Crkva Svete Trojice u Majdanu
Crkva Svete Trojice u Majdanu nalazi se u samom centru gornjomilanovačkog sela Majdan.
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Nadomak Crkve Svete Trojice nekada je postojala i crkva brvnara; srušena je oko 1813. godine, najverovatnije usled neuspeha Prvog srpskog ustanka. Nedugo potom podignut je novi hram od strane jereja Save Popovića. O tome postoji i dokaz – zapis njegovog potomka (ktitora današnje crkve) koji se nalazi na jugozapadnoj fasadi. Međutim, Ćaja-paša je tokom Drugog srpskog ustanka na putu ka Čačku prošao kroz Majdan i spalio brvnaru za koju se pretpostavlja da je bila crkva podignuta zahvaljujući Popoviću.[1]
Današnja Crkva je u središtu naselja, na potesu zvanom Rijeka. U blizini se nalaze škola i zadružni dom. Sagrađena je 1891.[2] godine zahvaljujući parohijanu i svešteniku Sretenu Popoviću, a u tome mu je značajno pomogao i kralj Aleksandar Obrenović. O tome svedoči natpis koji se nalazi odmah iznad ulaznih vrata: „Na zidanje hrama sv. Trojice priloži Njegovo veličanstvo Kralj Aleksandar I 600. dinara za večiti spomen svoje vladavine 1891. godine.” Godine 1893. osvetio ju je episkop Sava Barać Dečanac.[1]
Tokom Prvog svetskog rata čitava arhiva ove crkve je spaljena, čime su izgubljeni podaci o njenim projektantima i graditeljima.
Kada je došlo do smene dinastija i dolaska Karađorđevića na vlast 1903. godine, severno od crkve sazidana je masivna, jednostavna zvonara, sa natpisom koji je iz nepoznatih razloga ostao nezavršen: „Ova Zvonara Zidana 1903. g. Pri PETRU I Srpskom KRALjU Karađorđeviću i Episkopu Žičkom Savi Dečancu i Svešteniku Sretenu Popoviću. A…”[1]
U septembru 2020. godine nastavljena je obnova ove crkve. Cilj je sanacija vlage koja se pojavila na zidovima. Vrši se iskop i to kao priprema za izradu drenaže, kišne kanalizacije, gromobrana i platoa na kojem će se održavati i litije.[2]
Opis[uredi | uredi izvor]
Sazidana je u srpsko-vizantijskom stilu. Osnova joj je u obliku slobodnog krsta, dok je u preseku brodova velika elegantna kupola koja hramu daje monumentalan izgled.
Autor ikonopisa je makedonski slikar Nastas Tomić (1845 – 1900).[1]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g „Crkva Svete Trojice u Majdanu”. Muzej rudničko-takovskog kraja. Pristupljeno 16. 6. 2021.
- ^ a b Srećković, Katarina (25. 9. 2020). „Nastavljena obnova Crkve Svete Trojice u Majdanu”. GM Press – Informativni portal Gornjeg Milanovca. Arhivirano iz originala 19. 06. 2021. g. Pristupljeno 16. 6. 2021.