Komper svift CLA.7

Komper svift CLA.7
	; Avion Komper svift CLA.7
Opšti podaci
Namena	sportski avion
Posada	1
Poreklo	Ujedinjeno Kraljevstvo
Proizvođač	Comper Aircraft Company Ltd
Probni let	1930.
Uveden u upotrebu	1930.
Povučen iz upotrebe	1959.
Status	neaktivan
Prvi operater	privatnici
Broj primeraka	45
Dimenzije
Dužina	5,40 m
Visina	1,61 m
Raspon krila	7,32 m
Površina krila	8,36 m²
Masa
Prazan	245 kg
Normalna poletna	447 kg
Pogon
Fizičke osobine
Klipnoelisni motor	1 x Pobjoy R
Snaga KEM-a	56 kW
Snaga KEM-a u ks	75 ks
Performanse
Maks. brzina na Hopt.	225 km/h
Ekonomska brzina	190 km/h
Dolet	611 km
Plafon leta	6.705 m
Portal Vazduhoplovstvo

Komper svift CLA.7 (engl. Comper Swift CLA.7) je engleski jednomotorni, jednosedi, visokokrilni laki avion, koji se koristio kao sportski avion, između dva svetska rata.

Projektovanje i razvoj[uredi | uredi izvor]

Nikolas Komper (eng. Nicholas Comper) je konstruisao Komper svift mali laki jednomotorni visokokrilac potpuno drvene konstrukcije sa krilima obloženih platnom. Avion je prvi put poleteo 1930. godine i to uspešno sa motorom ABC Scorpion snage 30 kW.

Tehnički opis[uredi | uredi izvor]

U avione Komper Svift CLA.7 su ugrađivani motori sa snagama od 30 kW do 97 kW. Trup aviona je bio potpuno napravljen od drveta kako noseća konstrukcija tako i oplata od šperploče. Prednji deo aviona (do kabine) je bio obložen delom sa aluminijumskim limom. Noseća konstrukcija krila je bila od drveta sa dve ramenjače, a obloga je bila od impregniranog platna. Krila su sa obe strane bila poduprta upornicama u obliku latiničnog slova V. Koren upornica je bio oslonjen na trup aviona a krakovi upornica su bili vezani za ramenjače krila. Repne površine su bile izvedene kao i krila. Stajni trap je bio klasičan fiksan sa nezavisnim gumenim točkovima niskog pritiska koji su tolerisali neravne poletno sletne staze. U vertikalnim nosačima stajnog trapa bili su ugrađeni amortizeri. Na kraju repa aviona nalazila se elastična drljača kao treća oslona tačka aviona.

Varijante aviona Komper Svift CLA.7[uredi | uredi izvor]

Avioni Komper Svift CLA.7 se međusobno razlikuju samo prema ugrađenim motorima:

ABC Scorpion - avion sa ugrađenim bokser motorom ABC Scorpion snage 30 kW.
Salmson AD 9 - avion sa ugrađenim radijalnim motorom Salmson AD 9 snage 37 kW.
Pobjoy R - avion sa ugrađenim radijalnim motorom Pobjoy R snage 56 kW.
de Havilland Gipsy - avion sa ugrađenim linijskim motorom Gipsy snage 89 kW.
de Havilland Gipsy Major III - avion sa ugrađenim linijskim motorom Gipsy Major III snage 97 kW.

Zemlje koje su koristile Avion Komper Svift CLA.7[uredi | uredi izvor]

Operativno korišćenje[uredi | uredi izvor]

Ukupno je proizvedeno 45 primeraka ovih aviona koji su služili za takmičenja, sportsko letenje i trenažu pilota. U toku Drugog svetskog rata postoje podaci za 4 aviona koje je RAF koristio za vreme rata. Oni su služili pri borbenim jedinicama kao avioni za vezu.

Avion Komper Svift CLA.7 u Jugoslaviji[uredi | uredi izvor]

Slovanački industrijalac i zaljubljenik u vazduhoplovstvo, ujedno i predsednik Oblasnog odbora Aero kluba iz Ljubljane Rado Hribar je avgusta meseca 1935. godine kupio u Velikoj Britaniji jedan polovni (godina proizvodnje 1932) laki sportski avion jednosed Komper svift CLA.7, registarskih oznaka G-ABZZ. Avion je doleteo iz Velike Britanije 12. avgusta i jedno vreme leteo pod britanskom registracijom.

Nezadovonjni veličinom aviona braća Hribar se ovaj avion u proleće 1936. godine prodali pilotu dr. S. Rapeu. Avion je registrovan avgusta 1936. godine i dobio je jugoslvenske oznake YU-PDS a kao vlasnici ovog aviona su se u registru vodili R. Hribar i dr S. Rape.

Avion je korišćen sve do 19. marta 1939. kada je na ljubljanskom aerodromu došlo do nesreće u kojoj je avion totalno uništen. Neposredno posle poletanja aviona Komper svift CLA.7 registarskog broja YU-PDS, došlo je do pada aviona sa 10 do 15 metara najverovatnije zbog prevlačenja. Pri udaru u zemlju avion je uništen, a pilot Alojz Podobnik, koji je bio i klupski mehaničar je teško povređen, prenet je u bolnicu gde je posle četiri meseca preminuo od zadobijenih povreda prilikom pada, a avion je rashodovan i brisan iz jugoslovenskog registra.

Sačuvani primerci[uredi | uredi izvor]

Procenjuje se da je širom sveta sačuvano u kompletu ili delovima oko 8 primeraka ovog aviona i jedna replika koja je u letnom stanju i učestvuje na raznim aeromitinzima širom sveta.

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Literatura[uredi | uredi izvor]

Krunić, Čedomir (2013). Civilno vazduhoplovstvo Kraljevine Jugoslavije. 2. Beograd. ISBN 978-86-901623-4-5.
O. Petrović; Civilni aeroplani Kraljevine SHS/Jugoslavije 1925 do 1941, Let 1. Beograd, 2004.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]