Nadgrobni spomenik abadžiji Gavrilu Đorđeviću u Dučalovićima
| Dragačevski epitafi | |
|---|---|
 Spomenik iz 1857, rad Radoslava Čikiriza | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Dučalovići |
| Opština | Opština Lučani |
| Država |  Srbija |
| Vreme nastanka | 19. vek |
Spomenik abadžiji Gavrilu Đorđeviću (†1857) u Dučalovićima nalazi se na Podovčarskom groblju[1] u selu Dučalovići, Opština Lučani.[2] Nadgrobnik dučalovićkom abadžiji[3] rad je čuvenog dragačevskog kamenoresca Radosava Čikiriza.[4]
Opis[uredi | uredi izvor]
Spomenik „usadnik” oblika kvadra isklesan od živičkog peščara. Na istočnoj strani, ispod malteškog krsta upisanog u kružnicu, isklesan je dekorativni udvojeni krst na postolju, detalj čest na spomenicima polovine 19. veka.[5] Tekst epitaf, uklesan u plitkim apsidalno zasvedenim nišama nadvišenim krstom. Natpis započinje na zapadnoj, a završava na bočnim stranama spomenika. U lunetama iznad natpisa urezane su likovne predstave: ptica, stilizovani cvet i rozeta.
Spomenik je dobro očuvan, ali u znatnoj meri prekriven patinom i lišajem.
Epitaf[uredi | uredi izvor]
Epitaf uklesan čitkim, dekorativnim slovima predvukovskog pisma nejednake veličine. U prepisu Nikole Nike Stojića,[2] natpis glasi:
- ovde počiva rab Boži GAVRILO sin poč: Pantelie Đorđevića Bivši Abadžija i žitelj dučalovski poživi 25. G. a umre 14: ijanuara 1857=
- spomenik ovai Spodiže mu verna supruga Ego Mara i sa znanjem i trudom: eja devera
- Pavla Aksentijevića iz Tog Sela. i podpisa Radosav Čikiriz ot sela rtiju Pomeni gospodi v Carstvu tvoem.[2]
Direktan prepis sa spomenika glasi:
- ovde poči
- va rabъ Bo
- žiҋ Gavri
- lo sыnъ
- poč: Pante
- lie Đorđe
- vića, Bыv
- šiҋ Abadžiя
- i žitelj du
- čalovskiҋ
- poživi 25. G.
- a umre 14: iя
- nuara 1857=
- spome
- nikъ Ovaҋ Spo
- dižemu
- vҍrna
- supr
- ga Ego
- Mara
- a sazna
- nҍmъ
- itru
- dom: Єя
- dѣvera=
- Pavla
- Яksen
- tijevića
- iz Togъ
- Sela.
- podpi
- sa Ra
- dosavъ
- Čikirizъ
- Ѿot sela
- rtiю
- Pomяni Go
- spodi vo car
- stvi Tvoem[a]
Napomene[uredi | uredi izvor]
- ^ Tekst prepisan direktno sa spomenika.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Pantelić, Dragomir (1995). Kamena hronika Dučalovića. Čačak: Mesna zajednica Dučalovići; Grafika JUREŠ.
- ^ a b v Stojić, Nikola Nika (2011). Dragačevski epitafi : zapisi sa nadgrobnika i krajputaša (2. dopunjeno izd.). Čačak: Međuopštinski istorijski arhiv. ISBN 978-86-80609-45-4.
- ^ Marinković, Radovan M (1985). Dragačevski zanati i zanimanja. Čačak: Litopapir.
- ^ Nikolić, Radojko (1989). Kamenorezac Radosav Čikiriz. Gornji Milanovac: Dečje novine.
- ^ Nikolić, Radojko (1998). Kamenoresci narodnog obraza: kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije. Čačak: „Litopapir”.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Marinković, Radovan M (1985). Dragačevski zanati i zanimanja. Čačak: Litopapir.
- Dudić, Nikola (1995). Stara groblja i nadgrobni belezi u Srbiji. Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture; Prosveta. ISBN 978-86-80879-07-9.
- Nikolić, Radojko (1989). Kamenorezac Radosav Čikiriz. Gornji Milanovac: Dečje novine.
- Pantelić, Dragomir (1995). Kamena hronika Dučalovića. Čačak: Mesna zajednica Dučalovići; Grafika JUREŠ.
- Nikolić, Radojko (1998). Kamenopisci narodnog obraza : kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije. Čačak: Litopapir.
- Stojić, Nikola Nika (2011). Dragačevski epitafi : zapisi sa nadgrobnika i krajputaša (2. dopunjeno izd.). Čačak: Međuopštinski istorijski arhiv. ISBN 978-86-80609-45-4.
- Nikolić, Radojko (2018). Kamena knjiga predaka: o natpisima sa nadgrobnih spomenika zapadne Srbije (PDF) (2. dopunjeno izd.). Čačak: Narodni muzej. ISBN 978-86-84067-63-2.