Gavrilo Atonski
| Gavrilo Atonski | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 20. januar 1849. |
| Mesto rođenja | Kijevska gubernija, |
| Datum smrti | 20. januar 1849. (0 god.) |
| Mesto smrti | Novonikolajevska, |
Gavrilo Atonski (rođ. Georgije; 8 (20) januar 1849, Kijevska gubernija - 19. oktobar (1. novembar) 1901, selo Novonikolajevska (danas grad Novoazovsk), Taganrogski okrug, Donska oblast) - pravoslavni podvižnik, arhimandrit, nastojatelj Atonskog Skita Proroka Ilije.
Godine 1994. kanonizovan je od strane Ukrajinske pravoslavne crkve (Moskovska patrijaršija) za lokalno poštovanog svetitelja. 30. novembra 2017. godine kanonizovan je od Ruske pravoslavne crkve za opštecrkveno poštovanje.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen 8. januara 1849. godine u Kijevskoj guberniji u siromašnoj porodici, na krštenju je dobio ime Đorđe (Georgije). Sa dvanaest godina ostao je siroče. Obrazovanje je stekao u seoskoj školi[1].
Kao mladić hodočastio je po svetim mestima Kijevske gubernije, ispunjavajući zavet dat tokom teške bolesti. Utisci stečeni tokom hodočašća značajno su uticali na Georgijev religiozni pogled na svet i on se pridružio bratiji Teofanivske isposnice, dodeljene kijevskom Manastiru Svetog Mihaila, gde je postao učenik igumana Bonifacija (Vinogradskog).
Godine 1867-1868 hodočastio je u Jerusalim, a zatim na Atos, gde je i ostao, pridruživši se bratiji skita svetog Ilije. Godine 1869. primio je monaški postrig sa imenom Gavrilo (u čast arhangela Gavrila)[2].
U proleće 1876. godine postavljen je za kućnog pomoćnika na jedrenjaku „Sveti prorok Ilija“, koji je pripadao manastiru, koji je redovno plovio od Atosa do Carigrada, Odese, Mariupolja i nekih drugih ruskih luka za materijalno snabdevanje manastira. Posadu su činili monasi i iskušenici, kapetan je bio jeromonah. Tokom rusko-turskog rata 1877-1878 bio je sa brodom u Taganrogu i Rostovu na Donu. 1878. godine, nakon sklapanja Sanstefanskog mira, vratio se u skit svetog Ilije na Atosu. U skitu je obavljao dužnost blagajnika i ekonoma.
Godine 1887. preuzeo je upravu nad Iljinskim skitom nakon preseljenja njegovog bivšeg igumana jeroshimonaha Tovija u Ahtirski manastir. Godine 1891. uzdignut je u čin arhimandrita od carigradskog patrijarha Joakima III.
Aktivno je doprineo unapređenju Ilijskog manastira. Uspešno je rešio imovinski sukob između manastira i kirijaršijskog manastira Pantokratora, što je omogućilo nastavak širenja manastira, uključujući i osnivanje sabornog hrama na njegovoj teritoriji. Za finansiranje izgradnje, na zahtev Gavrila, manastiru je dozvoljeno da prikuplja milostinju širom Ruskog carstva. Organizacija prikupljanja sredstava uspostavljena je 1893. godine tokom arhimandritovog putovanja u Rusiju sa svetinjama Iljinskog manastira[2].
Na inicijativu Gavrila, 1894-1896. godine u Odesi je izgrađen Ilijev dvor sa trooltarskom crkvom u vizantijskom stilu i velikim smeštajem za ruske hodočasnike koji su krenuli na Atos i Jerusalim. Deo kamena za izgradnju hrama doneo je arhimandrit sa Atosa na brodu „Sveti prorok Ilija“. Hram su u decembru 1896. godine zajedno osveštali Gavrilo i arhiepiskop hersonski i odeski Justin (Ohotin).
U 1894-1898, po nalogu Gavrila, izgrađena je zgrada konaka u Iljinskom skitu; 1899. je počela izgradnja nove katedrale.
Godine 1901. otišao je u Rusiju da poseti salaše Iljinskog manastira u Odesi, Taganrogu i selo Novonikolajevsko. Sredinom oktobra, tokom boravka u Novonikolajevskoj, Gavrilovo zdravstveno stanje se naglo pogoršalo, a 19. oktobra je umro. Telo je preneto u Odesu, gde je 2. novembra sahranjeno u kripti crkve Iljinskog metohija.
Kanonizacija i poštovanje[uredi | uredi izvor]
22. jula 1994. godine, po blagoslovu mitropolita odeskog i izmailskog Agatangela (Savina), sveštenstvo Ilijevskog manastira u Odesi organizovalo je svečano pogreb arhimandrita Gavrila i pronašlo njegove mošti. Ukazom Svetog sinoda UPC kanonizovan je, a u hramu Iljinskog metohija postavljena je svetinja sa njegovim moštima.
Na sednici 30. novembra 2017. godine, Arhijerejski Sabor Ruske Pravoslavne Crkve blagoslovio je opštecrkveno poštovanje Svetog Gavrila Atonskog, uvrštavajući njegovo ime u mesečnik Ruske Pravoslavne Crkve sa uspostavljanjem sećanja na jul. 9. (22. jula)[3].
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ „GAVRIIL AFONSKIЙ”. www.pravenc.ru. Pristupljeno 2023-12-09.
- ^ a b „Statьi”. Svяto-Ilьinskiй mužskoй monastыrь (na jeziku: ruski). Pristupljeno 2023-12-09.
- ^ „Arhiereйskiй Sobor prinяl rešenie ob obщecerkovnom proslavlenii rяda mestnočtimыh svяtыh / Novosti / Patriarhiя.ru”. Patriarhiя.ru (na jeziku: ruski). Pristupljeno 2023-12-09.