Spomen-park u Masurici
Spomen-park u Masurici, naseljenom mestu na teritoriji opštine Surdulica posvećen je palim borcima od 1912—1918. i 1941—1945. godine i žrtvama fašističkog terora. Spomenik je otkriven 13. septembra 1978. godine.
Spomenik je projektovao arhitekta Časlav Videnović iz Crne Trave.
Istorijski podaci[uredi | uredi izvor]
U Prvom svetskom ratu iz Masurice palo je 70 ratnika. U Narodno oslobodilačkom ratu učestvovalo je 268 boraca, 27 je poginulo u borbi, pod fašističkim terorom palo je 80 meštana. Tokom Drugog svetskog rata Masurica je više puta paljena, a stanovnici konstantno maltretirani od strane bugarske policije i vojske.
Dana 13. septembra 1943. godine bugarski fašisti su na najbrutalniji način, ne birajući uzrast i pol, zverski dotukli (streljanjem, paljenjem i svirepim ubijanjem bajonetima) 47 nedužnih stanovnika u ovom selu koje se izdvajalo po poljoprivrednom zadrugarstvu i naprednim idejama.
Opis parka[uredi | uredi izvor]
Spomen park sa centralnim spomenikom i binom nalazi se u centru sela, u blizini zadružnog doma. Prostor spomen parka nalazi se u solidnom stanju, zelene površine se relativno dobro održavaju, postavljeni su urbani mobilijari za igru dece i za sedenje, a spomenik je pozicioniran kao centralna figura parka.
Spomenik se sastoji od platoa, koji je u odnosu na nivo parka podignut za tri visine stepenika. Simetrično u odnosu na plato postavljena je centralna kula spomenika, dimenzija u osnovi 1,3h1,3m, koja u nivou očiju ima postavljenu ploču u bakrorezu sa ratnim predstavama, dimenzija 147h54,5cm, a debljine 1,5cm. Sa leve i desne strane platoa nalaze se po tri vertikalne prizme, visine 170cm, na čijim prednjim stranama su pričvršćene granitne ploče dimenzija 150h47h3.5cm sa uklesanom posvetom i imenima palih boraca i žrtava.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Đorđe Stošić, Ivana Cvetković (2021). Studija zaštite ratnih memorijala opštine Surdulica. Niš: Zavod za zaštitu spomenika kulture Niš. str. 239.
