Duvanska industrija Zrenjanin
| Duvanska industrija Zrenjanin | |
|---|---|
| Delatnost | Proizvodnja cigareta |
| Osnovano | 1870. |
| Sedište | Zrenjanin Srbija |
Duvanska industrija Zrenjanin je fabrika za proizvodnju cigareta, lulaša, burmuta i žvakanca osnovana u Zrenjaninu 1870. godine.
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Na području Zrenjanina proizvodnja duvana datira još iz davne 1815. godine. Pored proizvodnje duvana, ubraja se i proizvodnja cigareta, lulaša, burmuta i žvakanca. Dominantno mesto ipak zauzima proizvodnja sirovog, odnosno fermentisanog duvana. Preduzeće je osnovano 1870. godine i to od strane državnog monopola Mađarske u vremenu kada je teritorija Vojvodine pripadala Austrougarskoj monarhiji. Mađarska je država koja je među prvima uvela monopol i počela sa organizovanom proizvodnjom duvana. Proizvodni centri u današnjoj Srbiji, Veliki Bečkerek, Bačka Palanka i Čoka bili su otkupne stanice.[1]
U periodu od 1870. godine do početka Prvog svetskog rata nema preciznog podatka o količini proizvedenog duvana, ali se pretpostavlja da je proizvodnja bila oko 300 do 400 tona godišnje. Ista procena važi i za prve godine nakon rata. Najveća proizvodnja bila je nakon 1935. godine kada je bilo više od 500 tona godišnje. Sađene su sorte crnih duvana. Sorte koj e su bile dominantne su: Segedinska ruža, Tisa, Debrecin, Nova crnja i druge. Pred sam početak Drugog svetskog rata, 1938. i 1939. izgrađeni su novi objekti za obradu i preradu duvana u Zrenjaninu.[2]
Nakon Drugog svetkog rata, Zrenjanin se razvija kao proizvodni centar sirovog duvana, pa se 1949. godine formira preduzeće za obradu sa rejonima u Zrenjaninu i Čoki. Godine 1959. godine je izgrađen ferm-zavod u Zrenjaninu, a četiri godine kasnije se formira centar za preradu duvana. Najveća proizvodnja fermentisanog duvana bila je 1972. godine sa 2.569 tona, a najmanja 1990. sa 516 tona. Proizvodnja cigareta bila je najveća u preiodu od 1975. do 1979. kada je zabeležen makismum od 11.620.000 komada. Najmanja proizvodnja bila je 1994. godine 112.000 komada. Proizvodnja lulaša bila je najviša 1985−1989, a najmanja 1993. godine. Pad proizvodnje bila je posledica krize i raspada Jugoslavije. Duvan za žvakanje proizvodio se u simboličnim količinama i kretao se oko jedne tone godišnje. Broj radnika je varirao zavisno od obima proizvodnje, ali je stalno uposlenih bilo oko 100.[3]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Stojanović 2001, str. 250–251.
- ^ Stojanović 2001, str. 251–252.
- ^ Stojanović 2001, str. 252–253.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Stojanović, Staniša (2001). Duvanska privreda 1945–2000. Niš.