Sedam grobnica i stari nišani (Čajniče)

Sedam grobnica i stari nišani na lokalitetu Dobro selo u naselju Sudići, opština Čajniče u Republici Srpskoj nacionalni su spomenik Bosne i Hercegovine. Zaštićeno istorijsko područje čini sedam grobnica (santrača) i 10 starih nišana.

Opis dobra

Sedam grobnica i stari nišani nalaze se u okviru lokalnog groblja, iznad naselja Dobro selo. Zaštićeni lokalitet prostire se na u radijusu od 5 m od krajnih tačaka i zauzima površinu od 263 m². Nišani su izraz za uspravno stojeće kamene spomenike iznad grobnih mesta. Sam izraz potiče iz turskog i persijskog jezika i u prevodu znači „beleg“ ili „znak“. Zaštićeni nišani na lokalitetu Dobro selo imaju znakove pomeranja, te nije utvrđeno da li oni pripadaju današnjim grobovima iznad kojih stoje. Sedam grobnica nalaze se u dva reda. U jednom redu ima tri a u drugom četiri grobna mesta. Grobovi santrače zidani su od blokova kamene sedre i starijeg su datuma. Na grobovima nema jasnih natpisa kome pripadaju. Takođe, pojedini grobovi ukrašeni su uklesanim ornamentima. Grobovi su dušine između 175 i 208 cm i širine između 100 i 130 cm.

Stepen zaštite

Sedam grobnica i stari nišani na lokalitetu Dobro selo u naselju Sudići nisu bili upisani u Registar spomenika kulture Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine. Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika u Bosni i Hercegovini je, 13. maja 2009. godine, proglasila istorijsko područje — sedam grobnica i stari nišani nacionalnim spomenikom. Na zaštićenom lokalitetu su dozvoljeni isključivo istraživački i konzervatorsko-restauratorski radovi.

Literatura

• Petrović, Đurđica, Arhivsko-istorijska istraživanja. U: Grupa autora: Gornje Podrinje u doba Kosača, naučnoistraživački program br. III/1973. Nositelj,Zavod za zaštitu spomenika kulture Bosne i Hercegovine, Sarajevo, Sarajevo, 1973.
• Bešlagić, Šefik, Nišani XV i XVI vijeka u Bosni i Hercegovini, Sarajevo 1978.
• Kovačević-Kojić, Desanka, Gradska naselja srednjovjekovne bosanske države. Sarajevo, 1978.
• Čehajić, Džemal, Ahmed Sudi Bošnjak, Prilozi za orijentalnu filologiju 28-29/1978-9. Orijentalni institut u Sarajevu, Sarajevo 1980.
• Grupa autora, Prostorni plan Bosne i Hercegovine, faza b – valorizacija, prirodne i kulturno-historijske vrijednosti, Institut za arhitekturu, urbanizam i prostorno planiranje Arhitektonskog fakultet u Sarajevu i Urbanistički zavod za Bosnu i Hercegovinu Sarajevo, Sarajevo 1980.
• Škaljić, Abdulah, Turcizmi u srpskohrvatskom jeziku, Svjetlost Sarajevo 1989.
• Smailagić, Nerkez, Leksikon Islama, Sarajevo 1990.
• Čelebija, Evlija, Putopis. Odlomci o jugoslovenskim zemljama. Sarajevo, 1996.
• Kantonalni zavod za zaštitu kulturno-historijskog i prirodnog naslijeđa Sarajevo, Stara Sarajevska groblja, Galerija "Novi hram" Sarajevo, mart 1998. godine.
• Kuna, Herta, Srednjovjekovna bosanska književnost, Međunarodni forum Bosna, Sarajevo 2008.

Izvori

http://aplikacija.kons.gov.ba/kons/public/uploads/odluke_hrv/Cajnice_nisani%20u%20Sudicima%20kompl%20HR.pdf Odluka komisije o zaštiti dobra