Fjord Ilulisat
| Fjord Ilulisat Grenlandski: Ilulissat Kangerlua | |
|---|---|
 Ledeni breg koji prolazi kroz ledeni fjord Ilulisat | |
| Svetska baština Uneska | |
| Zvanično ime | Ledeni fjord Ilulisat |
| Mesto | Opština Avanata,  Grenland |
| Koordinate | 69.133333, -49.5 |
| Površina | 402.400 hektara |
| Kriterijum | Ledeni fjord: Prirodni: (VII), (VIII) |
| Referenca | 1149 |
| Upis | 2004. (28. sednica) |
Fjord Ilulisat (Grenlandski.: Ilulissat Kangerlua) je ledeni fjord u zapadu Grenlanda u opštini Avanati. Ovaj fjord je proglašen za svetsku baštinu UNESKA 2004. godine.
Geografija[uredi | uredi izvor]
Ledeni breg Ilulisat počinje 40 kilometara zapadno od grenlandske snežne pustinje do Disko zaliva samo na jugu grada Ilulisat. Njen istočni kraj je Jakoshavnski glečer, koji je najproduktivniji glečer u Severnoj hemisferi. Glečer teče brzinom od 20m do 35m na dan, zaključujući da oko 20 milijardi tona ledenih bregova prolaze kroz fjord svake godine.[1]
Ledeni bregovi koji se odvajaju od fjorda su često veliki - visoki su oko 1 km - toliko su visoki da plutaju niz fjord i da leže zaglavljeni na dno njihovih plitkih oblasti, ponekad tu stoje i za godinu dana, sve dok se ne razdvoje silom glečera i drugih ledenih bregova koje prolaze kroz fjord. Pri razdvajanju, ledeni bregovi isplivaju u otvoreno more i uglavnom idu ka severu sa okeanskim strujama pre kretanju ka jugu u Atlantskom okeanu. Veći ledeni bregovi obično se ne tope dok ne dođu do severne paralele 40° - 45°, što bi trebalo da bude južno od Ujedinjenog Kraljevstva i otprilike na nivou paralele Njujorka.[2]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. „Ilulissat Icefjord”. UNESCO World Heritage Centre (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-04-25.
- ^ „Explore Ilulissat Icefjord – teaching material from GEUS”. Arhivirano iz originala 06. 04. 2018. g. Pristupljeno 25. 04. 2021.
Bibliografija[uredi | uredi izvor]
- Ledeni fjord Ilulisat. Knjiga uređena od Olee Benike, Naje Mikelsen, Grega Mekolum, Henrika Klinge Pedersena i Ankera Vajdik, Geološka služba Danske i Grenlanda, 28. septembar (2004) ISBN 87-7871-136-3
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Istraživanja NASA-e: Najbrži glečer u Grenlandu povećava duplo više brzinu Arhivirano na sajtu Wayback Machine (19. jun 2006)
.svg){kind=small}
