Stari nadgrobni spomenici u Donjoj Vrbavi

Stari nadgrobni spomenici u Donjoj Vrbavi
Groblje u Donjoj Vrbavi
Opšte informacije
Mesto	Donja Vrbava
Opština	Opština Gornji Milanovac
Država	Srbija

Stari nadgrobni spomenici u Donjoj Vrbavi (Opština Gornji Milanovac) predstavljaju veliku i tipološki raznovrsnu spomeničku celinu i važan izvor podataka za proučavanje geneze stanovništva ovog sela.

Donja Vrbava

Selo Donja Vrbava smešteno je na obroncima planina Rudnik i Ješevac, između kojih je kotlina reke Gruže. Donjovrbavski atar graniči se sa selima Belo Polje, Donja Crnuća, Gornja Vrbava, selom Borač u opštini Knić i čačanskim selom Vujetinci. Ovuda vodi regionalni put koji povezuje Gornji Milanovac i Kragujevac.

Naselje je najverovatnije osnovano u srednjem veku. Na planini Ješevac nalaze se ostaci istoimenog manastira koji je opusteo pod Osmanlijama. Ponovno naseljavanje započelo je krajem 18. i početkom 19. veka, u najvećoj meri iz Starog Vlaha.

Selo Donja Vrbava je razbijenog tipa, sa tri velika zaseoka - Sredina sela, Mokro polje i Gaj (Visočac). Seoska slava je Mali Spasovdan.

Seosko groblje

Na donjovrbavskom groblju sačuvan je izuzetno veliki broj starih nadgrobnika preko kojih se može pratiti geneza spomenika karakterističnih za ovaj kraj. Hronološki najstariji su masivni krstovi i niski spomenici sa geometrijskim urezima. Brojčano dominiraju spomenici u obliku stuba sa pokrivkom u obliku karakteristične „kape” i vertikalne ploče na postolju sa uzvišenim krstom.

Galerija

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Literatura

• Dudić, Nikola (1995). Stara groblja i nadgrobni belezi u Srbiji. Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture; Prosveta. ISBN 978-86-80879-07-9. 
• Nikolić, Radojko (1998). Kamenopisci narodnog obraza : kamenorezaštvo i kamenoresci zapadne Srbije. Čačak: Litopapir. 
• Krstanović, Božidar; Radonjić Živkov, Estela; Kesić-Ristić, Sanja (2012). Narodno graditeljstvo opštine Gornji Milanovac. Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture - Beograd. ISBN 978-86-6299-006-8. 
• Vučićević, Dr Slobodan (2016). Gornji Milanovac i njegova sela. Beograd: Kulturno-prosvetna zajednica Srbije. ISBN 978-86-7596-190-1. 
• Nikolić, Radojko (2018). Kamena knjiga predaka : o natpisima sa nadgrobnih spomenika zapadne Srbije (2, dopunjeno izd.). Čačak: Narodni muzej. ISBN 978-86-84067-63-2. 

Spoljašnje veze

• Poreklo