i gornje usne i sa crnim vrhovima ušiju. Noge su joj takođe obrasle dlakom, najčešće bele boje, a mogu biti crne ili prskane (crno-bela). Ovce su šute, a ovnovi imaju dobro razvijene rogove u obliku spirale.[1]
Prinos i kvalitet vune[uredi | uredi izvor]
Sjenička ovca je dosta dobro obrasla vunom po donjem delu vrata i po trbuhu. Runo je otvoreno do poluotvoreno, a prinos relativno mali. Godišnji nastrig vune ovaca iznosi 1,4 a ovnova 2 kg. Dužina vunskih vlakana je 12-13 cm, a finoća oko 38 mikrona, što znači C i D sortiment. Ovako fini sortiment vune sjenička ovca ima zbog toga što su u njenom stvaranju učestvovale azijske ovce sa finom vunom, koje su Turci gajili na Balkanu u toku petstogodišnje vladavine. Vijugavost vlakna je slaba (na 1 cm dužine prosečno 1,7 vijuga), a visina mu je 10-11 cm, apsolutna nosivost oko 22 grama, a rastegljivost 35-37%. Randman vune iznosi oko 70%.[2]
Mlečnost i plodnost[uredi | uredi izvor]
Prosečna mlečnost sjeničke ovce u laktaciji od 5 do 6 meseci se kreće od 60 do 80 litara, računajući i mleko koje jagnje posisa.
Od 100 ovaca se u proseku dobije 110-130 jagnjadi.
Sjenička ovca spada u grupu dugorepih ovaca, jer joj se rep sastoji prosečno od 16 repnih pršljenova. Kasnostasna je jer prvi put ulazi u priplod sa 18 meseci, a porast završava u starosti od 3-4 godine.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Rase ovaca i koza”. Centar za očuvanje autohtonih rasa. 2004.
- ^ Krajinović, Milan (2006). Ovčarstvo i kozarstvo. Novi Sad: Univerzitet u Novom Sadu, Poljoprivredni fakultet. str. 18. ISBN 867520088-9.