Henri Noris Rasel
| Henri Noris Rasel | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 25. oktobar 1877. |
| Mesto rođenja | Ojster Bej, Njujork, Njujork, SAD |
| Datum smrti | 18. februar 1957. (79 god.) |
| Mesto smrti | Prinston, Nju Džerzi, Nju Džerzi, SAD |
| Obrazovanje | Univerzitet Prinston |
| Naučni rad | |
| Polje | astronomija |
| Institucija | Univerzitet Prinston |
| Nagrade | Zlatna medalja Kraljevskog astronomskog društva (1921) Medalja Henrija Drejpera (1922) Brusova medalja (1925) |
Henri Noris Rasel (engl. Henry Norris Russell; Ojster Bej, Njujork, 25. oktobar 1877 — Prinston, Nju Džerzi, Nju Džerzi, 18. februar 1957) je bio američki astronom, koji je, zajedno sa Ejnarom Hercšprungom, razvio Hercšprung-Raselov dijagram (1910). Godine 1923, u radu sa Frederikom Sondersom, razvio je Rasel-Sondersovo uparenje, poznato i kao LS uparenje.[1][2]
Biografija[uredi | uredi izvor]
Rasel je rođen 1877. godine u Ojster Beju, Njujork. Studirao je astronomiju na Univerzitetu Prinston, gde je diplomirao 1897. godine, a doktorirao 1899, pod mentorstvom Čarlsa Ogastesa Janga. Između 1903. i 1905. godine, radio je u Opservatoriji u Kembridžu sa Arturom Robertom Hinksom kao pomoćnik istraživača Karnegijeve institucije i došao je pod veliki uticaj Džordža Darvina.
Vratio se u Prinston da bi postao instruktor astronomije (1905–1908), asistent (1908–1911), profesor (1911–1927) i profesor istraživač (1927–1947). Takođe je bio direktor Opservatorije Univerziteta Prinston od 1912. do 1947. godine. Umro je u Prinstonu, Nju Džerzi 1957, u 79. godini[3]
Novembra 1908. godine, Rasel se oženio sa Lusi Mej Kol. Imali su četvoro dece. Njihova najmlađa ćerka, Margaret, udala se za astronoma Franka K. Edmondsona 1930-ih godina.
Objavljena dela[uredi | uredi izvor]
Rasel je bio koautor uticajnog dvotomnog udžbenika 1927. godine sa Rejmondom Smitom Duganom i Džonom Kvinsijem Stjuartom: Astronomija: Revizija Jangovog priručnika za astronomiju (engl. Astronomy: A Revision of Young’s Manual of Astronomy; Ginn & Co., Boston, 1926–27, 1938, 1945). Ovo je postao standardni astronomski udžbenik u naredne dve decenije. Postojala su dva toma: Solarni sistem (The Solar System) i Astrofizika i astronomija zvezda (Astrophysics and Stellar Astronomy). Udžbenik je popularizovao ideju da su svojstva zvezda (prečnik, površinska temperatura, luminozitet, itd) uveliko predodređena masom i hemijskim sastavom, što je postalo poznato kao Vogt-Raselova teorema (koja uključuje Hajnriha Vogta, koji je nezavisno otkrio tu vezu). S obzirom da se hemijski sastav zvezde postepeno menja sa starošću (obično na nehomogen način), posledica je evolucija zvezda.
Nagrade i priznanja[uredi | uredi izvor]
- Član Američke akadamije umetnosti i nauka (1921)[4]
- Zlatna medalja Kraljevskog astronomskog društva (1921)[5]
- Medalja Henrija Drejpera od Nacionalne akademije nauka (1922)[6]
- Brusova medalja (1925)[7]
- Ramfordova nagrada (1925)[8]
- Franklinova medalja (1934)
- Strani član Kraljevskog društva (1937)
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Dejvid H. Devorkin, Henri Noris Rasel - google books
- ^ Džordž Kin Svitnam, The Command of Light - google books
- ^ Mehra, Džagdiš; Rehenberg, Helmut (2001). The Historical Development of Quantum Theory, Vol. 1, Part 2. Springer. str. 686—.
- ^ „Book of Members, 1780-2010: Chapter R” (PDF). Američka akadamija umetnosti i nauka. Pristupljeno 14. 4. 2011.
- ^ „Winners of the Gold Medal of the Royal Astronomical Society”. Kraljevsko astronomsko društvo. Arhivirano iz originala 25. 05. 2011. g. Pristupljeno 19. 2. 2011.
- ^ „Henry Draper Medal”. Nacionalna akademija nauka. Arhivirano iz originala 22. 07. 2012. g. Pristupljeno 19. 2. 2011.
- ^ „Past Winners of the Catherine Wolfe Bruce Gold Medal”. Astronomsko društvo Pacifika. Arhivirano iz originala 21. 07. 2011. g. Pristupljeno 19. 2. 2011.
- ^ „Past Recipients of the Rumford Prize”. Američka akadamija umetnosti i nauka. Arhivirano iz originala 27. 09. 2012. g. Pristupljeno 19. 2. 2011.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Mehra, Džagdiš; Rehenberg, Helmut (2001). The Historical Development of Quantum Theory, Vol. 1, Part 2. Springer. str. 686—.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
Biografije[uredi | uredi izvor]
- Devorkin, Dejvid H. (2000). Henri Noris Rasel: Dekan američkih astronoma. Princeton University Press. str. 528pages. ISBN 978-0-691-04918-2.
Umrlice[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Akademske | |
| Ljudi | |
| Ostale | |
