Ванеров звончић
| Vanerov zvončić | |
|---|---|
| |
| Campanula wanneri Rochel | |
| Naučna klasifikacija | |
| Carstvo: | |
| Tip: | |
| Klasa: | |
| Red: | |
| Porodica: | |
| Rod: | |
| Vrsta: | C. wanneri
|
| Binomno ime | |
| Campanula wanneri | |
| Sinonimi[1] | |
| |
Vanerov zvončić (lat. Campanula wanneri) je dvogodišnja ili višegodišnja biljka iz familije Campanulaceae. Mađarski botaničar János Heuffel je ovu vrstu 1854. godine izdvojio u poseban rod pod nazivom Symphyandra, aludirajući na prašnike čije su antere međusobno srasle (grč. symphyo - srasti) i (grč. andros - muško).[1] Javlja se u jugoistočnoj Evropi. [2] U Srbiji ima status strogo zaštićene biljne vrste. [3]
Opis vrste[uredi | uredi izvor]
Vanerov zvončić je zeljasta biljka prekrivena mekim kratkim dlakama. Stabljika je visine od 10 do 38 cm. Ima rizom, dobro ravzvijen, koji nosi ostatke prošlogodišnjih listova. Listovi su naizmenični. Donji su jajasto kopljasti ili kopljasti, imaju dugu dršku i grubo su nazubljeni. Gornji su kopljasti, sužene osnove, nemaju lisnu dršku, oštro su usečeni i usko nazubljeni. Cvast se sastoji iz jednog do tri cveta, koji imaju cvetne drške. Cvetovi se nalaze u lisnatim grozdovima, a ređe je cvast jednostavna. Čašični zupci su jajasti ili kopljasto-trouglasti, uspravni i zašiljeni, širine 5-8 mm. Krunica je cevasto-zvonasta, karakterističnog oblika za rod Campanula. Duga je do 3.5 sm i prljavo je ljubičaste boje. Ima pet režnjeva, zupci su joj kratki i široki, spolja dlakavi. Prašnika takođe ima pet, filamenti su slobodni, a antere su srasle u dugu cev. Plodnica je dlakava, ima izdužen stubić i tri povijena žiga. Plod je čaura, trooka, dlakava, a otvara se pri osnovi sa tri pore. Cveta u junu i julu. [2]
Rasprostranjenje u Republici Srbiji[uredi | uredi izvor]
Vanerov zvončić u Republici Srbiji nastanjuje samo nekoliko lokaliteta na Staroj planini (Kopren, Babin zub, Ravno bučje, Crni vrh, Midžor). Inače se javlja na višim planinama u jugoistočnoj Evropi, na kamenitim mestima u subalpijskom pojasu. [2][4]
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Vanerov zvončić na Midžoru -
Vanerov zvončić na Midžoru -
-
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b „Campanula wanneri Rochel | Plants of the World Online | Kew Science”. Plants of the World Online (na jeziku: engleski). Pristupljeno 14. 11. 2023.
- ^ a b v Stevanović, V. (1974). Flora SR Srbije 6. Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti. str. 557.
- ^ Pravilnik o proglašenju i zaštiti strogo zaštićenih i zaštićenih divljih vrsta biljaka, životinja i gljiva: https://www.pravno-informacioni-sistem.rs/SlGlasnikPortal/eli/rep/sgrs/ministarstva/pravilnik/2010/5/3/reg
- ^ Niketić, M.; Melovski, Lj.; Matevski, V.; Tomović, G. (2017). „Two New Species for the Flora of Republic of Macedonia”. Glasnik Prirodnjačkog muzeja 10: 45—56.