Hram Svetog apostola Vartolomeja
Hram Svetog apostola Vartolomeja je institucija Srpske pravoslavne crkve i nalazi se u selu Malo Orašje, nadomak Smedereva.[1]
Istorijat hrama[uredi | uredi izvor]
Marta meseca 1930. godine je na sastanku odbora doneta odluka za izgradnju crkve u Malom Orašju, radi potrebe meštana, da ne bi odlazili u crkve susednih sela, već da imaju svoju seosku bogomolju. Radovi na izgradnji crkve su počeli u proleće 1931., a završeni su u jesen iste godine. S obzirom da je ponestalo novaca za dovršetak hrama i izrade ikonostasa, dvojica odbornika su krenuli u prikupljanje dobrovoljnih priloga, širom zemlje.
Za nepuna dva meseca sakupljeno je dovoljno sredstava za isplatu ikonostasa koga je već uradio poznati ruski slikar i umetnik Andrej Bicenko. Ukupna vrednost ikonostasa je iznosila 30.000 u ono vreme. Ukupna vrednost izrade crkve iznosila je 65.000.
Zbog želje meštana da osvećenje crkve bude što svečanije, ovaj dugo čekani događaj je odložen za 18. oktobar 1936. iako su svi radovi bili gotovi 1932. godine (tadašnji malooraški paroh je služio na antiminsu do osvećenja crkve).
Nema nikakve sumnje da će 18. oktobar 1936. za meštane sela Malog Orašja ostati u posebnom sećanju. Po obavljenom osvećenju crkve i spomenika palim borcima 1912-1918. episkop Venijamin Taušanović sa domaćinom i narodom preselio se u zgradu škole gde je bio pripremljen ručak.
Osvećenje crkve i spomenika otvorilo je jednu novu stranicu u istoriji nastanku sela, kao i u proučavanju materijalne i duhovne strukture stanovništva.
Arhitektura hrama[uredi | uredi izvor]
Po svojim gabaritima crkva u Malom Orašju u arhitektonskom smislu pripada nizu građevina manjih dimenzija sa skromnijim obradama fasada, što je u potpunosti usklađeno sa zahtevima i potrebama okolnog stanovništva.[2] Crkva je građena u stilu koji je tokom 19. veka bio u trendu, a koji je poznatiji kao vizantijski, neovizantijski ili srpsko-vizantijski, čija je osnovna karakteristika jednobrodna osnova sa istočnom apsidom, naosom i pripratom. Crkvu je projektovao Vasilije Andorsov.[3]
Hram danas[uredi | uredi izvor]
Danas se u hramu obavljaju redovna bogosluženja propisana tipikom. Iza nas je bila velika borba za obnovu hrama. Naime, hram je napukao na istočnoj apsidi, i pukotina se raširila po celom hramu. Shodno tome, tokom meseca septembra i oktobra izvršena sanacija temelja crkve. Oko cele građevine je betoniran nov temelj, i tako je uspešno izvršena sanacija, ovog divnog hrama. Hvala Gospodu, uz pomoć vernika i njihovih priloga uspešno smo završili ovaj poduhvat. Pred nama je još izazova, koje moramo izvršiti
Galerija[uredi | uredi izvor]
- Sanacija temelja crkve
-
-
-
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Cunjak, Mlađan (2014). Malo Orašje, Crkva Svetog Vartolomeja, početak Velikog rata i spomenik palim borcima 1912-1918. Smederevo: Newpress. ISBN 978-86-87965-32-4.
- ^ Cunjak, Mlađan (2014). Malo Orašje, Crkva Svetog Vartolomeja, početak Velikog rata i spomenik palim borcima 1912-1918. Smederevo: Newpress. str. 20. ISBN 978-86-87965-32-4.
- ^ Kadijević, Aleksandar (2007). Jedan vek traženja nacionalnog stila u srpskoj arhitekturi : (sredina XIX - sredina XX veka). Beograd: Građevinska knjiga. ISBN 978-86-395-0497-7.