Čiovo

Čiovo^[1]
	Pogled na Čiovo (u sredini slike)
	Čiovo
Geografija
Lokacija	Jadransko more
Koordinate	43° 29′ 08″ S; 16° 18′ 07″ I / 43.4855532° S; 16.3018235° I 43° 29′ 08″ S; 16° 18′ 07″ I / 43.4855532° S; 16.3018235° I
Površina	28,12 km2
Obala	46,7 km
Administracija
Najveći grad	Trogir
	Hrvatska
Demografija
Stanovništvo	6071
Gustina st.	215,9 stan./km2

Čiovo je ostrvo u srednjoj Dalmaciji.

Pruža se u smeru istok – zapad i svojim položajem zatvara Kaštelanski zaliv. Prostire se na površini od 28,8 km², dug je 14,3 km, a širok 4,3 km. Ostrvo je brdovito sa najvišim vrhom Rudine sa 218 m. Od rta Marjana na kopnu Čiovo je udaljeno 2 km, a sa Trogirom je povezano pokretnim mostom.

Čiovo je građeno od krečnjaka, pokriveno niskim sredozemnim grmljem koje je mestimično prošarano borovom šumom. Poznato je po svojoj sredozemnoj klimi, arhipelagu malih slikovitih ostrvaca, bezbrojnim skrivenim zalevima i plažama.

Na ostrvu je prema poslednjem popisu živeo 6.071 stanovnik. Na najsevernijem delu nalazi se južni deo grada Trogira, a ostala naselja su Arbanija i Slatine na severoistočnoj obali, Žedno u unutrašnjosti i Okrug Gornji i Donji na zapadnoj obali.

Romanski naziv za ostrvo je Bua, Boa, Bavo i Babusa i verovatno je ilirskog porekla. Drugo ime za ostrvo Caput Jovis, iz kojeg se izvodi današnji naziv Čiovo. Po P. Skoku ime Čiovo je izvedeno od vlastitog imena Čih.

U uvali Saldun nalazi se brodogradilište, osnovano 1920. godine za gradnju i popravku drvenih brodova. Posle Drugog svetskog rata brodogradilište se potpuno osposobilo za rad u železu. Godine 1954. izgrađeno je novo brodogradilište. U prostranim uvalama ostrva (Saldun, Movarštica) posle 1960. izgrađeno je mnogo kuća za odmor, što je bio početak turizma na ovim prostorima. Rivijera Okrug udaljena je samo 4 km od centra Trogira, to je najpopularnije turističko odredište na području Trogira.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Ostrvo je bilo naseljenio u doba Rimljana. U ranom srednjem veku gotovo je nenaseljen. Godine 1461. pominju se naselja Žedno i Okrug. Dolaskom Turaka deo stanovnika sa kopna beži na Čiovo. Trogirani su se smestili u naselju Čiovo, a izbeglice s kopna u unutrašnjost u unutrašnjost ostrva. U XV veku podignut je dominikanski samosta Svetog Križa.

Arheološka nalazišta[uredi | uredi izvor]

Među skromnim antičkim ostacima zanimljiva su dva groba sa bronzanim pečatom na srebrnom novcu i kamenim natpisom, kao i više delova sarkofaga od kojih su neki u slatinskoj luci gde su na tom mestu bili lokalni kamenolomi i klesarske radionice. Poznati su i ostaci strih crkviva Svetog Petra u uvali Supetar i Svetog Mauna u uvali Movarštica.