Dragutin Kiridžić
| Dragutin Kiridžić | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1877. |
| Mesto rođenja | Lis, Kneževina Srbija |
| Datum smrti | 1933. (55/56 god.) |
| Mesto smrti | Lis, Kraljevina Jugoslavija |
| Umetnički rad | |
| Polje | Klesarstvo |
| Pravac | Kamenorezaštvo zapadne Srbije |
Dragutin Kiridžić (1877-1933) iz sela Lis bio je jedan od poznatijih dragačevskih kamenorezaca, aktivan u prvim decenijama 20. veka.[1]
Klesanju se obučavao kod majstora okupljenih oko majdana peščara u obližnjem Puhovu. Nadgrobne spomenike i krajputaše izrađivao je po selima donjeg Dragačeva i u okolini Čačka, neke zajedno sa zemljakom Milanom Milićevićem.[1] Izradio je mnoga nadgrobna obeležja, a njemu - niko.[2]
Delo[uredi | uredi izvor]
Jedan je od najoriginalnijih dragačevskih kamenorezaca.[1] Spomenike je izrađivao u dve forme: u vidu stubova „usadnika”, ili - nešto ređe - vertikalnih ploča sa izrezanim krstom, uglavljenih u masivna postolja, obe sa pokrivkom u vidu „kape” koja spomenik štiti od atmosferalija.[3]
U mek puhovski peščar majstorski je urezivao lepa, pravilna slova, krstove i kandila, golubove koji zoblju grožđe i raznovrsne predmete - vinogradarski alat, ključeve, čuture, amrele, preslice i sl, koji bliže određuju pol i zanimanje pokojnika.
Vojnicima je urezivao ratnička obeležja: puške, sablje, redenike i ordenje.[1]
Epitafi[uredi | uredi izvor]
Na spomenik tragično nastradalim rabadžijama u Jezdini uklesao je predstavu volujskih kola i epitaf koji svedoči o tragediji koja je 1908. godine zadesila Ćurđa Prodanovića i njegovog brata:
- 15. maja po podne, y 4 sata,
- nebeska ce otvoriše vrata.
- Ha sred puta kraj moije kola
- grom i ubi s oba moja vola.
- Rabadžija jeste bijo prvi
- i od njega proteklo je krvi,
- Volovi su ukopani onde,
- kod ćuprije, kraj vode Skrapeža.[4]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g Marinković, Radovan M.; Marinković, Zoran (2010). Pisci iz Dragačeva : [leksikon]. Guča: Biblioteka Opštine Lučani. ISBN 978-86-88197-01-4.
- ^ Marinković, Radovan M.; Nikolić, Dragan (2019). Letopis Puhova i Lisa : [monografija]. Guča: Guča : Biblioteka opštine Lučani. ISBN 978-86-88197-44-1.
- ^ Nikolić, Radojko (1998). Kamenoresci narodnog obraza: kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije. Čačak: „Litopapir”.
- ^ Nikolić, Radojko (2018). Kamena knjiga predaka : o natpisima sa nadgrobnih spomenika zapadne Srbije (2, dopunjeno izd.). Čačak: Narodni muzej. ISBN 978-86-84067-63-2.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Marinković, Radovan M (1985). Dragačevski zanati i zanimanja. Čačak: Litopapir.
- Dudić, Nikola (1995). Stara groblja i nadgrobni belezi u Srbiji. Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture; Prosveta. ISBN 978-86-80879-07-9.
- Nikolić, Radojko (1998). Kamenoresci narodnog obraza: kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije. Čačak: „Litopapir”.
- Marinković, Radovan M.; Marinković, Zoran (2010). Pisci iz Dragačeva : [leksikon]. Guča: Biblioteka Opštine Lučani. ISBN 978-86-88197-01-4.
- Stojić, Nikola Nika (2011). Dragačevski epitafi : zapisi sa nadgrobnika i krajputaša (2. dopunjeno izd.). Čačak: Međuopštinski istorijski arhiv. ISBN 978-86-80609-45-4.
- Nikolić, Radojko (2018). Kamena knjiga predaka : o natpisima sa nadgrobnih spomenika zapadne Srbije (2, dopunjeno izd.). Čačak: Narodni muzej. ISBN 978-86-84067-63-2.
- Marinković, Radovan M.; Nikolić, Dragan (2019). Letopis Puhova i Lisa : [monografija]. Guča: Guča : Biblioteka opštine Lučani. ISBN 978-86-88197-44-1.