Dinastija Burdži
Dinastija Burdži (arap. المماليك البرجية) bila je mamelučka, čerkeska dinastija koja je vladala od 1382. do 1517. godine Mamelučkim sultanatom u Egiptu.
Istorija[uredi | uredi izvor]
Smrću Ejuba i Šajar al Dur završila se vladavina Ajubida u Egiptu. Vlast preuzimaju Mameluci. Vladavina mamelučke dinastije Bahri trajala je do 1382. godine. Godine 1377. u Siriji izbija ustanak koji se širi i na Egipat. Godine 1382. Barkuk se proglašava novim sultanom. Barkuk je osnivač dinastije Burdži. Suočeni sa zajedničkom opasnošću od mongolskog vladara Tamerlana, Barkuk, Bajazit I i Toktamiš sklapaju odbrambeni savez. Barkuk, međutim, umire 1399. godine. Tamerlan napada Siriju i osvaja Alepo i Damask. Ove teritorije povratio je Barkukov naslednik Nasir ed Din Faraj nakon Tamerlanove smrti. Međutim, stalne pobune u Siriji naterale su ga da se odrekne ove teritorije.
Godine 1421. Egipat ulazi u rat sa Kraljevstvom Kipar. Iako Kipar nije osvojen, Egipćani su primorali Kiprane da priznaju vrhovnu vlast sultana Barsbaija. Godine 1444. Egipćani su izvršili neuspešan napad na Rodos. Saif ed Din Inal dolazi na vlast 1453. godine. Održavao je prijateljski odnos sa osmanskim sultanom Mehmedom II koji je iste godine osvojio Carigrad. Pad Carigrada izazvao je veliku radost u Egiptu. Odnosi Egipta i Turske pogoršali su se dolaskom na vlast egipatskog sultana Koškadama. Sukobi su izbili oko kneževine Karaman. Sultani su podržavali različite kandidate. Sukobi su nastavljeni tokom vladavine Kait Beja. Brat Bajazita II otrovan je prilikom posete Egiptu. Bajazit opseda Adanu i Tars, ali je verovatno odbijen. Kait Bej je pokušao pomoći muslimanima u Siriji. Međutim, njegova pomoć nije dala rezultate. Umro je 1496. godine ostavljajući državu u velikim dugovima kod mletačkih trgovaca.
Godine 1516. otpočeo je novi Osmansko-egipatski rat. Egipatski sultan optužen je za pružanje pomoći persijskom safavidskom šahu Ismailu I koji je vodio rat protiv Turske. U bici kod Mardž Dabika (24. avgust 1516) Egipat je izgubio Siriju. Sultan El Ašraf Kansuh el Gavri poginuo je u bici. Konačan poraz Egipćani su pretrpili od turskog sultana Selima I. On 20. januara 1517. godine ulazi u Kairo. Mamelučki sultanat prestao je da postoji. Međutim, mamelučki emiri su se uglavnom zadržali na prestolu. Porodica Burdži i dalje je bila uticajna u Egiptu. Međutim, sada je priznavala vrhovnu vlast osmanskog sultana. Od Egipta je formiran turski ejalet.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- A History of the Crusades: The fourteenth and fifteenth centuries - McGregor, Andrew James (2006)
- The Ottoman City Between East and West: Aleppo, Izmir, and Istanbul - Edhem Eldem, Daniel Goffman, Bruce Master, (Cambridge University Press, 1999)
