Kleopatra Selena II
| Kleopatra Selena II | |
|---|---|
 Novac koji se koristio u Mavretaniji sa likom Kleopatre Selene II prikazanim na reversu | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Kleopatra Selena |
| Datum rođenja | 25. decembar 40. p. n. e. |
| Mesto rođenja | Aleksandrija, Egipat |
| Datum smrti | 6. |
| Mesto smrti | Cezareja, Mauritanija |
| Grob | Kraljevski mauzolej Mavretanije |
| Porodica | |
| Supružnik | Juba II Numidijski |
| Potomstvo | Ptolemy of Mauretania, Drusilla of Mauretania |
| Roditelji | Marko Antonije Kleopatra |
| Dinastija | Ptolemejidi |
| Kraljica supruga Mavretanije | |
| Period | 25. p. n. e.-6. n.e. |
| Naslednik | Julija Uranija |
Kleopatra Selena II (grč. Κλεοπάτρα Σελήνη, 25. decembar 40. p. n. e. - 6. n.e..), takođe poznata kao Kleopatra VIII Egipatska ili Kleopatra VIII bila je ptolemejska princeza i jedina ćerka kraljice Kleopatre VII i rimskog vojskovođe Marka Antonija.[1] Bila je mlađa polusestra egipatskog kralja Cezariona, sestra bliznakinja princa Aleksandra Helija i starija sestra princa Ptolemeja Filadelfa. Prema donacijama u Aleksandriji 34. p. n. e. trebalo je da bude kraljica Libije i Kirenajke.[2]
Detinjstvo i mladost[uredi | uredi izvor]
Njene roditelje Marka Antonija i Kleopatru VII porazio je rimski car Oktavijan Avgust u bici kod Akcijuma 31. p. n. e. Kleopatra i Antonije izvršili su samoubistvo 30. p. n. e. kada je Oktavijanova vojska ušla u Egipat. Oktavijan je pogubio njenu polu-braću, Cezariona i Marka Antonija Antila, a Selenu, Helija i Filadelfa poveo sa sobom u Rim. Zajedno sa braćom, izložena je kao ratni trofej u Rimu, gde su ih za vreme trijumfa okovane vukli ulicama. Lanci su bili toliko teški da su jedva hodali. Ljudi su ih gađali kamenjem, pljuvali i psovali. Nakon trijumfa, Oktavijan ih je poverio svojoj starijoj sestri i bivšoj supruzi njihovog oca, Oktaviji Mlađoj, koja ih je odgajila kao svoju decu.[3]
Brak[uredi | uredi izvor]
Između 26. i 20. p. n. e. Oktavijan je ugovorio njen brak sa numidijskim princem Jubom II, sinom kralja Jube I. Selena je dobila veliki miraz kao svadbeni poklon, te je postala saveznik Rima. U to vreme su njena braća umrla, najverovatnije od malarije, zbog čega je Selena sada bila jedini živi pripadnik dinastije Ptolemejida.[4] Selena i Juba se nisu mogli vratiti u Numidiju, koja je postala rimska provincija, te su poslati u Mavretaniju, ugroženu teritoriju gde je bio potreban nadzor Rimljana. Ime prestonice su promenili u Cezareja, u carevu čast.[5] Selena je imala veliki uticaj na politiku svog supruga, zbog čega je Mavretanija cvetala. Mavretanija je slala i prodavala svoja dobra Sredozemlju. Građevine u Cezareji bile su sagrađene u grčkom, rimskom i egipatskom stilu.[6]
Istorijski dokazi[uredi | uredi izvor]
O Seleninom životu postoji nekoliko sačuvanih pisanih izvora. Prema njima, Selena je nasledila upornost i gvozdenu volju ptolemejskih žena. Opstali su i natpisi na kovanom novcu: ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΚΛΕΟΠΑΤΡΑ (Kraljica Kleopatra, titula koja je najverovatnije ostala od njene pokojne majke) i SΕΛΕNΕ (Selena).[7] I pored velikog uticaja Rimljana, Selena je ostala verna svome narodu, nikada nije zaboravila odakle potiče i nastojala da očuva nasleđe svoje majke.
