Nikola Đorić
Nikola Đorić | |
|---|---|
 | |
| Datum rođenja | 1. maj 1859. |
| Mesto rođenja | Smoljinac,  Kneževina Srbija |
| Datum smrti | 29. oktobar 1913. (54 god.) |
| Mesto smrti | Skoplje,  Kraljevina Srbija |
Nikola Đorić (Smoljinac kod Požarevca, 1. maj 1859 — Skoplje, 29. oktobar 1913) bio je srpski pjesnik, prevodilac, dramski pisac, profesor filozofije i ljekar.[1]
Školovanje[uredi | uredi izvor]
Osnovnu školu i nižu gimnaziju je završio u Požarevcu, a maturirao je 1877. godine u Prvoj beogradskoj gimnaziji. Diplomirao je filozofiju 1881. godine na beogradskoj Velikoj školi. Jedno vrijeme je bio profesor u beogradskoj gimnaziji, a potom je studirao i diplomirao medicinu u Beču 1891.[1]
Život i rad na kulturnom polju[uredi | uredi izvor]
Učestvovao je u srpsko-bugarskom ratu 1885, a zatim je niz godina bio upravnik bolnice i okružni ljekar u Skoplju. Sa prvim pjesmama javio se još kao student u časopisu „Otadžbina“, 1880, a sarađivao je i u drugim časopisima. Uporedo sa ljekarskom praksom, cijeli život se bavio poezijom. Napisao je i dva spjeva – Markov topuz i Kosovska epopeja – i pjesme Ljubice 1892. Rukopis kosovskog spjeva propao je prilikom povlačenja skopske bolnice kroz Albaniju 1915. Ispjevao je šest velikih, mahom istorijskih drama u stihu. Debitovao je na sceni Narodnog pozorišta u Beogradu tragedijom u 5 činova s pjevanjem Slikar ili Verenik i dragi, 1879. Uskoro su mu prikazane i objavljene dvije tragedije: Vezir Abogović i Vidosava. Njegova tragedija Momir, koja, kao ni prvopomenuta nije štampana i čiji je rukopis izgubljen, prikazana je 1890. U međuvremenu je u Letopisu Matice srpske objavljen prepjev Rasinove Fedre u rimovanim aleksandrincima, 1885, a godinu dana kasnije i tragedija Vladislav, kralj ugarski (štampane u zasebnim knjigama).[1]
Te iste, 1890. godine, u Letopisu Matice srpske je štampana i Đorićeva tragedija Krinka. U beogradskom pozorištu debitovao je kao prevodilac komada u stihovima, čak i prije nego što se pročuo kao pjesnik. U proljeće 1878, u razmaku od mjesec dana, prikazana su dva njegova prepjeva: tragedije Osvalda Mahlaba Papa i kralj i Šilerove romantične tragedije Jovanka Orleanka pod nazivnm Orleanka devojka, a sljedeće, 1879, – tri. Samo nedjelju dana poslije dramatičarevog debija premijerom originalne tragedije Slikar ili Verenik i dragi, prikazana je prvi put i drama Z. H. Mozera Debora, krajem avgusta iste godine, tragedija H. Laubea Dimitrije (kasnije igrana pod nazivom Lažni Dimitrije, a u Srpskom narodnom pozorištu Lažni car Dimitrije), a krajem novembra i Rasinova Fedra.[2] U Beogradu je još krajem 1883. prikazana i Geteova tragedija Klavigo, takođe u Đorićevom prepjevu. Mada je birao klasična i popularna djela značajnijih pisaca, njegovi prijevodi, osim Rasinove Fedre, nisu objavljeni niti sačuvani. Mada su mu drame štampane u Novom Sadu, od šest originalnih djela i šest prijevoda na sceni SNP, prikazani su samo prijevodi Mozentalove Debore 1885. i Laubeovog Lažnog cara Dimitrija 1896. godine. [3][1]
Lazar Tomanović je veoma cijenio njegov književni rad (posebno epopeju Kosovo, čiji je odlomak iz 13. glave objavila Bosanska Vila) [4], ali ga je smatrao ignorisanim pjesnikom, zbog čega je i prestao pratiti radove mladih pjesnika.[5] Nikolu Đorića su uvredili kosovski junaci Meštrovića.[6]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g „ĐORIĆ Nikola V.”. snp.org.rs. Pristupljeno 25. 1. 2022.
- ^ „Nikola Ćorić V.”.
- ^ ĐORIĆ Nikola V.
- ^ Bosanska vila, br.3.-6., Kosovo. Sarajevo. 1910. str. 37.—39.
- ^ Tomanović 2018, str. 521.
- ^ Tomanović 2018, str. 529.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Tomanović, Lazar (2018). Memoari. CID, Podgorica.
| Međunarodne | |
|---|---|
| Ostale | |
