Pregača (odeća)
Pregača[1][2] (engl. loincloth), komad kože, tkanine ili drugog materijala, nošen obmotan oko bedara ili okačen o pojas kako bi prekrio polne organe. Jedan od najstarijih i najjednostavnijih delova odeće, često jedini komad odeće kod mnogih naroda u prošlosti.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Stari Egipćani[uredi | uredi izvor]
Proizvodnja lanenog platna u Starom Egiptu počela je još u predinastičkom periodu, a u doba Starog kraljevstva dostigla je znatan razvoj. Sudeći po predstavama u staroegipatskoj umetnosti (statue, freske), lanene pregače bile su osnovna i često jedina odeća muškaraca iz svih društvenih slojeva, od faraona do zemljoradnika i robova.[3]
Američki starosedeoci[uredi | uredi izvor]
Po španskim izvorima, pregače su bile obavezni, i često jedini komad odeće većine američkih starosedelaca u doba otkrića i kolonizacije Zapadne Indije i Meksika (1492-1521). Tako je jedina odeća naroda Taino na Haitiju i drugim ostrvima Zapadne Indije bio mali komad pamučne tkanine, veličine dlana, vezan pamučnom pantljikom oko pojasa kako bi sakrio genitalije.[4][5] Kod naroda Maja na Jukatanu, svi slojevi stanovništva, od pogavica do robova, nosili su pamučne pregače i ogrtače vezane oko vrata kao jedine delove odeće, koji su se razlikovali po kvalitetu izrade i materijala.[6] Kod starosedelaca istočne obale Južne Amerike, od zaliva Uraba do Brazila, muškarci su nosili veliku ljušturu puža ili školjke okačenu o pamučnu pantljiku vezanu oko pojasa.[7]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ Daničić 2012, str. 3.
- ^ Karadžić 1852, str. 569.
- ^ Avdijev 2007, str. 132.
- ^ Martire 1 1908, str. 55-68.
- ^ Ovijedo 1959, str. 13.
- ^ del Kastiljo 2012, str. 33-36.
- ^ Ovijedo 1959, str. 32.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- BIBLIJA ili Sveto pismo Staroga i Novoga zavjeta (PDF). Prevod: Karadžić, Vuk; Daničić, Đuro. Beograd: Glas mira. 2012. ISBN 978-86-87489-01-1.COBISS.SR 190404876
- Stefanović Karadžić, Vuk (1852). SRPSKI RJEČNIK istumačen njemačkijem i latinskijem riječima. Beč. str. 569.
- Avdijev, V.I. (2007). ISTORIJA STAROG ISTOKA. Prevod: Marković, Miroslav. Beograd: LogosArt. ISBN 978-86-7360-086-4.COBISS.SR 143213836
- Díaz del Castillo, Bernal; Burke, Janet; Humphrey, Ted (2012). The true history of the conquest of New Spain [Prava istorija osvajanja nove Španije]. Indianapolis, Indiana: Hackett Pub. Co. ISBN 978-1-60384-290-7.
- d’Anghiera, Pietro Martire (1912). De Orbe Novo, The Eight Decades of New World [O novom svetu, tom 1]. 1. Prevod: MacNutt, Francis Augustus. New York: G. P. Putnam's Sons.
- d’Anghiera, Pietro Martire (1912). De Orbe Novo, The Eight Decades of New World [O novom svetu, tom 2]. 2. Prevod: MacNutt, Francis Augustus. New York: G. P. Putnam's Sons. OCLC 1043023930.
- LÖPEZ DE GÖMARA, FRANCISCO (1964). CORTES, The Life of the Conqueror (translated from the Istoria de la Conquista de Mexico, Printed in Zaragoza, 1552) [Kortes, život osvajača, od njegovog sekretara Fransiska Lopeza de Gomere]. Prevod: SIMPSON, LESLEY BYRD. Berkeley and Los Angeles: University of California Press. str. 41—42.
- FERNANDEZ DE OVIEDO, GONZALO (1959). NATURAL HISTORY OF THE WEST INDIES [Prirodna istorija Zapadne Indije]. Prevod: STOUDEMIRE, STERLING A. CHAPEL HILL: The University of North Carolina Press.