Sukob na Crvenom moru
 | Ovaj članak sadrži informacije o trenutnom ili predviđenom događaju. Moguće je da članak sadrži neproverene podatke. Moguće su česte promene sadržaja tokom razvoja događaja. |
Sukob na Crvenom moru [1] [2] je aktuelni vojni sukob koji je počeo 19. oktobra 2023. godine, kada je pokret Huta koji podržava Iran u Jemenu pokrenuo baraž projektila i naoružanih dronova na Izrael. Huti su izveli višestruke zaplene civilnih teretnih brodova koji su plovili u blizini jemenske obale, i tvrdili su da je svaki brod povezan sa Izraelom meta, [3][4][5] iako je više brodova bez očigledne veze sa Izraelom takođe bilo napadnuto. [6] Huti su izjavili da neće stati dok Izrael ne prekine rat protiv Hamasa. [7] [8] Kriza na Crvenom moru deo je šireg posredničkog rata između Sjedinjenih Država i Irana. [9]
Pokret Huta, koji vodi rat protiv međunarodno priznate vlade Jemena, kontroliše značajan dio obalne teritorije zemlje duž Crvenog mora od 2014. Građanski rat je doveo do velikog internog raseljavanja, pomorske blokade predvođene Saudijskom Arabijom i blokade izvoza nafte koji je doprineo gladi u Jemenu od 2016. godine, jednoj od najgorih gladi u svetu. Ubrzo nakon početka rata između Izraela i Hamasa, mnogi od napada Huta raketama i bespilotnim letelicama u pomoć Hamasu presreli su izraelski antibalistički projektili tipa Hec; drugi nisu dostigli svoje ciljeve ili su ih presreli Izraelsko ratno vazduhoplovstvo, Američka ratna mornarica i Francuska ratna mornarica.
Snage Huta su takođe otvorili vatru na trgovačke brodove raznih zemalja u Crvenom moru, posebno u Bab-el-Mandebu — uskom grlu globalne ekonomije poštp je moreuz južna pomorska kapija ka Sueckom kanalu u Egiptu. Da bi se izbjegli napadi Huta, stotine trgovačkih brodova su preusmjereni da plove oko Južne Afrike.[10]
Aktivnosti Huta u Crvenom moru izazvale su vojni odgovor brojnih zemalja; Sjedinjenih Država, koje su organizovale operaciju Čuvar napretka da bi zaštitile brodsku rutu Crvenog mora, bombardovale su dijelove Jemena koje kontrolišu Huti i napale brodove Huta u Crvenom moru. Od 12. januara, Sjedinjene Države i Ujedinjeno Kraljevstvo predvodile su seriju raketnih udara koalicije protiv Huta, dok su druge zemlje počele samostalno da patroliraju vodama u blizini Jemena. [11]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Partington, Richard (3. 1. 2024). „What is the Red Sea crisis, and what does it mean for global trade?”. The Guardian. Arhivirano iz originala 8. 1. 2024. g. Pristupljeno 9. 1. 2024.
- ^ LaRocco, Lori Ann (3. 1. 2024). „Red Sea crisis boosts shipping costs, delays – and inflation worries”. CNBC. Arhivirano iz originala 8. 1. 2024. g. Pristupljeno 9. 1. 2024.
- ^ „US Navy helicopters fire at Yemen's Houthi rebels and kill several in latest Red Sea shipping attack”. Associated Press. 31. 12. 2023. Arhivirano iz originala 10. 1. 2024. g. Pristupljeno 10. 1. 2024.
- ^ Partington, Richard (3. 1. 2024). „What is the Red Sea crisis, and what does it mean for global trade?”. The Guardian. Arhivirano iz originala 8. 1. 2024. g. Pristupljeno 9. 1. 2024.
- ^ LaRocco, Lori Ann (3. 1. 2024). „Red Sea crisis boosts shipping costs, delays – and inflation worries”. CNBC. Arhivirano iz originala 8. 1. 2024. g. Pristupljeno 9. 1. 2024.
- ^ Diakun, Bridget; Raanan, Tomer (15. 12. 2023). „Houthis target tenth ship in Red Sea as attacks turn increasingly indiscriminate”. Lloyd's List. Arhivirano iz originala 12. 1. 2024. g.
- ^ „Yemen's Houthis 'will not stop' Red Sea attacks until Israel ends Gaza war”. Al Jazeera. 19. 12. 2023. Arhivirano iz originala 8. 2. 2024. g. Pristupljeno 9. 2. 2024.
- ^ Michaelis, Tamar (10. 12. 2023). „Israel ready to act against Houthi rebels if international community fails to, national security adviser says”. CNN. Arhivirano iz originala 22. 12. 2023. g. Pristupljeno 10. 1. 2024.
- ^ References for this being a US-Iran proxy war:
- ^ „Red Sea crisis: What it takes to reroute the world's biggest cargo ships on a 4,000 mile detour”. BBC. 21. 1. 2024. Arhivirano iz originala 21. 1. 2024. g. Pristupljeno 22. 1. 2024.
- ^ „US names campaign to target Houthis in Yemen "Operation Poseidon Archer"”. CNN. Arhivirano iz originala 22. 1. 2024. g. Pristupljeno 22. 1. 2024.