Rabin Moša David Alkalaj (haham Buhor)
Rabin Moša David Alkalaj (haham Buhor), (Beograd, 1832 – Beč, 1901) bio je pisac, izdavač, veroučitelj i rabin. Stekao je velike zasluge za beogradsko Jevrejstvo izdavanjem svojih knjiga.[1]
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rabin Moša David Alkalaj ili kako su ga kratko zvali: Haham Buhor, potekao je iz kuće poznatih beogradsko-zemunskih Jevreja. Još kao mladić pomagao je ocu Davidu oko štampanja i izdavanja knjiga na španskom i hebrejskom jeziku. Po odlasku oca u Beč 1869. godine, nastavio je samostalno da vodi posao.[2] Bio je vešt pisac i izdavač mnogih knjiga. Preveo je mnoga dela sa španskog i ladino jezika na hebrejski i obrnuto. Preveo je na španski i objavio knjigu od Verge: „Ševet Jehuda”. Napisao je niz publikacija iz veronauke, udžbenike za jevrejsku gramatiku, čitanje i računanje, i 1868. godine priredio i izdao je knjigu: „Maase Moše” u dva dela, i izreke Talmuda po azbučnom redu, koje su bile zaostavština Rabina Moše Halevija, iz Sofije.
Bio je učitelj hebrejskog jezika u školi Talmud-Tora, u Beogradu. Kao verski učitelj poznat je pod imenom Buhor. Uticao je na ideje Teodora Hercla, tvorca modernog cionizma. Jedan je od osnivača prvog Narodno-jevrejskog akademskog društva „Kadima”, u Beču.
Rabin Moša David Alkalaj stekao je velike zasluge za beogradsko Jevrejstvo izdavanjem svojih knjiga. Njegove knjige odgovarale su duhu ondašnjih potreba i on se starao da, pored školskih udžbenika, prevede i izda na španskom jeziku i druge popularne knjige za narod. Štampano je u tom vremenu još raznih školskih i molitvenih knjiga, delom jevrejskih sa španskim prevodom, ili samo španskih, takozvanih „ladino”.
Bio je zamenik beogradskog rabina od 1880. do 1882. godine. Posle očeve smrti, 1882. godine, preselio se u Beč, gde je obavljao dužnost sefardskog rabina do svoje smrti. Umro je 1901. godine i njegovi posmrtni ostaci preneseni su na Jevrejsko novo groblje u Beogradu. Njegovu biblioteku od nekoliko stotina jevrejskih knjiga, poklonio je njegov sin, D-r David Alkalaj, Jevrejskoj biblioteci u Beogradu.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Glava Xv - EL MUNDO SEFARAD”. elmundosefarad.wikidot.com. Pristupljeno 2021-03-08.
- ^ Gaon, Aleksandar; Darvaš, Andrija; Kovač, Teodor; Panić, Barbara; Petaković, Jelena; Radovanović, Aleksandar; Rafailović, Aleksandar; Račić, Nikola; Spasojević, Tamara (2011). Znameniti Jevreji Srbije: biografski leksikon (na jeziku: srpski). Beograd : Savez jevrejskih opština Srbije. str. 14—15. ISBN 978-86-915145-0-1. Arhivirano iz originala 02. 03. 2021. g. Pristupljeno 08. 03. 2021.