Turan (boginja)
| Turan | |
|---|---|
Etrurska boginja ljubavi, plodnosti i vitalnosti | |
 | |
| Porodica | |
| Supružnik | Atunis (Adonis) |
| Mitologija | |
| Rod | žensko |
| Ekvivalenti | |
| Grčki ekvivalent | Afrodita |
Turan je bila etrurska boginja ljubavi, plodnosti i vitalnosti i zaštitnica grada Velča.
Prikaz[uredi | uredi izvor]
U umetnosti, Turan je obično prikazana kao mlada krilata devojka. [1] Ona je bogato odevena i ukrašena draguljima na ranim i kasnim prikazima, ali se pojavljuje naga pod uticajem helenističke umetnosti u 3. i 2. veku pre nove ere. [2] Ona je u paru sa svojim mladim ljubavnikom Atunisom (Adonis) i figurira u priči iz grčke mitologije, Parisov sud.
Atributi[uredi | uredi izvor]
Turan se obično povezivala sa pticama kao što su golubica, guska i pre svega labud, [3] Tusna, „Turanski labud“. [4] Njenu pratnju su činili lari. Turan je možda prilično stara, ali se ne pojavljuje na listi Pjaćence niti na Marcijanovom spisku etrurskih božanstava. Po njoj je nazvan etrurski mesec jul, iako za njega znamo samo latinsku reč, Traneus. [5]
Etimologija[uredi | uredi izvor]
Turan je viđena kao ekvivalent rimskoj Veneri i grčkoj Afroditi. Njeno ime je pre-helenski koren „Turannos“ (apsolutni vladar), [6] tako da se Turan može posmatrati kao „gospodarica“.
Turan je imala svetilište u Gravisci pod grčkim uticajem, luci za Tarkviniju, gde su pronađeni zavetni pokloni ispisanim njenim imenom. Jedan natpis je naziva Turan ati, "majka Turan", što je tumačeno kao veza sa Venerom, majkom Eneje i praocem loze Julijevci-Klaudijevci.
Nasleđe[uredi | uredi izvor]
Turan je jedna od retkih etrurskih boginja koja je preživela u italijanskom folkloru iz Romanje. Nazivana je "Turana", a kaže se da je vila, duh ljubavi i sreće, koji pomaže ljubavnicima. [7]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ e.g. N. H. Ramage and A. Ramage, Roman Art, Upper Saddle River, 1996: fig. 1.39
- ^ Larissa Bonfante and Judith Swaddling, Etruscan Myths (Series The Legendary Past) British Museum/University of Texas, 2006:76–77 et passim.
- ^ de Grummond, Etruscan Myth, Sacred History and Legend, page 85
- ^ Jaan Puhvel, "The Origin of Etruscan tusna ('Swan')" The American Journal of Philology 105.2 (Summer 1984:209–212).
- ^ de Grummond, Etruscan Myth, Sacred History and Legend, page 86
- ^ Raymond Bloch, "The Etruscans", page 153.
- ^ Aa.Vv, Studi romagnoli, Volume 55, Società di studi romagnoli, Cesena 2004, pp. 212–213 (Italian).
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
Mediji vezani za članak Turan na Vikimedijinoj ostavi- http://www.thaliatook.com/OGOD/turan.html
| Međunarodne | |
|---|---|
| Ostale | |
