Fizičko distanciranje

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Društvenim udaljavanjem izbegava se hipotetičko širenje, koje smanjuje brzinu prenošenja bolesti i može zaustaviti epidemiju.
Sprečavanje naglog rasta infekcije, poznato kao ublažavanje krive epidemije, sprečava da kapaciteti zdravstvenog sistema budu premašeni [1] [2]
Alternativa za ravnanje krive [3] [4]

Fizičko distanciranje, socijalno distanciranje ili odstojanje skup je nefarmaceutskih akcija namenjenih zaustavljanju ili usporavanju širenja zarazne bolesti . Cilj društvenog udaljavanja je smanjivanje verovatnoće kontakta između osoba koje nose infekciju i drugih koji nisu zaraženi, kako bi se što više smanjio prenos bolesti, ukupan broj zaraženog stanovništa i smrtnost.[5] [6]

Društveno udaljavanje je najefikasnije kada se zaraza prenosi kapljičnim putem (kašalj ili kijanje), direktnim fizičkim dodirom (uključujući polni odnos), indirektnim fizičkim kontaktom (npr. dodirom kontaminirane površine); ili prenosom kroz vazduh (ako mikroorganizam može dugo da opstane u vazduhu). [7]

Društveno udaljavanje može biti manje efikasno u slučajevima kada se zaraza prenosi prvenstveno zaraženom vodom ili hranom ili vektorima poput komaraca ili drugih insekata, i ređe od osobe do osobe. [8] Nedostaci društvenog udaljavanja mogu uključivati usamljenost, smanjenu produktivnost i gubitak drugih pogodnosti povezanih sa ljudskom interakcijom.

Kroz istoriju se ova metoda koristila za odvajanje ljudi zaraženih gubom u posebna naselja kao najefikasniji način sprečavanja daljeg širenja bolesti. [9]

Teorijska osnova[uredi | uredi izvor]

Sa epidemiološkog stanovišta, osnovni cilj društevnog udaljavanja je smanjenje osnovnog broja reprodukcije, , koji je jednak prosečnom broju zdravih osoba koje jedna zaražena osoba može zaraziti, u populaciji gde su sve osobe podjednako podložne razboljevanju. U osnovnom modelu društvenog udaljavanja,[10] određeni deo stanovništva postupa po pravilima društvenog udaljavanja i smanjuje broj kontakata sa drugim ljudima na broj (koji je manji od ukupnog broja ljudi sa kojima bi inače došli u dodir), tada je novi efektivni broj reprodukcije opisan sledećom formulom:[10]

Na primer, 25% stanovništva smanjuje broj osoba sa kojima dolazi u kontakt za 50%, ovo rezultira u efektivnom broju reprodukcije od 81% osnovnog broja reprodukcije. Naizgled malo smanjenje igra veliku ulogu u odlaganju eksponencijalnog rasta i širenja zaraze.

Mere udaljavanja[uredi | uredi izvor]

Aeromedicinski izolator za evakuaciju obolelih od zaraznih bolesti

Mere društvenog udadljavanja mogu biti:[11][12]

  • zatvaranje škola (proaktivno ili reaktivno)
  • zatvaranje radnji i prodavnica [13] koje nisu od ključnog značaja za zajednicu
  • izolacija
  • karantin
  • sanitarni kordon
  • društvena izolacija u pandemiji
  • otkazvanje velikih skupova kao što su sportski događaji, bioskopi ili muzički festivali[14]
  • ogrančavanje ili ukidanje javnog prevoza[15]
  • zatvaranje ustanova i prostora za rekreaciju (javnih bazena, teretana)[16]
  • mere zaštite pojedinaca koje uključuju smanjivanje kontakata „oči u oči”, obavljanje poslova elektronskim putem, izbegavanje javnih mesta i nepotrebnih putovanja[17][18]

