Mizantropija

Mizantropija je opšta mržnja, neprijateljstvo, nepoverenje ili prezir prema ljudskoj vrsti ili ljudskoj prirodi. Mizantrop je neko ko ima takve poglede ili osećanja. Poreklo reči je od grčkih reči μισος (misos, „mržnja”) i θνθρωπος ( antropos, „čovek”). Stanje se često brka sa asocijalnošću.

Zapadna kultura[uredi | uredi izvor]

Gistav Flober je jednom izjavio da će „umreti od potisnutog besa zbog ludosti svojih bližnjih”.^[1] Mizantropija se pripisuje i brojnim piscima satire, kao što su Vilijam S. Gilbert (Mrzim svog bližnjeg) i Vilijam Šekspir (Timon Atinski). Smatra se da je Džonatan Svift bio mizantrop. Pesnik Filip Larkin opisan je kao mizantrop.^[2]

Molijerova predstava Mizantrop je jedna od najpoznatijih francuskih predstava na ovu temu. Manje poznata, ali savremenija je drama Fransoe Dorina iz 1971. godine, Un sale égoïste (Pogani egoista) koja zauzima gledište mizantropa i mami gledaoca da shvati njegove motive.

Mikelanđelo je smatran za mizantropa.^[3] Don Van Vlajet (poznat kao Kapetan Bifhart) opisan je kao mizantrop, a njegova bliska prijateljica Kristina Makena je tvrdila da je „mislio da su ljudska bića najgora vrsta o kojoj se može sanjati”.^[4] Morisi, tekstopisac, nazvan je „najpopularnijim pop mizantropom”.^[5]

Srednjoistočna filozofija[uredi | uredi izvor]

U ranoj islamskoj filozofiji, neki slobodoumni ljudi kao što su Ibn al-Ravandi, islamski skeptik i Razi često su izražavali mizantropske poglede.^[6]

U judejsko-islamskim filozofijama (800 - 1400), jevrejski filozof Sadija Gaon koristi platonsku ideju da je samoizolovani čovek dehumanizovan bez prijateljstva da bi se suprotstavio mizantropiji anahoretskog asketizma i povučenosti.^[7]

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

^ The Letters of Gustave Flaubert: 1857-1880. Harvard University Press. 1982. str. xiv. ISBN 0674526406.
^ Raban, Jonathan (17. 10. 1992). „Books: Mr Miseryguts: Philip Larkin's letters show all the grim humor that was a hallmark of his great poems, but, as the years pass, they also chart the true depths of his misanthropy and despair”. The Independent. Pristupljeno 18. 6. 2017.
^ Shoham, Shlomo Giora (2008). Art, Myth and Deviance. Cambridge Scholars Publishing. str. 211. ISBN 1443802972.
^ Cromelin, Richard (18. 12. 2010). „Don Van Vliet dies at 69; avant-garde rock musician known as Captain Beefheart”. Los Angeles Times. Arhivirano iz originala 01. 10. 2018. g. Pristupljeno 18. 6. 2017.
^ Hawking, Tom (15. 7. 2014). „The Most Morrissey Lyrics From Morrissey’s New Album”. Flavorwire. Pristupljeno 30. 6. 2017.
^ Stroumsa, Sarah (1999), Freethinkers of Medieval Islam: Ibn Al-Rawāndī, Abū Bakr Al-Rāzī and Their Impact on Islamic Thought, Brill Publishers, str. 9, ISBN 9004113746
^ Goodman, Lenn Evan (1999), Jewish and Islamic Philosophy: Crosspollinations in the Classic Age, Edinburgh University Press, str. 25—6, ISBN 0748612777

[1] The Letters of Gustave Flaubert: 1857-1880. Harvard University Press. 1982. str. xiv. ISBN 0674526406.

[2] Raban, Jonathan (17. 10. 1992). „Books: Mr Miseryguts: Philip Larkin's letters show all the grim humor that was a hallmark of his great poems, but, as the years pass, they also chart the true depths of his misanthropy and despair”. The Independent. Pristupljeno 18. 6. 2017.

[3] Shoham, Shlomo Giora (2008). Art, Myth and Deviance. Cambridge Scholars Publishing. str. 211. ISBN 1443802972.

[4] Cromelin, Richard (18. 12. 2010). „Don Van Vliet dies at 69; avant-garde rock musician known as Captain Beefheart”. Los Angeles Times. Arhivirano iz originala 01. 10. 2018. g. Pristupljeno 18. 6. 2017.

[5] Hawking, Tom (15. 7. 2014). „The Most Morrissey Lyrics From Morrissey’s New Album”. Flavorwire. Pristupljeno 30. 6. 2017.

[6] Stroumsa, Sarah (1999), Freethinkers of Medieval Islam: Ibn Al-Rawāndī, Abū Bakr Al-Rāzī and Their Impact on Islamic Thought, Brill Publishers, str. 9, ISBN 9004113746

[7] Goodman, Lenn Evan (1999), Jewish and Islamic Philosophy: Crosspollinations in the Classic Age, Edinburgh University Press, str. 25—6, ISBN 0748612777

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]