Privreda Turske
Privreda Turske je pod velikim uticajem stranog kapitala, pre svega američkog, ali i nemačkog i britanskog. Značajnu ulogu u privredi Turske ima državni sektor (energetika, železnički i vazdušni saobraćaj, pošta, banke). U pitanju je agrarno-industrijska zemlja sa razvijenim rudarstvom.
Industrijalizacija[uredi | uredi izvor]
Temelji za stvaranje državnog sektora bili su postavljeni 1936. nacionalizacijom najvećeg basena kamenog uglja Zonguldak i svih železničkih pruga (koje su pre toga bile svojina stranog kapitala) kao i stavljanjem celokupne industrije, rudarske proizvodnje, saobraćajnih sredstava, savremenih komunikacija i svih šumskih kompleksa i javnih službi pod državnu kontrolu.
Mada je industrijalizacija počela još između dva svetska rata, u posleratnom periodu ekonomski razvoj vrlo mnogo je bio podređen vojno-strategijskim interesima SAD, a glavni napori zemlje i njene radne snage bili su usresređeni na izgradnju mnogobrojnih vazduhoplovno-raketnih baza, ratnih luka, strategijskih puteva i drugih vojnih objekata NATO-pakta i zbog toga je privreda bila zanemarena.
Intezivna industrijalizacija nastavljena je tek od sredine ’60-ih godina, tokom sprovođenja petogodišnjih planova. U narednom periodu dolazi do prezaduženosti u inostranstvu, inflacije i porasta nezaposlenosti.
Poljoprivreda[uredi | uredi izvor]
- obradiva površina 25,4 mil. ha (32,6% teritorije)
- voćnjaci, vinogradi i maslinjaci 3 mil. ha
- livade i pašnjaci 9,6 mil. ha
- pod šumom 20,2 mil. ha
- neobrađeno i neproduktivno 19,8 mil. ha
Stočarstvo je veoma razvijeno, naročito u planinskim regionima:
- ovce 49,6 mil.,
- koze 18,9 mil.,( oko 6 mil.angorskih)
- goveda 16 mil.,
- konji 770 000
Industrija[uredi | uredi izvor]
Glavne grane industrije u turskoj su :
- crna metalurgija(2,2 miliona tona sirovog gvožđa, 2,6 mil. tona čelika, metalurški koks...)
- obojena metalurgija( aluminijum 74 000 tona, bakar 34 700 tona, olovo 6 500 tona...)
- mašinska (automobili, autobusi, kamioni, brodogradnja, montaža aviona...)
- elektroindustrija
- rafinerije ( 4 sa ukupnim kapacitetom 24 miliona tona nafte)
Saobraćaj[uredi | uredi izvor]
Glavne luke u Turskoj su : Istanbul, Smirna(Izmir), Samsun, Mersin, Izmit...
Veći aerodromi: Istanbul, Ankara, Smirna, Adana, Bursa i Samsun
Železnica- 8 200 km pruge, drumski saobraćaj- 232 000 km puteva.
Turizam[uredi | uredi izvor]
Turizam je u razvoju, najpopularnija turistička destinacija u Turskoj jeste Istanbul. Na godišnjem nivou u Tursku stigne 1,5 miliona turista, najviše iz Nemačke, Grčke, SAD, Francuske, Austrije i dr.[1][2][3]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ http://www.vbs.rs/scripts/cobiss?command=DISPLAY&base=99999&rid=50359303&fmt=11&lani=sc[mrtva veza] Mala enciklopedija Prosveta. 4. izd. Beograd: Prosveta, 1986.
- ^ http://www.nationsencyclopedia.com/economies/Asia-and-the-Pacific/Turkey-INFRASTRUCTURE-POWER-AND-COMMUNICATIONS.html
- ^ http://www.allaboutturkey.com/