Rodna kuća Josipa Jelačića
Rodna kuća Josipa Jelačića se nalazi u Petrovaradinu, u okviru Podgrađa Petrovaradinske tvrđave. U kući se 1801. godine rodio Josip Jelačić Bužimski (1801—1859), kao sin visokorangiranog oficira i potonji general i hrvatski ban. Kuća se nalazi na svim planovima tvrđave od sredine 18. veka, što potvrđuje urezana godina 1745. u kamenu završcu ulaznog portala iz Nazorove ulice, što je najverovatnije godina gradnje.
Arhitektura kuće
[uredi | uredi izvor]Kuća je izduženog pravougaonog oblika, sagrađena je opekom kao ugaona građevina, sastoji se od podruma, prizemlja, sprata i mansarde, sa širokim kolskim ulazom-kapijom iz Nazorove ulice, dok se pešački ulaz nalazi iz Beogradske ulice. Kroz kapiju hodnik vodi do malog dvorišta i užeg hodnika koji ide sredinom objekta do stepenica za sprat i pešačkog ulaza. Podrum je dubok, zasveden poluobličastom svodom sa tri sačuvane cisterne za vino u južnom i istočnom zidu. U prizemlju je poslovni prostor, dok na sprat vodi široko stepenište sa drvenim gazištima. Prostor na spratu je izdeljen na četiri stambene jedinice. Nad središnjem delu sprata je mansarda orijentisana prema Nazorovoj ulici. U stanu na mansardi sačuvana je originalna stolarija i okovi. Mansarda spolja, karakterističnog je izgleda sa trougaonim timpanonom i ugaonim volutama. Krov je složen, različitih visina slemena, na uličnom delu izrazito visok i pokriven biber crepom.
Ulične fasade su jednostavno komponovane, vremenom prepravljane, sa naglašenim međuspratnim i potkrovnim vencem. Na spratu fasade iz Beogradske ulice nalazi se balkon na kamenim konzolama i ogradom od kovanog gvožđa. Iznad balkonskih vrata je spomen-ploča posvećena banu Jelačiću, postavljena početkom 20. veka.
Galerija
[uredi | uredi izvor]
Vidi još
[uredi | uredi izvor]Literatura
[uredi | uredi izvor]- Više autora (2014). Umetnička topografija Novog Sada. Novi Sad: Matica srpska. str. 777—779. ISBN 978-86-7946-111-7.
