Temac

Temac (ili Tjemsko) je srednjovekovna srpska tvrđava koja se nalazi severno od Pirota. Nalazi se blizu manastira Temske, a i danas ima ostatka nekadašnje utvrde.

Tvrđava Temac je pre 1402. godine bila u sastavu srpske države despota Stefana Lazarevića. Podignuta je oko 1330. godine kao granična utvrda prema Bugarskoj državi. U vreme, između Angorske bitke 1402. do stupanja na vlast turskog sultana Mehmeda 1413. kraj oko Temske nije bio u srpskim rukama. Tada su se vodili ratni sukobi između srpskih velikaša Lazarevića i Brankovića. Pominje se Temac u istorijskim izvorima iz 1409. godine, kao utvrđenje koje se nalazi u posedu bugarske države. Turski sultan Musa je uzeo tvrđavu Temac, goneći nekog "lavoobraznog čoveka" po imenu Novaka Karaljuka, koji se ponašao kao despotov odmetnik. Sultan Muhamed je po ustoličenju ustupio zbog savezništva sa despotom Stefanom, oblast Nišavlje i pokrajinu Znepolje kod mesta Trna.^[1] Grad je razoren u 15. veku.