Pjetro Kari
Pjetro Kjari | |
|---|---|
 | |
| Datum rođenja | 25. decembar 1712. |
| Mesto rođenja | Breša, Italija |
| Datum smrti | 31. avgust 1785. (72 god.) |
| Mesto smrti | Breša, Italija |
| Zanimanje | Pisac |
Pjetro Kjari (ital. Pietro Chiari; Breša, 25. decembar 1712.) bio je italijanski katolički sveštenik, dramaturg, pisac i libretista.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Sveštenik i naučnik Đuzepe Manconi je 1762. godine objavio i pamflet pod naslovom Kritička razmišljanja o nekim tvrdnjama koje se nalaze u knjizi pod naslovom Genije i običaji tekućeg veka predložili slavnom g. Opata Kjarija, sa kojim je kritikovao igumanov sud o tome koji su tekstovi najpogodniji za obrazovanje mladih.[1] Kjari je rođen i umro u Breši. Bio je jezuit do napuštanja reda 1747. Od 1747. do 1762. bio je dvorski pesnik vojvode Franja III od Modene, u Veneciji. Tokom ovog perioda napisao je skoro 60 komedija, koje su ga od 1761. ili ranije često dovodile u sukob sa svojim rivalom Goldonijem. Sa dubokom mržnjom prema Molijerovom stilu, Kjari je učinio comedie larmoyante modernom u Italiji pod imenom commedia fiebile. Takođe je uređivao Venecijanski glasnik od 1761. do 1762. godine, kada se vratio u svoje rodno mesto da provede svoje poslednje godine.
Među njegovim glavnim delima izdvajaju se Pisma „kvalitetnoj dami“, delo nastalo, na jedinstven način, kroz dugi niz pisama, sa oštroumnošću i satirom, usmerenih na prepričavanje zasluga i mana, mana i vrlina čoveka. antičke i moderne[2], implicitna kritika „Kritičkih pisama” Đuzepea Antonija Kostantinija, takođe objavljenih u Veneciji u osamnaestom veku.
Izabrana dela[uredi | uredi izvor]
Komedije[uredi | uredi izvor]
- Venecijanski filozof (1753)
- Venecijanski lekar u Mongolu
- Komični pesnik
- Blago
- Trijumf nevinosti
- Astrologija (1762)
- Ljubav prema slobodi
- Prevarena varalica (1764)
- Ljubavna obmana
- Čovek kao i ostali
- Žena od reči
- Dobra kuma
- Čovek dobrog srca
- Fanatici
- Ludi filozofi
- Ekstravagantna porodica
- Zahvalnost
- Izdana majka
- Moskovljani u Sibiru
- Kritična noć
- Prometna snaja
- Udata Pamela
- Odlazak
- Verna pastirica
- Nevina ribarica
- Propast Troje
- Kineski rob (1753)
- Škola udovica (1749)
- Sluga bez pokrovitelja
- Verna nevesta (1773)
- Pruska udovica
- Ljubavna osveta
- Venecijanka u Alžiru
- Bertoldovo venčanje
- Kineske sestre
- Molijer, ljubomorni muž
- Borbena robinja Pamela
Tragedije[uredi | uredi izvor]
- Katilina zasnovana na Katilininom životu
- Julije Cezar zasnovan na životu Cezara
- Kuli-kan kralj Persije zasnovan na životu Tamerlana
- Smrt Kouli-kana
- Marko Tulio Ciceron zasnovan na životu Cicerona
Romani[uredi | uredi izvor]
- Italijanski filozof (1753)
- Memoari gospođe Tolot ili loto igrača (1757)
- Lepi hodočasnik (1759)
- Francuzi u Italiji (1759)
- Venecijanac u duhu (1762)
- Američka Raminga, odnosno Memoari Done Dženez od Kvebrade. Napisala je sama, a sada objavila M. G. S. Njen prijatelj od poverenja (1763; delo pripisao Kjari[3])
- Memoari barona Trenka komandanta de Pandurija (1784)
- Privilegije neznanja - Pisma Amerikanca evropskom književniku (1784)
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Piero Lucchi, «Manzoni, Giuseppe» in Dizionario Biografico degli Italiani, Volume 69, Roma, Istituto dell'Enciclopedia Italiana, 2007.
- ^ Lettere scelte di varie materie piacevoli, critiche, e uridite scritte da una dama di qualità dall'Abbate Pietro Chiari, 3 voll., de Bonis, Napoli 1764.
- ^ Giannanti, Alessio. L'America di Pietro Chiari. Tra attribuzioni apocrife e riflessioni filosofiche
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ljudi | |
| Ostale | |