Smrt[uredi | uredi izvor]
Ne zna se tačan datum Selenine smrti. Otkrivene su kovanice sa Seleninim likom, koje su datirane na 17. n.e. Pretpostavlja se da je Selena bila živa da ih odobri. To bi značilo da je Juba oženio kapadonsku princezu Glafiru za vreme Seleninog života. Kao objašnjenje istoričari su naveli raskol između Selene i Jube, koji je popravljen nakon što se Juba razveo od Glafire. Većina modernoh istoričara odbacuje ovu tezu, tvrdeći da potpuno romanizovan kralj ne bi uzeo drugu ženu. To bi značilo da je Selena već bila umrla kada se Juba drugi put oženio.
Za epigraf grčkog epigrafičara Kritagore Mitilina smatra se da je Selenin hvalospev:[8]
Mesec utonu u tamu uzdižući se nad zalaskom Sunca,
Jer je videla svoju lepu imenjakinju, Selenu,
Kako se spušta u Had,
Sa kojom je imala zajedničku lepotu njene svetlosti
I pomešala svoju tamu sa njenom smrću.
Ako ova poema nema posebnu licencu, astronomske korelacije mogu se upotrebiti da se odredi datum Selenine smrti. Pomračenja Meseca desila su se 9, 8, 5, i 1. p. n. e. i 3, 7, 10, 11. i 14. Događaj iz 5. p. n. e. najviše podseća na opis u epigrafu, ali to ne mora značiti da je to datum Selenine smrti. Zahi Havas, dorektor Egipatskih Antikviteta veruje da se Selena umrla 8. n.e.[9] Selena je sahranjena u Kraljevskom mauzoleju Mavretanije u Cezareji, koji je sagradila zajedno sa Jubom i koji se i danas može videti.
Porodično stablo[uredi | uredi izvor]
| 16. Gaj Antonije | ||||||||||||||||
| 8. Marko Antonije Orator | ||||||||||||||||
| 4. Marko Antonije Kretik | ||||||||||||||||
| 2. Marko Antonije | ||||||||||||||||
| 20. Lucije Julije Cezar II | ||||||||||||||||
| 10. Lucije Julije Cezar III | ||||||||||||||||
| 5. Julija Antonija | ||||||||||||||||
| 1. Kleopatra Selena II | ||||||||||||||||
| 24. Ptolemej VIII Fiskon | ||||||||||||||||
| 12. Ptolemej IX Latir | ||||||||||||||||
| 25. Kleopatra III | ||||||||||||||||
| 6. Ptolemej XII Aulet | ||||||||||||||||
| 26. =24.Ptolemej VIII Fiskon | ||||||||||||||||
| 13. Kleopatra IV | ||||||||||||||||
| 27. =25.Kleopatra III | ||||||||||||||||
| 3. Kleopatra VII | ||||||||||||||||
| 28. =24.Ptolemej VIII Fiskon | ||||||||||||||||
| 14. Ptolemej X Aleksandar I | ||||||||||||||||
| 29. =25.Kleopatra III | ||||||||||||||||
| 7. Kleopatra V Trifena | ||||||||||||||||
| 30. =12.Ptolemej IX Latir | ||||||||||||||||
| 15. Berenika III | ||||||||||||||||
| 31. Kleopatra Selena I | ||||||||||||||||
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Roller 2004, str. 77.
- ^ Roller 2004, str. 76–81
- ^ Roller 2004, str. 82–85
- ^ Roller 2004, str. 84–89
- ^ Roller 2004, str. 98–100
- ^ Roller 2004, str. 91–162
- ^ Roller 2004, str. 151–2
- ^ Roller 2004, str. 249–51
- ^ Roller 2004, str. 250.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Roller, Duane W (24. 02. 2004). The World of Juba II and Kleopatra Selene. London: Routledge. ISBN 9781134402960.
