Đirolamo Fabricio

Đirolamo Fabricio
Đirolamo Fabricio
Datum rođenja	20. maj 1533.
Mesto rođenja	Padova, Italija
Datum smrti	21. maj 1619. (86 god.)
Mesto smrti	Padova, Italija

Heronimus Fabricijus ili Đirolamo Fabricio, takođe poznat pod njegovim punim latinskim i italijanskim imenima, Fabricius ab Aquapendente i Girolamo Fabrizi d'Acquapendente bio je pionir anatomije hirurg, poznat u medicinskim krugovima i kolegama kao Otac embriologije. Takođe se bavio i anatomijom.

Rođen je u Akvapendenteu, region Lacija.

Studirao na univerzitetu u Padovi, katedra hirurgije i anatomije, gde je 1559. godine dobio zvanje doktora medicine, pod mentorstvom čuvenog hirurga Gabrijela Falopia. Imao je i privatnog učitelja anatomije, da bi 1565. godine nasledio svog mentora i postao profesor hirurgije i anatomije na univerzitetu u Padovi.^[1]

Prvi je dao jasan opis polumesečastih zalistaka u venama u svom delu O venskim ušćima (De venarum ostiolis, 1603) i time svom učeniku Vilijamu Harviju dao bitne argumente za dokaz o kružnom protoku krvi. U svom delu O građi fetusa (De formato foetu, 1600), nastalom na temelju proučavanja fetalnog razvoja kako mnogih životinja, tako i čovekovog detaljno je opisao posteljicu i utemeljio komparativnu embriologiju.^[1]

Nakon skoro 50 godina koje je proveo na univerzitetu u Padovi penzioniše se 1613. godine, ali nastavlja svoja istraživanja i objavljivanje radova sve do svoje smrti 1619. godine. Pored ostalih, najznačajniji doprinos je dao na polju [[Embriologija|embriologije], gde su njegova istraživanja bila temelj drugim lekarima u budućnosti čime je zasluženo dobio zvanje Oca embriologije.^[2]

Objavljene knjige

Pentateuchos chirurgicum (1592).
De Visione, Voce, Auditu. Venedig, Belzetta. 1600.
De formato foetu. 1600.
De Venarum Ostiolis. 1603
De brutorum loquela (1603)
De locutione et ejus instrumentis tractatus. 1603.
Tractatus anatomicus triplex quorum primus de oculo, visus organo. Secundus de aure, auditus organo. Tertius de laringe, vociis organo admirandam tradit historiam, actiones, utilitates magno labore ac studio (1613).
De musculi artificio: de ossium articulationibus (1614).
De respiratione et eius instrumentis, libri duo (1615).
De tumoribus (1615)
De gula, ventriculo, intestinis tractatus (1618).
De motu locali animalium secundum totum, nempe de gressu in genere (1618).
De totius animalis integumentis (1618)
De formatione Ovi et Pulli (posthum. publication 1621, but written before De formato foetu)
Opera chirurgica. Quorum pars prior pentatheucum chirurgicum, posterior operationes chirurgicas continet ... Accesserunt Instrumentorum, quae partim autori, partim alii recens invenere, accurata delineatio. Item, De abusu cucurbitularum in febribus putridis dissertatio, e Musaeo ejusdem (posthum 1623).
Tractatus De respiratione & eius instrumentis. Ventriculo intestinis, & gula. Motu locali animalium, secundum totum. Musculi artificio, & ossium dearticulationibus (posthum 1625).

Vidi još

Napomene i reference

^ ^a ^b Enciklopedija
^ Embrio

Spoljašnje veze

Himetop
Embrio projekat Arhivirano na sajtu Wayback Machine (25. jun 2023)

[аутоматски_генерисано1-1] Enciklopedija

[2] Embrio

[1]

[2]

Normativna kontrola
Međunarodne	FAST ISNI VIAF WorldCat
Državne	Francuska BnF podaci Katalonija Nemačka Italija Izrael 2 Sjedinjene Države Češka Grčka Holandija Poljska Portugalija Vatikan 2
Akademske	Mathematics Genealogy Project
Umetničke	Scientific illustrators 2
Ljudi	Italian People Deutsche Biographie Trove
Ostale	COBISS.SI Enciklopedija Britanika SNAC IdRef