Kraljevski mauzolej Mauna Ala
| Kraljevski mauzolej na Havajima | |
|---|---|
| Kraljevski mauzolej Mauna Ala | |
 Kapela - Kraljevski mauzolej, Honolulu | |
| Osnivanje | 1863 |
| Lokacija | Honolulu Kraljevina Havaji  SAD |
| Vrsta | mauzolej |
| Adresa | 2261 Nuuanu Ave, Honolulu, HI 96817, Vereinigte Staaten |
| Veb-sajt | Royal Mausoleum |
Mauna Ala (hav. Mauna ʻAla) (Mirisna brda), kraljevski je mauzolej na Havajima (koji se naziva i državni spomenik kraljevskog mauzoleja) i poslednje počivalište dve istaknute kraljevske porodice na Havajima: Dinastija Kamehameha i Dinastija Kalakaua.
Pozadina[uredi | uredi izvor]
Početkom 19. veka, područje u blizini drevnog groblja bilo je poznato kao Pohukaina. Veruje se da je to ime poglavice (ponekad se piše Pahukaina) koji je prema legendi za svoje počivalište odabrao pećinu u Kanehoalaniju u dolini Kolau. Zemlja je pripadala Kekauluohi, koji je kasnije vladao kao Kuhina Nui, kao deo svog prvorodstva.[1]
Posle 1825. godine izgrađena je prva kraljevska grobnica i položen posmrtni kovčeg kralja Kamehameha II i njegove kraljice Kamamalu u zapadnom stilu u blizini današnje palate Iolani. Sahranjeni su 23. avgusta 1825. Na tu ideju snažno su uticale grobnice u Vestminsterskoj opatiji tokom putovanja Kamehameha II u London. Mauzolej je bila mala kuća od koralnih blokova sa slamnatim krovom. Nije imao prozore, a dužnost dvojice poglavica bila je da danonoćno čuvaju gvozdena vrata koa. Niko nije smio ući u trezor, osim za vreme sahrana ili dana sjećanja, kao i havajskog praznika 30. decembra. Vremenom je mali svod postao prenatrpan, pa su druge poglavice i sledbenici sahranjeni u blizini u neobeleženim grobovima. 1865. godine izabranih 20 kovčega sahranjeno je u kraljevski mauzolej zvan Mauna ʻAla u dolini Nuanu. Ali mnoge poglavice ostale su u okruženju, uključujući: Keaveʻikekahialiʻiokamoku, Kalaniopuu, poglavicu Kapiolani i Timothi Halilio.[2]
Konstrukcija[uredi | uredi izvor]
Mauzolej od 2,7 hektara (11.000 m2) projektovao je arhitekta Teodor Hok. Kralj Kamehameha IV i kraljica Ema planirali su ga kao groblje za svoje porodice. Međutim, prvi koji je pokopan bio je njihov četvorogodišnji sin, princ Albert, koji je umro 27. avgusta 1862. Kamehameha IV se ubrzo razboleo i umro 30. novembra 1863. godine, samo 15 meseci nakon smrti sina. Njegov brat Lot Kapuaiva došao je na presto kao kralj Kamehameha V.[3]
Kamehameha V je odmah započeo izgradnju zgrade mauzoleja. Prvi anglikanski biskup Honolulua velečasni Tomas Netlesip Stalei (1823–1898), nadgledao je izgradnju. Zapadno krilo (Eva) završeno je krajem januara 1864. Velika pogrebna povorka 3. februara 1864. donela je telo Kamehameha IV iz palate Iolani u blizini crkve Kavaiahao. Njegov kovčeg bio je postavljen na postolje u novom krilu. Kasnije uveče, nosioci su doneli kovčeg Ka Haku o Havaji (kako je bio poznat princ Albert) i položili ga da počiva pored svog oca. Kraljica Ema bila je toliko obuzeta tugom da se utaborila na terenu Mauna Ala i spavala u mauzoleju.[4]
Mauzolej je završen 1865. godine, u blizini javnog groblja Oahu iz 1844. godine. Mauzolej je izgledao pogodno mesto za sahranjivanje drugih prošlih monarha Kraljevine Havaja i njihovih porodica. Posmrtni ostaci prebačeni su svečanom ceremonijom koja je vodila iz grobnog svoda zvanog Pohukaina u palati Iolani u dolinu Nuanu 30. oktobra, 1865.
Robert Crichton Villie, ministar spoljnih poslova, ovde je sahranjen u oktobru 1865. Vremenom će ostaci gotovo svih havajskih monarha, njihovih supruga i raznih prinčeva i princeza počivati u Kraljevskom mauzoleju. Kamehameha I i Vilijam Čarls Lunalilo su jedina dva kralja koja nisu sahranjena u kraljevskom mauzoleju. Vilijam Čarls Lunalilo, najkraće vladajući havajski monarh, (samo godinu i 25 dana), sahranjen je Mauzoleju Lunalilo u crkvi Kavaiahao. Princeza Nahienaena i kraljica Keopuolani sahranjene su na ostrvu Maui u crkvi Vaiola.[5]
Ostaci Kamehameha I sakriveni su u tradicionalnoj praksi da bi se sačuvala mana (snaga) Ali'ija tokom vremena havajske religije. Generacijama potomci Ho'olulua, izabrani su i postavljeni za čuvare da sahrane posmrtne ostatke Kamehameha I.
Mauna Ala uklonjena je sa javnih površina Sjedinjenih Država zajedničkom rezolucijom Kongresa 1900. godine, dve godine nakon što je predsednik Vilijam Makinli anektirao havajske teritorije 1898. godine.
Mauzolej je jedno od retkih mesta na Havajima gde havajska zastava može zvanično da se vijori sama bez američke zastave. Ostale tri lokacije su Palata Iolani, Pu'uhonua o Honaunau Heiau i Tomasov trg.
Dana 24. jula 1910. kovčezi porodice Kalakaua preseljeni su u podzemni svod iskopan od stena. Godine 1922. glavna zgrada je pretvorena u kapelu, a kraljevski ostaci su premešteni u grobnice sagrađene na terenu. Kapela je dodata u Nacionalni registar istorijskih mesta 7. avgusta 1972.[6]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Kam, Ralph Thomas (2017). Kamehameha and Kalakaua Dynasties, 1819-1953. Jefferson, North Carolina: McFarland. ISBN 978-1-4766-6846-8.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
Mediji vezani za članak Kraljevski mauzolej Mauna Ala na Vikimedijinoj ostavi
