Uzdužna gastrektomija
| Uzdužna gastrektomija | |
|---|---|
 Uzdužna gastrektomija | |
| ICD-9-CM | 43.89 |
Uzdužna gastrektomija, gastrektomija rukava ili vertikalna gastrektomija rukava barijatrijska hirurška procedura za smanjenje telesne težine. Obično se izvodi kao laparoskopska operacija, sa malim rezovima u gornjem delu želuca. Veći deo levog dela želuca duž njegove veće krivine se uklanja, a preostali deo koji je smanjen ima veličinu od oko 15% prvobitne veličine želuca, i liči na usku cev. Kako je ova novonastala struktura poput rukava ili cevi i metoda nosi naziv gastrektomija rukava. Tanko crevo se ne operiše niti menja.
Nakon operacije hrana se prazni iz dna želuca u tanko crevo na isti način kao i pre operacije. Ali zbog manje zapremine želuca m mala količina hrane vrlo brzo čini operisanu osobu sitom nakon unosa hrane.
Iako postupak trajno smanjuje veličinu želuca, ipak kasnije u životu može doći do širenja želuca.[1]
Klinički značaj[uredi | uredi izvor]
Gojaznost se sada smatra punopravnom bolešću i dostigla je razmere epidemije, koje izgleda da rastu. Evolucija barijatrijske hirurgije i tehnološke inovacije koje su revolucionisale ovu oblast nude potencijalni lek za ove pacijente. Uzdužna gastrektomija jedna je od operacija koja je dokazala da daje dosledne rezultate za prave pacijente.[2]
Nije svaki gojazni pacijent dobar kandidat za ovu operaciju, a niz faktora treba uzeti u obzir pre nego što se gojazna osoba odluči za operaciju gubitka telesne težine.
Iako postoji rizik od komplikacija, ogromna većina ovih pacijenata se veoma dobro oseća i često pobeđuje bolest i njene prateće znake i simptome. To je potvrdila i meta-analiza 174.772 slučaja objavljena u Lancet-u 2021. godine, koja je otkrila da je barijatrijska hirurgija povezana sa 59% i 30% smanjenjem smrtnosti od svih uzroka među gojaznim odraslim osobama sa ili bez šećerne bolesti tipa 2, što je respektivno. Ova meta-analiza je takođe otkrila da je srednji očekivani životni vek operisanih bio za 9,3 godine duži za gojazne odrasle osobe sa šećernom bolesti koji su obavili barijatrijsku operaciju u poređenju sa rutinskom (nehirurškom) negom, dok je očekivani životni vek bio duži za 5,1 godinu za gojazne odrasle osobe bez šećerne bolesti.[1]
Međutim pre intervencija svi kandidati za ovu operaciju trebalo bi da budu edukovani o ovoj temi i da ih lekari obaveste da i komplikacija kao opcija postoji.[2]
Indikacije[uredi | uredi izvor]
Uzdužna gastrektomija se radi kod ljudi koji su ozbiljno gojazni, kako bi se smanjenjem veličine želuca, nakon operacije kod operisane osobe stvorio brzi osećaj sitosti i time stimulisao gubitak telesne težine. Ova metoda se primenjuje onda kada druge metode nisu pomogle, i to u cilju:[3]
- Poboljšanja fizičkih funkcija
- Smanjenja visokog krvniog pritiska
- Smanjenja nivoa glukoze u krvi
- Smanjenja nivoa holesterola
- Smanjenja rizik od srčanih oboljenja
- Smanjenja apneje u snu
Procedura[uredi | uredi izvor]
.png)
Uzdužna gastrektomija prvobitno je izvođena kao modifikacija drugih barijatrijskih procedure, duodenalnog prekidača, a zatim kasnije kao prvi deo dvostepene operacije želudačnog bajpasa na ekstremno gojaznim pacijentima za koje se rizik od izvođenja operacije želudačnog bajpasa smatran prevelikim.[4]
Početni gubitak telesne težine kod ovih pacijenata je bio toliko uspešan da je metoda počela da se istražuje, apotom i primenjuje kao samostalna procedura.[4][5]
Uzdužna gastrektomija je danas postala jedna od najčešće izvođenih barijatrijska hirurških intervencija širom sveta.[6] U mnogim slučajevima, uzdužna gastrektomija je podjednako efikasna kao i operacija želudačnog bajpasa, uključujući poboljšanje homeostaze glukoze pre značajnog gubitka telesne težine. Kao posebna korist od operacije nije samo gubitka telesne težine povezan sa smanjenjem zapremine želuca, već i sa promenama u crevnim peptidima i ekspresijom gena uključenih u apsorpciju glukoze.[7][8]
Uzdužna gastrektomija se radi u bolnici pod opštom anestezijom, primenom laparoskopske metode. Nakon što hirurg napraviti oko pet malih rezova na trbuhu, on kroz ove otvore pristupa laparoskopskoj operaciji koristeći tanak, dugačak teleskop sa sićušnom kamerom na kraju. Instrumenti koji se guraju kroz napravljene rezove na koži koriste se za uklanjanje oko 80% želuca, uz pomoć slike na TV ekranu u operacionoj sali.
