M60 (tenk)
| M60 Paton | |
|---|---|
|
| |
| Osnovne karakteristike | |
| Zemlja porekla |  SAD
|
| Namena | osnovni borbeni tenk |
| Brzina na putu | 48 km/h |
| Dimenzije i masa | |
| Dužina | 6,946 m |
| Širina | 3,631 m |
| Težina | 46 t |
| Oprema | |
| Posada | |
M60 je američki osnovni borbeni tenk druge generacije. Zvanično je standardizovan kao Tank, Combat, Full Tracked: 105-mm Gun, M60 u martu 1959.[1] Iako je razvijen iz projekta tenka M48 Paton, serija tenkova M60 nije nikada zvanično imenovana kao Paton tenk. Američka armija ga je smatrala "unapređenim potomkom" projekta Paton tenkova.[2] Projektantske sličnosti su očigledne poredići originalnu verziju tenka M60 sa tenkom M48A2. Tenk se nekada nezvanično svrstava u porodicu Paton tenkova. SAD su se potpuno posvetile doktrini osnovnog borbenog tenka 1963, kada je Marinski korpus povukao poslednji bataljon teških tenkova M103. Serija tenkova M60 je postala primarni američki osnovni borbeni tenk tokom Hladnog rata,[3] dostigavši brojku od preko 15.000 proizvedenih tenkova M60. Proizvodnja šasija se okončala 1983, ali je 5.400 starijih modela prerađeno na varijantu M60A3 zaključno sa 1990.
M60 je postigao operativni kapacitet razmeštanjem u jedinice Američke armije u Evropi počevši od decembra 1960.[4] Prvu borbenu upotrebu tenka M60 je izveo Izrael tokom Jomkipurskog rata, gde je služio pod oznakom "Magah 6", pokazavši se dobrim u borbi protiv sličnih tenkova kao što su T-62. Izraelci su ponovo koristili M60 tokom Libanskog rata 1982, opremljene nadogradnjama kao što su eksplozivni reaktivni oklop da se odbrane od navođenih projektila koji su se pokazali vrlo uspešnim u uništavanju tenkova. Tenk M60 je takođe korišćen 1983. tokom operacije Hitan bes, kao podrška američkim marincima u amfibijskom iskrcavanju na Grenadu. Tenkovi M60 isporučeni Iranu su korišćeni u Iransko-iračkom ratu.
Najveća borbena upotreba tenkova M60 koje su izvele SAD je bilo tokom Zalivskog rata 1991, kada su američki marinci naoružani tenkovima M60A1 porazili iračke oklopne snage, naoružane između ostalih tenkovima T-72. SAD su povukle tenkove M60 sa frontovske upotrebe nakon operacije Pustinjska oluja, a poslednji tenkovi su povučeni iz upotrebe u Nacionalnoj gardi 1997. Serija vozila M60 i dalje služe u brojnim armijama, iako su većina njih vrlo modifikovana, a njihova vatrena moć, mobilnost i zaštišta su unapređene da bi im se povećala njihova borbena upotreba u modernim bojištima.
Serija tenkova M60 je pretrpela mnoge izmene tokog svog perioda službe. Unutrašnjost tenka, zasnovana na projektu tenka M48, pružila je dovoljno prostora za izmene i poboljšanja, čime je radni vek tenka produžen na skoro četiri decenije. Često su ga koristile SAD i njeni hladnoratovski saveznici, naročito oni koji su članovi NATO pakta, i ostao je u službi širom sveta, iako ga je u oružanim snagama SAD zamenio tenk M1 Abrams. Šasija tenka je bila osnov za širok krug prototipa i pomoćnih vozila, kao što su oklopna vozila za izvlačenje, transporteri mostova i inženjerijska borbena vozila. Prema podacima iz 2015, Egipat je navjeći korisnik sa 1.716 unapređenih tenkova M60A3, Turska je na drugom mestu sa 866 unapređenih primeraka u službi, a Saudijska Arabija je treća sa više od 650 tenkova.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Hunnicutt 1984, str. 165.
- ^ Hunnicutt 1984, str. 6, 408.
- ^ Hunnicutt 1984, str. 181.
- ^ „M60 Patton Main Battle Tank (USA)”. www.historyofwar.org.
