Mijat Stojanović
Mijat Stojanović | |
|---|---|
.jpg) | |
| Datum rođenja | 1818. |
| Mesto rođenja | Babina Greda, Austrijsko carstvo |
| Kršten | Pravoslavlje |
| Datum smrti | 18. septembar 1881. (62/63 god.) |
| Mesto smrti | Zagreb, Austrougarska |
| Državljanstvo | Austrijsko, Austrougarsko |
| Narodnost | Srbin |
| Zanimanje | krajiški učitelj, ravnatelj, pisac, član hrvatskog Sabora |
| Delovanje | Slavonija, Zemun, Karlovac, Ogulin, Gospić |
| Radovi | Odlomci očevih pisama sinu Bukvar ili početna čitanka Učba za učitelje Jezgra nauke doktora Ditesa Praktično umoslovje (Logika) Zgode i nezgode moga života |
| Pokret | Ilirizam |
Mijat Stojanović (Babina Greda, 26. avgust 1818 — Zagreb, 18. septembar 1881) je bio krajiški učitelj, direktor, pedagoški pisac i prvi učitelj u hrvatskom Saboru.[1]
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rođen je u selu Babinoj Gredi, u Slavoniji, tadašnjoj vojnoj krajini u sastavu Austrije. Prvo je radio (besplatno) kao učiteljski pomoćnik (od 1833. godine u Lukačevu Šamcu) i kasnije kao učitelj u raznim krajiškim školama po Slavoniji. Bio je nadučitelj glavne škole u Zemunu i okružni školski nadzornik u Karlovcu, Ogulinu i Gospiću. Kao mlad bio je pristalica Ilirizma. Radio je na nacionalnom osvešćivanju krajišnika. Godine 1848. izabran je kao prvi učitelj za poslanika u hrvatskom Saboru. Kasnije je bio konzervativno nastrojen. Uprkos tome da je bio vernik djelovao je za emancipaciju škole od crkve. Pristupio je krugu naprednih učitelja kod Ivana Filipovića. Osnivač je i predsednik hrvatskog pedagoško-književnog zbora. Pisao je u listu „Napredak” i držao predavanja koja su objavljena u štampi („Recimo koju o estetičnoj naobrazbi i uzgoju i pučkoj školi”, „Crtice iz povijesti o razvitku pučkoga školstva”, itd.) U „Knjižici za učitelje” izdao je Zbor Stojanovićeve prevode Salzmanovih dela pod naslovima „Zablude odgoja” i „Milan Dragojević”.[1] Bogat je i njegov rad kod sakupljanja i objavljivanja narodnog folklora, na narodnom prosvećivanju, poljoprivredi, higijeni i omladinskoj književnosti. Sarađivao je sa raznim listovima tog vremena (npr. „Slavonski jug”). Bio je cenjen kod učitelja zbog književnog i staleškog rada.
Bibliografija[uredi | uredi izvor]
U rukopisu je ostavio oko dvadeset dela:[1]
- Slike iz domaćega života slavonskog naroda i iz prirode (1858)
- Odlomci očevih pisama sinu
- Bukvar ili početna čitanka
- Učba za učitelje
- Jezgra nauke doktora Ditesa
- Praktično umoslovje (Logika)
- Zgode i nezgode moga života
Reference[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
