Bežanijska ulica (Zemun)
  Bežanijska ulica
| |
|---|---|
  | |
| Opština | Zemun |
| Početak | Ulica Glavna (Zemun) |
| Kraj | Ivićeva (Zemun) |
| Dužina | 532 m |
| Širina | 10 m |
| Stvorena | 1793. godine |
| Nazvana | Bežanijska |
| Stari nazivi | Dr Ante Pavelića (deo), 1941−1942 Desetog travnja(deo), 1942−1944 |
 | |
 
| |
Bežanijska ulica je ulica u Zemunu. Prostire se od Glavne ulice u Zemunu do raskršća Ivićeve, Ugrinovačke i Vrtlarske ulice. Ime je dobila po obližnjem naselju Bežanija.[1]
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Bežanijska ulica je jedna od najstarijih ulica u Zemunu. Trasirana je još za vreme antičkog Taurunuma, a današnji izgled ulice potiče iz 18. veka. [2] Ime Bežanijska nosi od 1793. godine.[1]
Oduvek je važila za jednu od glavnih gradskih saobraćajnica. Završavala se Bežanijskom kapijom, jednom od glavnih u nekadašnjim bedemima grada. Kada su utvrde srušene, sredinom sedamdesetih godina prošlog veka, na nju je nastavljena Ulica Tošin bunar.
Među mnogim vrednim zdanjima u ovoj ulici, među najstarijim sačuvanim je Ičkova kuća. Uz nju se još izdvajaju i Kuća apotekara Štrajma, Harastijeva kuća iz 1904, kuća doktora Šena iz 1927. godine i zgrada Srpskog doma iz 1909. godine.
Između dva rata Bežanijska ulica je bila važno trgovačko središte sa mnoštvom zanatlijskih radnji. Ovde je otvorena prva robna kuća u gradu. Posebnu draž ulici su davale brojne, nadaleko poznate kafane i restorani. Od svih je najčuvenija Zlatna kruna, restoran sa lepom baštom, sopstvenom kuglanom i izvanrednom narodnom kuhinjom. [2]
Današnji arhitektonski izgled Bežanajske ulice neznatno je izmenjen u odnosu na predratni period. To je i dalje važna saobraćajnica, koja je zadržala i privredni značaj. I danas je u njoj dosta zanatlijskih i trgovačkih radnji.
Br. 16[uredi | uredi izvor]
Kuća apotekara Štrajma nalazi se na uglu Bežanijske i Svetosavske ulice. Sagrađena je 1906. godine. Projektovao ju je arhitekta Franjo Jenč. Sve do 1944. godine kada je pobegao iz Zemuna, u ovoj kući je živeo njen vlasnik Hinko Štrajm, apotekar nemačkog porekla. Zgrada je projektovana u stilu secesije. Ugaoni deo fasade istaknut je ulaznim portalom, erkerom i kubetom na spratu.[3]
Br. 18[uredi | uredi izvor]
Ičkova kuća nalazi se na uglu Bežanijske i Svetosavske ulice. Jednospratnica, podignuta je 1793. godine u vreme prelaza baroka u klasicizam. Nekada je imala gostionicu sa prenoćištem za ljude, konje i zaprege. U njoj 1802−03. je boravio čuveni trgovac i diplomata Petar Ičko, koji je posle uvođenja dahijske uprave prebegao u austrijski pogranični Zemun. Od 1802. godine je jedna od značajnih ličnosti u pripremanju Prvog srpskog ustanka 1804, i srpski diplomatski predstavnik u pregovorima o miru s Portom 1806. godine (Ičkov mir). Početkom XIX veka u prizemlju se nalazila kafana „Kod kraljevića Marka".[2] Zgrada je obnovljena 1991. godine. [4]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
-
-
-
Harastijeva kuća -
Kuća apotekara Štrajma -
Ičkova kuća
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Ulice i trgovi Beograda. 1 : A-M. Beograd: Biblioteka grada Beograda. 2004. str. 43. ISBN 86-7191-066-0.
- ^ a b v „Kroz Bežanijsku ulicu: Od „Zlatne krune“ do „Kraljevića Marka“”. novosti.rs. Pristupljeno 9. 3. 2020.
- ^ Vujović, Branko (2003). Beograd u prošlosti i sadašnjosti. Beograd: Draganić. str. 52. ISBN 86-441-0014-9.
- ^ Ulice i trgovi Beograda. 1 : A-M. Beograd: Biblioteka grada Beograda. 2004. str. 44. ISBN 86-7191-066-0.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Škalamera, Željko. Staro jezgro Zemuna knjiga II, Beograd: ZZSKGB: 1967.
