Mihailo Duka (protostrator)
| Mihailo Duka | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Puno ime | Mihailo Duka |
| Datum rođenja | oko 1061. |
| Mesto rođenja | Vizantijsko carstvo |
| Datum smrti | 9. januara pre 1117. |
| Mesto smrti | Vizantijsko carstvo |
| Porodica | |
| Supružnik | nepoznato ime |
| Potomstvo | Konstantin Duka (guverner oblasti oko Vardara 1118) i nekoliko ćerki (vidi dole) |
| Roditelji | Andronik Duka Marija Bugarska |
| Dinastija | Duka |
| protostrator | |
| Period | 1081 - posle 1107. |
Mihailo Duka (grčki: Μιχαήλ Δούκας; oko 1061—9. januara pre 1117) je bio vizantijski general sa titulom protostratora. Služio je vizantijskog cara Aleksija I Komnina (1081-1118). Jedini izvor o njegovoj karijeri je "Aleksijada" Ane Komnine.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Mihailo je rođen oko 1061. godine kao najstariji sin domestika shole Andronika Duke, sina cezara Jovana Duke, i njegove supruge, Marije Bugarske, unuke bugarskog cara Jovana Vladislava (1015-1018). Jovan je bio zet vizantijskog cara Aleksija I Komnina (1081-1118), odnosno brat carice Irine Dukine[1][2][3]. Godine 1074. za vreme pobune normanskog plaćenika Rusela de Baliola, Mihailo je, zajedno sa svojim mlađim bratom Jovanom, bio na posedima svoga dede u Bitiniji. Rusel je zahtevao od Jovana da da dva taoca u zamenu za njegovog ranjenog oca koji je bio zarobljenik pobunjenika. Stariji Jovan Duka se složio te je svoja dva unuka dao kao taoce. Mihailo je uspeo da pobegne zahvaljujući pomoći lokalnih seljaka, ali je Jovan ostao u zarobljeništvu do Ruselovog poraza i zarobljavanja od strane Turaka kasnije iste godine[4][2][5].
Mihailo je 1078. godine odigrao ključnu ulogu u sklapanju braka između Nićifora III Votanijata (1078-1081) i Marije Alanije. Brak je bio protivan kanonskom pravu jer je Marija bila udata za nedavno svrgnutog cara Mihaila VII Duku (1071-1078). Po instrukcijama svog dede, Jovana Duke, Mihailo je našao sveštenika koji je pristao da sprovede ceremoniju[6][7]. Kada se 1081. godine Aleksije I Komnin (1081-1118) pobunio protiv Votanijata, Mihailo je, sa svojim ocem, stao na njegovu stranu i podržao ga u proglašenju za cara[8][9]. Mihailo je zbog toga nagrađen titulom sevasta i protostratora, što je jedna od najviših funkcija Vizantijskog carstva[6].
Mihailo 1083. godine učestvuje u kampanji u Tesaliji protiv Normana pod Boemundom Tarentskim. Poražen je od Boemunda kod Larise. Četiri godina kasnije, Mihailo učestvuje u neuspešnom pohodu protiv Pečenega u Bugarskoj. Aleksije ga je pozvao da se povuče nakon poraza kod Doristolona. Nekoliko godina kasnije Mihailo učestvuje u velikoj pobedi vizantijske vojske kod Levuniona[10][7]. Prisustvo Mihaila Duke na saboru (1093) koga je održao Lav Halkedonski je zabeleženo u pismu koga je tokom normanske invazije (1107-1108) Mihailo poslao u Epir radi prikupljanja trupa. Mihailo je nakon duže bolesti umro 9. januara. Godina smrti je nepoznata. Umro je pre 1117. godine kada se navodi kao mrtav u tipiku manastira Kesaritomen[11][12].
Mihailo je u braku sa ženom nepoznatog imena imao nekoliko dece. Sa sigurnošću je poznato ime samo jednog od sinova, Konstantina Duke, sevasta i guvernera regije oko Vardara 1118. godine[13][12]. Dimitrije Polemis smatra da je Teodora Dukina (majka Eufrosine Dukine) bila ćerka protostratora Mihaila[14][12]. Druga ćerka je Irina Dukina, supruga Georgija Kamaterosa, generala Aleksija Komnina i njegovog naslednika Jovana[15][16].
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Kazhdan 1991, str. 655–656
- ^ a b Polemis 1968, str. 66.
- ^ Skoulatos 1980, str. 145–146
- ^ Kazhdan 1991, str. 1184.
- ^ Skoulatos 1980, str. 146.
- ^ a b Polemis 1968, str. 64
- ^ a b Skoulatos 1980, str. 203.
- ^ Polemis 1968, str. 64.
- ^ Skoulatos 1980, str. 127, 203
- ^ Polemis 1968, str. 64–65
- ^ Polemis 1968, str. 65.
- ^ a b v Skoulatos 1980, str. 204.
- ^ Polemis 1968, str. 65–66, 76
- ^ Polemis 1968, str. 66, 77
- ^ Polemis 1968, str. 66, 78–79
- ^ Skoulatos 1980, str. 110–111
Izvori[uredi | uredi izvor]
- Kazhdan, Alexander, ur. (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford and New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504652-6. Nedostaje ili je prazan parametar
|title=(pomoć) - Polemis, Demetrios I. (1968). The Doukai: A Contribution to Byzantine Prosopography. London, United Kingdom: The Athlone Press.
- Skoulatos, Basile (1980). Les Personnages Byzantins de I'Alexiade: Analyse Prosopographique et Synthese (na jeziku: French). Louvain-la-Neuve, Belgium: Nauwelaerts.