Sveti Florijan
| Sveti Florijan | |
|---|---|
 Statua Svetog Florijana u Pančevu | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | oko 250. |
| Mesto rođenja | Aelium Cetium, danas Sankt Pelten, Rimsko carstvo |
| Datum smrti | oko 304. (54 god.) |
| Mesto smrti | Ens, Rimsko carstvo |
| Svetovni podaci | |
| Poštuje se u | Rimokatoličkoj crkvi |
| Praznik | 4. maj |
| Zaštitnik | Linca (Austrija), Krakova (Poljska), vatrogasaca i dimničara |
Sveti Florijan (lat. Florianus; Aelium Cetium (250 - Ens, 304) je hrišćanski svetac i zaštitnik Poljske; Linca; dimničara i vatrogasaca. Proslavlja se 4. maja.
Sv. Florijan je takođe i zaštitnik Gornje Austrije, zajedno sa Svetim Leopoldom.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Florijan je rođen u Austriji oko 250. godine, u antičkom rimskom gradu Cetium (današnji St. Pelten, Donja Austrija).
Kao mladić pridružuje se rimskoj vojsci u kojoj, zahvaljujući teškom radu i odlučnosti, napreduje do mesta zapovednika. Postavljen je na visoke dužnosti u Norikumu, jednoj od pokrajina Rimskog carstva (danas deo Austrije).[1]
Tadašnji vladari, rimski carevi Dioklecijan i Maksimijan voleli su Florijana zbog njegovih sposobnosti rešavanja problema i rada sa ljudima. Videli su Florijana kao čoveka koji se lako suočava sa teškim problemima. No u to vreme, Florijan je mnogo trpeo zbog svoje vere. Iako je bio zapovednik u vojsci, nije se držao politike ne pitaj, ne govori, nego je otvoreno priznavao svoje hrišćanstvo u to izrazito nehrišćansko vreme.[2]
Stoga rimski car šalje pomoćnika Akviliusa da pobije sve hrišćane u području koje kontroliše Florijan, ali i da dozna zašto se Florijan ne pridržava naredbi. Kada se napokon Akvilius susreće sa njim, pita ga zašto odbija da progoni hrišćane, na što mu Florijan odgovara poručite caru da sam i ja hršićanin, i da sam spreman doživeti sudbinu namenjenu drugim hrišćanima. Akvilius mu tada nudi napredovanje u službi i povišicu ako promeni mišljenje, ali ga Florijan odbija.
Akuilius je bio uvređen, te naređuje svojim vojnicima da ga bičuju dok ne promeni mišljenje. No Florijan mu odgovara da je pretrpeo mnogo ozleda zbog cara - zašto ne bi i nekoliko ogrebotina zbog svojih uverenja? Njegova hrabrost zaprepastila je Akuiliusa koji se bojao da bi Florijan mogao druge povesti na pobunu.[1]
Kada je car čuo što se događa, odlučio je da kazni sve hrišćane u tom području. Naredio je da se zapale hrišćanske crkve i knjige, hrišćane je proterao iz domova i slao u zatvor, te ih na kraju prisiljavao da se klanjaju i prinose žrtve rimskim bogovima, a sam Florijan je osuđen na smrt spaljivanjem.
Smrt[uredi | uredi izvor]
Akuiliusovim vojnicima predaje se kod Lorca. Stojeći na lomači, Florijan navodno podstiče rimske vojnike da zapale vatru, govoreći im ako je zapalite, na plamenim jezicima ću vam pobeći u nebo. Uplašen njegovim rečima, umesto da ga spali, Akvilius naređuje da se Florijanu stavi kamen oko vrata i baca ga u reku Ens.[3] Florijanovo telo kasnije je pronašla pobožna žena, te je on dostojno pokopan.[4]
Posle smrti[uredi | uredi izvor]
600 godina kasnije, negde između 900. i 955. godine, nedaleko od Florijanovog groba sagrađen je manastir Sv. Florijan, a ubrzo oko njega izgrađeno je i istoimeno mesto. Njegovo telo premešta se na groblje u to mesto Sveti Florijan, koje i danas postoji nedaleko Linca (Gornja Austrija).
Sveti Florijan kao zaštitnik[uredi | uredi izvor]
Nakon što 1138. godine Papa Lucius III, odobrava zahtev poljskog kralja Kazimira i biskupa Krakova, da se relikvije Svetog Florijana pošalju u tu zemlju, Sveti Florijan postaje zaštitnik Poljske, a njegove se relikvije i danas čuvaju u crkvi u poljskom gradu Krakovu. Godine 1528. je izbio veliki požar u Poljskoj, ali crkva nije bila uništena.[5]
Takođe, Sveti Florijan je zaštitnik grada Linca, Gornje Austrije i vatrogasaca. Takođe, poštuje se i u Srbiji. U gotovo svakom naselju u Bačkoj, pogotovu tamo gde je bilo nemačkih doseljenika, postoji kip Svetog Florijana.[3] Kip Svetog Florijana, zaštitinika od požara i patrona vatrogasaca, postavljen je u Pančevu i osveštan 4. maja 1813. godine, nakon katastrofalnog požara u Donjoj varoši. Sveti Florijan je predstavljen figurom rimskog vojnika odevenog u hiton s dugačkim plaštom prebačenim preko ramena i kacigom s perjanicom na glavi. Zaštitnik je ne samo vatrogasaca, već i pivara, dimničara, vojnika i sapundžija.[6]
Krst Svetog Florijana[uredi | uredi izvor]
Krst Svetog Florijana je široko korišćen simbol gašenja požara, posebno u Sjedinjenim državama.
Krst Svetog Florijana ponekad se meša sa malteškim krstom. Malteški krst je oštar osmokraki krst, dok Sveti Florijan ima zaobljene lukove između četiri tačke. Upotreba simbola Svetog Florijana proizilazi iz tradicionalnog verovanja da je i sam svetac učestvovao u gašenju požara.[7]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b „Sveti Florijan, nebeski zaštitnik vatrogasaca”. Bitno. Pristupljeno 7. 5. 2020.
- ^ „Sveti Florijan, zaštitnik vatrogasaca”. Vatrogasciumag. Arhivirano iz originala 01. 10. 2020. g. Pristupljeno 7. 5. 2020.
- ^ a b „Vatrogasci do sada spasli više od četiri stotine života”. Politika: 17. 5. maj 2020.
- ^ „Svetac koji je štitio od požara”. Ravnoplov. Pristupljeno 7. 5. 2020.
- ^ „Święty Florian, żołnierz, męczennik”. Brewiarz. Pristupljeno 11. 5. 2020.
- ^ „O simbolima vere i porušenim verskim objektima”. Pančevo si ti. Pristupljeno 11. 5. 2020.
- ^ „Malteški krst i krst Svetog Florijana”. Firedex. Pristupljeno 11. 5. 2020.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ljudi | |
| Ostale | |
