Gradsko naselje
 | Ovaj članak je nedovršen. |
Gradsko naselje ili grad (varoš), je vrsta naselja čiji se broj stanovnika kreće od nekoliko hiljada do nekoliko stotina hiljada stanovnika. Precizno značenje ovog pojma se razlikuje od države do države i nije uvek zakonski definisano. Popisima stanovništva u bivšoj Jugoslaviji 1961. i 1971. godine izdvojena su tri tipa naselja: seoska, mešovita i gradska. Status gradskih naselja su tada dobila ona koja su imala više od 2.000 stanovnika sa većim udelom nepoljoprivrednog stanovništva. Pri popisima 1981. i 1991. godine određivanje statusa gradskih naselja prepušteno je opštinskim službama.
Mađarska[uredi | uredi izvor]
U Mađarskoj selo može da dobije status varoši (mađ. város) ako ispunjava nekoliko uslova za kvalitet života i razvoj određenih javnih ustanova i servisa (na primer postojanje srednje škole ili postavljanje kanalizacione mreže duž celog mesta). Svake godine Ministarstvo unutrašnjih poslova bira kandidate iz liste prijavljenih kandidata, kojima predsednik države kasnije predaje povelju o statusu varoši. Pošto status varoši donosi dodatnu finansijsku pomoć od države, mnoga relativno mala mesta pokušavaju da dobiju status varoši.
Pre pada komunizma 1990. mađarskim selima ispod 10.000 stanovnika nije bilo dozvoljeno da postanu varoši.
Varoši sa više od 50.000 stanovnika mogu da dobiju status varoši sa pravima županije (megyei jog), koje ima dozvoljava da imaju svoje sudove i veći stepen autonomije.
Poljska[uredi | uredi izvor]
U Poljskoj nema zvanične razlike između gradskog naselja i grada. Reč za oba tipa naselja je miasto. Status grada se daruje administrativnim dekretima, tako da neka naselja ostaju sela, iako imaju više stanovnika od mnogih manjih gradova.
Srbija[uredi | uredi izvor]
Srbija ima 29 gradova, dok ostala veća mesta koja nemaju status sela imaju status gradskog naselja.
