Abduselam Džumhur
Abduselam Džumhur | |
|---|---|
| Datum rođenja | 15. septembar 1877. |
| Mesto rođenja | Konjic, Osmansko carstvo |
| Datum smrti | 27. jun 1933. (55 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, Kraljevina Jugoslavija |
Abdulzelam Džumhur (Konjic, 15.septembar 1877 — Beograd, 27. jun 1933) bio je glavni imam Vojske Kraljevine Jugoslavije.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Abdulzelam Džumhur rođen u Konjicu bio je poreklom turskog roda.[1] Abduselam Hadži Hafiz efendija Džumhur rodom je iz Hercegovine, iz gradića Konjica. Muslimanska porodica Džumhur je dala šest hafiza, računajući tu i njega. Izučio je za imama i nastavio da mu služi.
Stupio je još kao omladinac u prvi red "Mladobosanaca" na čelu sa Osmanom Đikićem, koji su se suprotstavljali austrougarskom režimu. Zbog "velikosrpskih" ideja austrougarske vlasti su ga osudile na kaznu zatvora koju je izdržavao u Aradu.[2] Od aneksije Bosne i Hercegovine od strane Austrougarske orijentisao se prema Srbiji. Naseliće se u Beogradu kada grad bude oslobođen u ranu jesen 1918. godine.
Beogradski imam Džumhur je 20. oktobra 1920. godine postavljen za stalnog vojnog sveštenika, I klase, za muslimansku veroispovest. [3] On je do tada bio par godina hodža pri beogradskoj Bajrakli džamiji.[4] Dobio je novembra 1922. godine kraljevski Orden Sv. Save III reda. Orden Jugoslovenske krune IV reda stiže mu 1930. godine, kada je on viši referent za veroispovest II klase (od decembra 1929) Ministarstva vojske i mornarice Kraljevine Jugoslavije.
Nakon Prvog svetskog rata jedan je osnivača Doma beogradskog Gajreta "Osman Đikić".[5] Izabran je 1930. godine za člana Vakufsko-mearifskog veća u Skoplju. Do smrti je kao Srbin musliman, bio član Glavnog odbora srpskog patriotskog društva Sv. Sava u Beogradu.[6] Džumhur je bio dobrotvor srpskog prosvetnog i kulturnog društva "Prosveta" u Beogradu, čiji su počeci rada u Bosni i Hercegovini. Postao je 1923. godine slobodni zidar u beogradskoj masonskoj loži "Preporođaj".
Abduselam Džumhur je imao kuću u Beogradu u Vasinoj ulici, na Dorćolu, koja je bila stecište Mladobosanaca, muslimanskih nacionalnih radnika i masona, među kojim i mladog Ive Andrića.[7] Abduselman je bio oženjen Vasvijom, sa kojom je izrodio sinove. Sin Džemal takođe imam rođen je 1924. godine u Beogradu, robijao je za vreme komunističkog režima. Mnogo poznatiji je stariji sin Zulfikar ili Zuko Džumhur putopisac, karikaturista i slikar, rođen je 1921. godine u Konjicu. Umro je Abduselam efendija 27. juna 1933. godine u Beogradu, sa vojnim statusom: viši vojni činovnik II klase, vojni sveštenik pri vojsci.[8] Osnovali su 1934. godine bivši pitomci "Gajreta", pri Beogradskom univerzitetu Fond rahmetli Abduselama Džumhura.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Masonske lože u Jugoslaviji,Biblioteka informativnih sredstava Arhiva Jugoslavije - inventari fondova i zbirki.Abdulzelam Džumhur, Ctp.77
- ^ „Zašto Zuko Džumhur nikad nije prihvaćen u sarajevskoj čaršiji”. politika.rs.
- ^ "Službeni vojni list", Beograd 29. oktobra 1920.
- ^ Bilješke o Andriću (15) – U Andrićevom krugu: Zuko Džumhur | ISKRA
- ^ "Pravda", Beograd 30. jun 1933.
- ^ "Pravda", Beograd 26. mart 1934.
- ^ ČOVEK KOME JE ANDRIĆ PISAO PREDGOVOR ZA KNJIGU Da li se sećate Zuke Džumhura, putopisca, karikaturiste i slikara?
- ^ "Službeni vojni list", Beograd 27. jul 1933.