Sama operacija podrazumeva uzdužnu resekciju želuca počevši od antruma na mestu koji je udaljen 5–6 cm od pilorusa pa sve do fundusa želuca u blizini kardije (vidi sliku).[9] Fundus je do želuca koji sadrži najveći deo sekretornih organa koji luče hormon koji se zove grelin. Pošto grelin može biti delimično odgovoran za to što osećate glad, vađenje ovog dela želuca pomaže pacijentu da kasnije izgubi telesnu težinu tako što će izazvati smanjenje osećaja gladi.[10]
Preostali gastrični rukav nakon peracije kalibriše se pomoću bužira. Većina hirurga radije koristi bužir veličine između 36 i 40 Fr tokom procedure, tako da je idealna približna preostala veličina želuca nakon procedure je oko 150 mL.[11]
Komplikacije[uredi | uredi izvor]
Kao i nakon bilo koje operacije i nakon uzdužne gastrektomije mogu se javiti sledeće komplikacije:
- krvarenje u želucu,
- infekcija u trbuhu,
- krvni ugrušci u nogam,
- neželjena dejstva anestezije (problemi sa disanjem, alergija na anestetik, i druge reakcije),
- problema sa apsorpcijom određenih hranljivih materija,
- suženje (strikturu) u novostorenom želudačnom rukavu.
- gorušicu ili refluks želudačne kiseline i sadržaja iz želuca u jednjak. Ako se refluks, iz želudačnog rukava pogoršava nekada je potrebna uraditi želudačni bajpas, nakon koga se može zaustaviti refluks i gorušica.
Mere prevencije[uredi | uredi izvor]
Pacijenti kao i nakon bilo koje barijatrijske operacije mogu imati problema sa unosomdovoljno vitamina i minerala. To je zato što sa unosom manjih količina hrane oni apsorbuju manje hranljivih materija. Takve osobe možda će morati da svakodnevno uzimaju vitamine, kalcijum, dodatne hranljivi sastojka ili preparate gvožđa.
Pored zdrave ishrane pacijentima se savetuje i redovno vežbate kako bi posle operacije izgubili što više kilograma.
Vežbanju treba pristupiti planski uz postepeno povećanje nivoa aktivnosti za vreme perioda oporavka od operacije.
Kada se pacijent potpuno oporavi od operacije trebalo bi da ima za cilj da obavljate redovne aktivnosti koje su dovoljno intenzivne da mu srce kuca brže ali bez gubitka daha, kao što su:
- brzo hodanje
- biciklizam
- baštovanstvo ili kućni poslovi
- plivanje
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Syn, Nicholas L.; Cummings, David E.; Wang, Louis Z.; Lin, Daryl J.; Zhao, Joseph J.; Loh, Marie; Koh, Zong Jie; Chew, Claire Alexandra; Loo, Ying Ern; Tai, Bee Choo; Kim, Guowei (2021-05-15). "Association of metabolic-bariatric surgery with long-term survival in adults with and without diabetes: a one-stage meta-analysis of matched cohort and prospective controlled studies with 174 772 participants". Lancet. 397 (10287): 1830–1841.
- ^ a b Stahl, Jonathan M.; Malhotra, Sandeep (2022-07-25). „Obesity Surgery Indications And Contraindications” (na jeziku: engleski).
- ^ „Vertical Banded Gastroplasty—Laparoscopic Surgery | Winchester Hospital”. www.winchesterhospital.org. Arhivirano iz originala 02. 02. 2023. g. Pristupljeno 2023-02-02.
- ^ a b „The History of Sleeve Gastrectomy : Bariatric Times” (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2023-02-06.
- ^ Lee CM, Cirangle PT, Jossart GH. Vertical gastrectomy for morbid obesity in 216 patients: report of two-year results. Surg Endosc. 2007; 21(10):1810–1816.
- ^ Chung AY, Thompson R, Overby DW, Duke MC, Farrell TM (August 2018). "Sleeve Gastrectomy: Surgical Tips". Journal of Laparoendoscopic & Advanced Surgical Techniques. Part A. 28 (8): 930–937.
- ^ Hutch CR, Sandoval D (December 2017). "The Role of GLP-1 in the Metabolic Success of Bariatric Surgery". Endocrinology. 158 (12): 4139–4151.
- ^ Spiegel HU, Skawran S (January 2011). "From longitudinal gastric resection to sleeve gastrectomy--revival of a previously established surgical procedure". Journal of Gastrointestinal Surgery. 15 (1): 219–28.
- ^ Paluszkiewicz R, Kalinowski P, Wróblewski T, Bartoszewicz Z, Białobrzeska-Paluszkiewicz J, Ziarkiewicz-Wróblewska B, Remiszewski P, Grodzicki M, Krawczyk M (December 2012). "Prospective randomized clinical trial of laparoscopic sleeve gastrectomy versus open Roux-en-Y gastric bypass for the management of patients with morbid obesity". Wideochirurgia I Inne Techniki Maloinwazyjne = Videosurgery and Other Miniinvasive Techniques. 7 (4): 225–32.
- ^ „Laparoscopic Sleeve Gastrectomy Overview”. www.hopkinsmedicine.org (na jeziku: engleski). 2021-08-08. Pristupljeno 2023-02-06.
- ^ Karmali S, Schauer P, Birch D, Sharma AM, Sherman V (April 2010). "Laparoscopic sleeve gastrectomy: an innovative new tool in the battle against the obesity epidemic in Canada". Canadian Journal of Surgery. 53 (2): 126–32.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
 | Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja). |