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Wiles, Siouxsie (9. 3. 2020). „The three phases of Covid-19 – and how we can make it manageable”. The Spinoff. Pristupljeno 9. 3. 2020. 
  2. ^ Anderson, Roy M.; Heesterbeek, Hans; Klinkenberg, Don; Hollingsworth, T. Déirdre (9. 3. 2020). „How will country-based mitigation measures influence the course of the COVID-19 epidemic?”. The Lancet (na jeziku: engleski). 0 (10228): 931—934. ISSN 0140-6736. PMID 32164834. doi:10.1016/S0140-6736(20)30567-5. „A key issue for epidemiologists is helping policy makers decide the main objectives of mitigation—e.g., minimising morbidity and associated mortality, avoiding an epidemic peak that overwhelms health-care services, keeping the effects on the economy within manageable levels, and flattening the epidemic curve to wait for vaccine development and manufacture on scale and antiviral drug therapies.” 
  3. ^ Wiles, Siouxsie (14. 3. 2020). „After 'Flatten the Curve', we must now 'Stop the Spread'. Here's what that means”. The Spinoff. Pristupljeno 13. 3. 2020. 
  4. ^ „How will country-based mitigation measures influence the course of the COVID-19 epidemic?”. The Lancet. 395 (10228): 931—934. mart 2020. PMID 32164834. doi:10.1016/S0140-6736(20)30567-5. 
  5. ^ Johnson, Carolyn Y.; Sun, Lena; Freedman, Andrew (10. 3. 2020). „Social distancing could buy U.S. valuable time against coronavirus”. The Washington Post. Pristupljeno 11. 3. 2020. 
  6. ^ Pandemic Planning - Social Distancing Fact Sheet
  7. ^ "Information about Social Distancing" Arhivirano na sajtu Wayback Machine (27. mart 2020), Santa Clara Public Health Department.
  8. ^ "Interim Pre-Pandemic Planning Guidance: Community Strategy for Pandemic Influenza Mitigation in the United States—Early, Targeted, Layered Use of Nonpharmaceutical Interventions", CDC, February 2007
  9. ^ Charles Léon Souvay, "Leprosy", Catholic Encyclopedia (1913), Volume 9.
  10. ^ a b Becker, Niels (2015). Modeling to Inform Infectious Disease Control. CRC Press. str. 104. ISBN 9781498731072. 
  11. ^ Kathy Kinlaw, Robert Levine (15. 2. 2007). „Ethical Guidelines on Pandemic Influenza” (PDF). CDC. Pristupljeno 23. 3. 2020. 
  12. ^ „Information about social distancing” (PDF). www.cidrap.umn.edu. Public Health Department: Santa Clara Valley Health & Hospital System. Arhivirano iz originala (PDF) 27. 03. 2020. g. Pristupljeno 17. 3. 2020. 
  13. ^ Kumar S, Crouse Quinn S, Kim KH, Daniel LH, Freimuth VS (2012). „The Impact of Workplace Policies and Other Social Factors on Self-Reported Influenza-Like Illness Incidence During the 2009 H1N1 Pandemic”. American Journal of Public Health. 102 (1): 134—140. PMC 3490553 Slobodan pristup. PMID 22095353. doi:10.2105/AJPH.2011.300307. 
  14. ^ R. Booy and J. Ward. „Evidence compendium and advice on social distancing and other related measures for response to an influenza pandemic” (PDF). National Centre for Immunisation Research and Surveillance. Arhivirano iz originala (PDF) 15. 5. 2015. g. 
  15. ^ https://www.nytimes.com/2020/03/17/us/coronavirus-buses-trains-detroit-boston.html
  16. ^ „Flu Pandemic Mitigation - Social Distancing”. globalsecurity.org. Pristupljeno 23. 3. 2020. 
  17. ^ Glass RJ, Glass LM, Beyeler WE, Min HJ. (2006). „Targeted Social Distancing Designs for Pandemic Influenza”. Emerging Infectious Diseases. 12 (11): 1671—1681. doi:10.3201/eid1211.060255. Arhivirano iz originala 23. 03. 2020. g. Pristupljeno 24. 03. 2020. 
  18. ^ „Social Distancing Guidelines (for workplace communicable disease outbreaks)”. SHRM. Arhivirano iz originala 23. 4. 2017. g. 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Физичко_дистанцирање&oldid=27035504”